Mùa Trung Thu cổ tích

Năm nay vì dịch CoVid thực hiện giãn cách xã hội, sang đầu tháng Tám âm lịch đôi vợ chồng Ngưu Lang Chức Nữ mới được gặp nhau nên sướt mướt mãi. Gần đến tết Trung thu đất trời vẫn mọng nước, thỉnh thoảng lại đổ xuống đất lành một cơn mưa xối xả.

Nhưng bất ngờ tối nay trời quang mây tạnh, mới chập tối vầng trăng mồng mười đã lấp ló tinh nghịch nhô lên như đứa trẻ cười vui rạng rỡ, rồi cứ thế nhởn nhơ trôi giữa bầu trời xanh thẳm màu ngọc bích. Sao lấp lánh, nhấp nháy kết thành từng chùm hoa, chùm quả, thành những chiếc gầu, lưỡi hái, con thuyền, cánh buồm lung linh trên sông Ngân lộng gió. Trời tạnh, trăng thanh cả làng rộn rã tưng bừng tiếng trống ếch khua vang, bọn trẻ con cười vui reo hò sung sướng, niềm vui vỡ òa sau bao ngày thấp thỏm trong mưa ngóng tết Trung thu. Chúng rối rít tập văn nghệ, duyệt đội ngũ, hăng hái xúm vào quấn cọc trại, kết đèn lồng cùng các anh chị phụ trách để chuẩn bị cắm trại. Người lớn ai ai khuôn mặt cũng giãn ra với nụ cười mãn nguyện: “Có thế chứ, hết dịch rồi, tạnh mưa thôi để trẻ con vui đón Trung thu, thương chúng lắm. Mấy hôm trước nhìn đứa nào đứa nấy ỉu xìu như bánh đa nhúng nước mà rầu hết cả gan ruột”.

Mình cũng lâng lâng như  đứa trẻ sung sướng ngắm vầng trăng bán nguyệt lửng lơ bay lên bầu trời xanh thẳm. Ánh trăng vẫn còn non nớt, mong manh huyền ảo, nhẹ nhàng buông tỏa, có cảm giác như chỉ cần chạm nhẹ vào là sẽ tan biến mất trên bầu trời mênh mông vô biên kia. Vầng trăng mồng mười như cô bé bắt đầu bước vào tuổi hoa niên, ngây thơ hồn nhiên và đầy bỡ ngỡ. Bao kỷ niệm tuổi thơ ngọt ngào như ánh trăng chợt ùa về thổn thức với những mùa trung thu cổ tích.

Cũng tầm này những năm 80 thế kỷ trước, mình vui sướng tung tăng múa hát với bạn bè. Làng mình là đất bãi ven sông cứ tháng bảy, tháng tám là chìm trong nước lũ. Từ trung tuần tháng bảy các anh chị phụ trách đã lo lắng tập trung chuẩn bị cho tết trung thu. Tối đến khi trăng còn lấp ló trên mặt nước sau rặng tre xanh, cả làng đã rộn rã tiếng chèo khua, tiếng gọi nhau vang vang mặt nước. Thuyền to thuyền nhỏ đi đón đội văn nghệ nhí về tập múa hát ở sân đình. Có lần mình tập song ca với chị Như Quỳnh, chân lội nước ngập đến đầu gối mà vẫn say sưa véo von: “Ngày mai thầy lên đường, đi làm anh bộ đội. Tạm biệt mái trường xinh để lên miền biên giới…”. Hát sai lời còn thò tay cấu nhau, nghĩ lại thấy buồn cười.

Trang phục của đội văn nghệ chỉ là những chiếc khăn dù, khăn voan được khâu ốp hai cái vào nhau, trên làm cạp luồn dải rút làm váy, hoa cài đầu ngắt ở vườn nhà. Phấn son là phấn rôm trẻ con, là phẩm màu giấy hương bôi môi bôi má vậy mà đứa nào đứa nấy cứ toe toét, xinh lung linh như nàng công chúa nhỏ. Những bạn không có năng khiếu văn nghệ cho sang duyệt đội ngũ với bọn con trai. Ôi cái không khí chào đón Tết trung thu của ngày xưa sao tuyệt vời đến thế, cả người lớn và trẻ con ngày đêm cứ háo hức vui say. 

Mùa lũ, sân trường, sân ủy ban là nơi cao nhất dùng để cắm trại. Trại được níu giữ bằng những chiếc cọc tre quấn giấy màu và những chiếc dây thừng săn chắc. Vải căng lều được huy động từ những chiếc ri đô, vỏ chăn, khăn bàn sặc sỡ. Cả khu uỷ ban xã trông giống như bức tranh màu nước đa sắc. Bọn trẻ con thi nhau chui ra, chui vào lều trại thích thú như được ở trong cung điện của vua vậy. Đối với trẻ em nghèo thời đó những chiếc đèn kéo quân, đèn ông sao là đồ chơi xa xỉ nhất. Mình đã từng mê mẩn đứng ngắm mãi những đoàn quân, những bà Tiên ông Bụt, cô Tấm chạy vòng tròn quanh chiếc đèn kéo quân lung linh rực rỡ mà ước ao, khao khát mãi…  

Đêm thi văn nghệ náo nhiệt, tưng bừng, cả làng chèo thuyền đi cổ vũ. Tiếng hát trẻ thơ vang vang theo sóng nước, lẫn vào ánh trăng sóng sánh dập dềnh: “Tùng dinh dinh… tùng tùng tùng dinh dinh, đây ánh sao vui ánh sao sáng ngời. Tùng dinh dinh dinh dinh tùng dinh dinh. Ánh sao sáng ngời tỏa sáng nơi nơi…”. Và một bài đồng ca bao giờ cũng là tiết mục kết thúc chương trình văn nghệ, cả người diễn lẫn người xem đều đồng thanh vỗ tay say sưa hát, niềm vui cứ trào lên mênh mông như sóng biển.

Xong chương trình văn nghệ là màn phá cỗ trông trăng hấp dẫn nhất trong sự chờ đợi của mọi người. Mâm cỗ được trang trí từ những bàn tay khéo léo của các cô, các chị rực rỡ đủ sắc màu. Nào là chàng chuối tiêu đốm trứng cuốc vàng rộm ôm trọn cô bưởi đào hồng hồng mũm mĩm, những bé na trắng xanh mắt nhắm mắt mở tinh nghịch nhòm sang chị hồng mòng đỏ mọng phụng phịu như môi thiếu nữ. Những nàng thị thơm lừng vàng hươm cười rạng rỡ bên chàng roi đỏ hồng chúm chím, rồi bao nhiêu là ổi, nhãn, cam… những hoa quả được lấy từ vườn nhà thơm lừng, ngọt lịm. Dường như mùa thu là mùa của muôn thứ quả, hương vị được chắt chiu qua nắng, qua gió của mùa hè để mang lại hương thơm vị ngọt cho đời khi thu tới. Đặc biệt món không thể thiếu trong mâm cỗ là những chiếc bánh nướng thơm ngậy, bánh dẻo ngọt sắc, đĩa cốm xanh dịu dàng thảo thơm như lòng mẹ. Bọn trẻ con nắm tay nhau nhảy vòng quanh mâm cỗ, nghển mặt ngắm chị Hằng và hát váng lên: “Ông trăng ơi mời ông xuống chơi. Nhà tôi có nồi cơm nếp, có ệp bánh chưng, có lưng thúng gạo…” Ôi những lời đồng dao ngân dọc tuổi thơ nghèo!

Mời trăng xong bọn trẻ háo hức phá cỗ, xếp hàng chờ chia kẹo, hàng con trai, con gái riêng khỏi chí chóe cãi nhau và phòng những đứa khôn lỏi nhận phần rồi lại lẻn sang hàng khác. Những chiếc kẹo bọc giấy bóng kính xanh đỏ tím vàng ngọt lừ cả tuổi thơ và ngọt trong tâm trí mình đến tận bây giờ.

Trung thu những năm gần đây khác rồi, bánh trung thu đã được bày bán từ vài tháng trước. Đồ chơi trung thu cũng đẹp và nhiều vô kể nhưng tiếng trống ếch rộn ràng, ánh trăng thu rờ rỡ và không khí háo hức đón chờ tết Trung thu thì ngàn đời vẫn thế. Mình vô cùng vui sướng khi nhìn thấy lũ trẻ cười rạng rỡ bên những chiếc đèn ông sao, đèn kéo quân, những chiếc mặt nạ nhăn nhở, toe toét. Chúng hò reo đuổi theo nắm đuôi sư tử, nghẹo ông Địa múa lân và ngẩn người ra tròn xoe mắt trước những con tò he phẩm màu sặc sỡ. Với tuổi thơ khi được chạm vào những sắc màu nghệ thuật dân dã dường như trong chúng luôn trào lên niềm say mê muôn đời không đổi.

 Ôi những mùa Trung thu cổ tích thơm lừng hương quả chín cứ đọng mãi trong tâm trí mình dịu ngọt. Ngắm vầng trăng e ấp, long lanh giữa trời xanh, thả hồn trôi trong dòng hoài niệm cảm nhận cuộc đời thật đáng yêu, đáng trân trọng viết bao. Và dường như đêm nay càng lên cao trăng lại càng sáng tỏ. Giữa trời thu thăm thẳm vầng trăng rờ rỡ nhìn xuống trần gian mỉm cười dịu dàng bất chợt lòng mình rộn ngân tiếng trống ếch tuổi thơ. Tiếng trống vọng về da diết, đem theo giọng nói thân thương và những gương mặt bạn bè lung linh như ánh trăng rằm.

Nguyễn Thúy Hằng