Cành mai vàng xứ tuyết

CÀNH MAI VÀNG XỨ TUYẾT 

(Phạm Cao Phong)

Mỗi khi Tết đến, xuân về người người đi sắm Tết. Trước đây, những ngày giáp Tết là những ngày bận rộn lắm, vì “cả nước lo việc nhà”: nào là đi mua các thứ theo tem phiếu: bột để làm bánh, lá dong, than, củi, túi hàng Tết (mà phải chọn được miếng bóng bì nở); rồi đến cơ quan bố mẹ nhận phần thịt được chia (gồm đủ các bộ phận của con lợn, chỉ thích hợp nấu món thập cẩm)… Và có một thứ mà nhà nhà đều có: lọ hoa Tết. 

Mẹ cho chị em tôi một khoản “ngân sách” hạn hẹp để mua hoa và chị em tôi “đóng góp” thêm từ khoản tiền mừng tuổi năm trước còn giữ được, thế cũng đủ cho một lọ hoa truyền thống gồm violet tím, hoa bướm đa sắc màu và mấy bông thược dược tím, vàng, đỏ xen trắng… khoe sắc xuân trên tấm vải phủ bàn màu xanh nước biển và những bông hoa to màu đỏ. 

Sau này, tôi thường đưa mẹ đi chơi chợ Tết để sắm thêm cây quất, cành hoặc cây đào. Mẹ tôi chọn rất kỹ để có được quất tứ quý và đào bích (không mua đào phai, theo đúng phong tục cổ xưa). Mua và vận chuyển về nhà đã vất vả, nhưng bê lên gác mới thật sự gian nan. 

Bây giờ, bên cạnh nhiều loại hoa đẹp, gia đình tôi vẫn tiếp tục truyền thống với đào bích và quất tứ quý. 

Ở các nơi công tác trước đây, nét truyền thống đó vẫn được lưu giữ. Tại Hongkong thì đào quất đầy đủ, ở Malaysia có cành đào (do anh em Hàng không chuyển sang) khoe sắc thắm bên cây tắc sở tại. 

Nhưng ở xứ tuyết thì mùa đông có các cây hoa trong nhà như lan, diệp sinh căn.. và các loại hoa thông thường khác. Do khác biệt về phong tục tập quán nên không có chợ hoa Tết như ở nhiều nước châu Á, tuy nhiên tại các cửa hàng hay nhà kính có thể mua được quất tứ quý, trạng nguyên, tiểu hồng môn… 

Năm nay tôi may mắn có được một cành mai bản địa. Hoa mai xứ tuyết chỉ có bốn cánh, bản cánh nhỏ và thưa. Số 4 tượng trưng cho sự vẹn tròn của trời đất, thể hiện sự lâu bền, vĩnh cửu. Trong đời sống hàng ngày chúng ta thường nói đến: 4 phương Đông Tây Nam Bắc, 4 mùa Xuân Hạ Thu Đông, tứ quý tùng cúc trúc mai, tứ khoái, tứ đổ tường; rồi những từ cổ xưa hơn như tứ đức, tứ linh, tứ bất tử, tứ Diệu đế… Chẳng biết hoa mai xứ tuyết tượng trưng cho điều gì, nhưng nhìn những nụ hoa bé nhỏ bật nẩy thành những đốm vàng xinh xinh rồi bung ra những cánh hoa màu vàng và những cánh hoa này khá lâu mới trổ hoàn toàn, vươn rộng thành bông hoa hoàn chỉnh thì tôi tin vào sự vĩnh cửu, sự vẹn tròn. 

Mai vàng còn nhắc tôi đến một người bạn, người em khi sinh thời công tác tại Viện KHXH vùng Nam bộ. Cây mai vàng em gửi ra cho tôi năm đó chẳng những là ánh nắng của miền Nam sưởi ấm thời tiết giá lạnh của Hà Nội mà cao cả hơn là sự nồng ấm của tình cảm anh em,  tình đồng nghiệp; thật đúng là hiếu lễ trung tín. 

Cành mai mềm mại dễ uốn trong tuyết lạnh nhưng khi được đem vào nhà thì từng nụ hoa lần lượt bung nở, làm nên một cành hoa đẹp với màu vàng tươi, nhẹ nhàng, thanh thoát. Cành mai cùng với cây quất nhỏ trĩu quả, cây lan, cây trường sinh, kim ngân lượng… bên cạnh bánh chưng, mâm ngũ quả, mứt gừng, mứt cà rốt … làm thắm đượm không khí quê hương trong mùa xuân năm Nhâm Dần ở xứ tuyết. Cầu chúc tất cả anh chị em, bạn bè một năm mới an lành, hạnh phúc và thành công. Với các bạn đồng niên thì xin tặng thêm mấy câu: 

慢慢潺河一花甲

幸福，哀愁接不暇

空性宇宙定下来 

快到彼岸安闲家

Lãng đãng xuôi dòng hoa giáp trôi

Buồn vui thế sự, tự nhiên thôi

Thinh không vũ trụ kiên trì định

Bỉ ngạn an nhiên sắp đến rồi 

60 years flowing along the river. 

Having happiness and sorrow, it is a nature. 

Firm self-positioning in the suntaya

Quickly getting to Equanimity in the world of beauty.