Phong trào Bốn Không

PHONG TRÀO BỐN KHÔNG

(Dương Chính Chức)

1. Tờ The Washington Post ngày 07/01/2025 có bài nói rằng phụ  nữ trẻ Mỹ đang có xu hướng áp dụng phong trào 4 Không (hay còn gọi là 4B) của phụ nữ Hàn Quốc.

Cái gọi là 4 Không đó là Không Hôn nhân (비혼), Không Yêu đương (비연애), Không Tình dục  (비섹스/비성관계) và Không Sinh con (비출산). Chữ B trong 4B là phiên âm [bi] của chữ 비 (非/Phi) bên tiếng Hàn.

Phong trào này manh nha tại Hàn Quốc từ giữa những năm 2010, nổi lên mạnh mẽ năm 2016 sau vụ một phụ nữ bị sát hại do ghen tuông tại ga tàu điện ngầm Gangnam. Phong trào này cũng ồn ã tựa như phong trào MeToo xuất phát từ Mỹ hồi 2018 vậy.

2. Nguyên nhân là phụ nữ họ có nhiều tâm tư. Hôn nhân tạo gánh nặng, bó buộc người phụ nữ từ chồng, con đến gia đình nhà chồng. Yêu đương gây đau khổ, luôn lo sợ tan vỡ và phụ nữ luôn bị kiểm soát, bị bạo hành, thậm chí bị giết hại vì người nam ghen tuông. Tình dục thoả mãn đôi bên nhưng nam giới nắm quyền chủ động cả về thời gian, tần suất, địa điểm, gây ức chế cho phụ nữ, rồi việc người nam làm người nữ có thai ngoài ý muốn nhưng lại hay lên án phá thai là tội ác. Phụ nữ họ cho rằng không thể song song tồn tại cái kiểu vừa đòi thoả mãn tình dục với người nữ, lại vừa lên giọng đạo đức lên án phụ nữ phá thai.

Phong trào 4B thoạt nhìn giống như một sự cự tuyệt đàn ông, từ chối sự xuất hiện của đàn ông trong cuộc sống của người phụ nữ. Tuy nhiên, phụ nữ họ nói rằng 4B không phải là cự tuyệt, từ chối đàn ông mà là cự tuyệt cái thói gia trưởng áp đặt của đàn ông (4B란 남성에 대한 거부보다는 가부장제를 거부한것이라 해명).

3. Ngẫm ra thì thái độ đó của phụ nữ rất có lý vì những thứ họ tâm tư, bất mãn đều đang tồn tại nhiều trong cuộc sống thực tế. Trong mối quan hệ nam nữ lúc yêu hay trong hôn nhân, phụ nữ thường bị ở thế yếu, phụ thuộc và chịu nhiều thiệt thòi hơn. 

Mình vẫn nói với một số bạn bè rằng đàn ông phải thương yêu, trân trọng người phụ nữ của mình, nhất là người vợ. Họ sinh ra, lớn lên ở với bố mẹ, anh em mình trong ngôi nhà của mình, được chiều chuộng, được tuỳ ý. Và rồi một ngày, họ phải rời ngôi nhà mình đang sống, bỏ lại bố mẹ, anh em và tất cả những gì thuộc về mình để theo người đàn ông gọi là chồng, phải  toàn tâm toàn ý phục vụ chồng, con và gia đình nhà chồng, tự phải thích nghi với một cuộc sống, với một nếp sống hoàn toàn khác với những người vốn không phải thân thích. Rồi họ phải tiết chế, điều chỉnh nhiều thứ, bớt quan hệ bạn bè, thay đổi hoặc bỏ việc để làm việc nhà. Sống vậy mới được coi là đúng đắn, chuẩn đạo lý làm vợ, mới là đạo đức. Một người vì ta mà hy sinh, chịu thiệt thòi đến như thế mà ta không thương không yêu thì còn thương yêu ai. 

Đạo đức do con người định ra và áp đặt để phục vụ tầng lớp, giai cấp cường thế, cho nên, có những thứ được coi là đạo đức chỉ đúng với thời kỳ nhất  định, với khu vực nhất định, với tộc người nhất định chứ chưa hẳn đúng với thời khác, nơi khác, tộc người khác. Ví dụ, có những nơi, hay thời kỳ có cái tục lệ quy định rằng chồng chết thì chôn cả vợ, hay chồng mất thì người vợ phải sống tiếp với anh trai hay em trai của chồng, thế mới là đạo đức. Hay cái quan niệm trai tài giỏi năm thê bảy thiếp, nữ chính chuyên chỉ có một chồng... Những cái  đó, với góc nhìn văn minh bây giờ nó không phải đạo đức mà là sự hủ bại.

4B không phải là một Phong trào mà là một sự cảnh báo của phụ nữ. Nhiều phụ nữ nhắn gửi thế.