Mẹ tôi

MẸ TÔI

(Nguyễn Văn Thông)

Mẹ tôi quê ở Hà Nam*

đồng chua nước mặn muôn vàn khó khăn

lúa chen chân với cỏ năn

hạt mưa chen với nhọc nhằn mồ hôi

đã qua bao nhiêu kiếp người

thúc nhau lấn biển khóc cười cùng đê

vòng tay ôm chặt lấy quê

đê ngăn sóng cả tràn về nuốt thôn

chắt chiu từng giọt vui buồn

nên tình yêu để vuông tròn đời sau

Xóm Nghê** có một nhà giàu

Bà Hương*** gia sản ruộng trâu hơn người

hạ sinh ba gái một trai

mênh mông biển rộng sông dài đều qua

Người con gái út tài ba

làm quan huyện để nếp nhà hiển vinh

Theo cô chị cả hữu tình

rời chùa sư bác trở thành lương y

Tài hoa nhất họ ai bì

đời ghen với cậu chỉ vì giỏi giang

Hình như mẹ xinh nhất làng

cho nên đời mẹ trái ngang nhất nhà

sao mẹ không như người ta

yêu một người lại tại gia một người?

mẹ sinh con ra trên đời

tên con ai đặt con cười giống ai?

Mẹ lau nước mắt thở dài

con ai chả vậy giống ai làm gì?

Ngày con chập chững dò đi

bố đâu mẹ chẳng nói gì cùng con

Xóm Nghê bến cũ lối mòn

tong teo bầu sữa nét son phai mờ

mẹ như chiếc bóng vật vờ

bao nhiêu mộng đẹp ước mơ héo dần

giời mưa ướt sũng tuổi xuân

câu ca mặn chát, bàn chân rã rời

thế rồi một chuyện động trời

mẹ tôi nhớn bụng kẻ cười người chê

tháng ngày lầm lũi đi về

bụng càng to lúc xác ve càng gầy

cả năm mang khối u này

cũng may gặp thuốc gặp thày mới qua

Bao nhiêu sản nghiệp ông bà

hòa vào thang thuốc đổ ra cứu người

lạ thay bao chuyện khóc cười

đều là bên ngoại cử người lo toan

dửng dưng như chuyện xóm làng

đâu là bên nội , họ hàng là đâu ?

Hòa bình chẳng được bao lâu

vỡ toang đê biển ngập sâu cả vùng****

Chưa qua sóng nước bão bùng

đã vào cải cách xới tung cả làng

bà thành địa chủ nhà tan

ruộng sâu trâu nái dân làng chia nhau

ôm con mẹ biết chạy đâu

hay là tìm quãng sông sâu quên đời

may sao lại gặp một người

yêu con thương mẹ nói lời đức nhân

Gĩa từ quê . Mẹ dấn thân

vào miền đất lạ tảo tần nuôi con

Xứ người những núi cùng non

gà còn ăn sỏi hỏi con ăn gì?

dở cười mẹ ngoảnh mặt đi

mẹ yêu con mẹ , người thì yêu ai?

Thế là người bỏ quê người

cõng con , dắt mẹ rời nơi sinh thành

đói nghèo không túp lều tranh

mà con vẫn được học hành hẳn hoi

mẹ trong gian khó nhoẻn cười

mơ con rạng rỡ ở nơi công đường

Chắc là hồi ở Hải Dương

mẹ yêu hết độ , mẹ thương hết lòng

nên đôi má lại ửng hồng

như bao cô gái lấy chồng đầu tiên

Vì sao đang lúc bình yên

có con có mẹ, lại thêm có người

đùng đùng mẹ quyết chia đôi

anh đường anh , tôi đường tôi . Giã từ.

Nếu còn sống đến bây giờ

chẳng hay người ấy có chờ mẹ không?

Vì sao hương lửa đang nồng

lại đem nước đổ vào lòng. Vì sao?

Ruộng bà giờ còn mấy sào

mất mùa quê đói như bào ruột gan

cả đời tính tính toan toan

thì thêm lần nữa có làm sao đâu

vai mẹ gánh , thúng đội đầu

bán mua nhặt nhạnh mớ trầu thẻ hương

đêm đông mưa lạnh thấu xương

trưa hè nắng rộp mặt đường mẹ qua

ngày ngày dãi nắng dầm mưa

bàn chân nát đến bây giờ còn đau…

Mẹ nằm dưới lớp đất sâu

hết buồn vui hết khổ đau Kiếp Người

Đã qua mấy chục năm rồi

mẹ đang ở đó nói cười cùng con

Xóm Nghê đêm ấy trăng tròn

lung linh bến nước mãi còn trong tôi ..

—---

* Đảo Hà Nam thị xã Quảng Yên tỉnh Quảng Ninh