Nói cho em người vừa vào vừa khóc

NÓI CHO EM NGƯỜI VỪA VÀO VỪA KHÓC

1. Trong tập thơ "Nói cho em người vừa vào vừa khóc" của nhà thơ Kim Yong Taek ( 김용택 시집 " 울고 들어온 너에게") có 1 bài như này. 

내가 저기 꽃이 피었다고 말했다.

사람들이 나를 쳐다 보았다

내가 저기 꽃이 지고 있다 말했다

사람들이 나를 쳐다 보았다

그리고

너는 누구냐 물었다

나는 꽃을 보라고 다시 말했다. 

Đại ý, nghĩa là:

Tôi bảo kìa hoa kia đã nở

Họ giương mắt nhìn tôi

Tôi lại bảo kìa hoa đó đang tàn

Họ lại nhìn tôi tiếp

Và

Họ hỏi cậu là ai

Tôi nhắc họ rằng hãy nhìn hoa đi. 

Ở đây ý nói người ta đã mải theo bóng người nói, mà quên mất nhân vật chính trong câu chuyện là hoa. Họ mải theo phương tiện mà quên mất đích chính. 

2. Dưới đây là một bài pháp thoại của một vị sư, vị ấy trả lời một câu hỏi của một Phật tử rằng: tại sao lại lễ tượng Phật, kính kinh sách. Vị sư ấy nói nhiều, đại ý là: Bản thân tượng Phật không ban phúc gì cho ta hết. Bản thân kinh sách cũng không cho ta sức mạnh gì hết. Nhưng tượng Phật giúp ta nhớ đến Phật, mà nhớ đến Phật thì lòng ta sinh từ tâm, mọi suy nghĩ xấu khởi lên bị tiêu trừ. Lễ tượng Phật là mượn tượng để hướng Phật.

Kinh Phật giúp ta hiểu hơn về Chân lý cuộc đời mà Phật đã giảng, giúp ta có thêm trí huệ, giúp ta ở gần điều thiện, xa lìa điều ác. Kính kinh sách là mượn sách để kính kinh. Tượng và kinh là ngón tay chỉ trăng. Không ban gì, nhưng giúp ta sinh phúc đức, thêm sức mạnh. 

3. Tiếng Hàn có câu 견월망지 (見月忘指, kiến nguyệt vong chỉ), tức "hãy nhìn trăng mà quên ngón tay", tức quên ngón tay mà chỉ nhìn trăng. Đấy là người tuệ. 

Nhưng cũng câu ấy, vẫn âm đấy, thay vong bằng vọng sẽ biến người tuệ thành người si, tức câu 견월망지 (見月望指, kiến nguyện vọng chỉ), tức "nhìn trăng mà vẫn ngắm ngón tay", tức chỉ thấy ngón tay mà không thấy trăng. 

Sống ở đời cũng thế, nên biết cái gì là đích chính, cái gì là phương tiện. Bỏ chấp phương tiện, chỉ trọng đích mới là kẻ trí. Ví như từ nhà đến điểm hẹn với nàng, đi gì chả được, mặc gì chả được, miễn là kịp đến. Còn cứ chấp phương tiện, cứ phải xe đẹp, quần áo đẹp mới đi thì khả năng ta vẫn ở nhà, còn nàng bỏ ta đi với kẻ khác là rất cao. Vì cái nàng cần là việc ta có mặt chứ đâu phải là xe hay áo quần đâu.

Dương Chính Chức