Tản mạn về những nụ cười

Mới sáng, mở mạng ra, mình bắt gặp những nụ cười rất tươi của các bé gái xinh như thiên thần rồi lại được đọc một đoản văn vàng như nắng trong giọt sương văn vắt lành lạnh hơi băng. Ước có cái Tâm thanh tịnh chẳng vướng hồng Trần như thế. Tác giả nói về nụ cười mà cha ông mình coi giá trị bằng 10 thang thuốc bổ như thế này:

“Không ai nghèo đến nỗi không thể mỉm một nụ cười, cũng không ai đủ giàu để sống mà không cần đến nụ cười của người khác.

Một nụ cười – vốn liếng tuy nhỏ bé nhưng lại sinh hoa lợi nhiều, nó làm giàu cho kẻ đón nhận nó mà không hề làm kẻ trao tặng nó phải nghèo đi. Ngược lại, có khi người ta sẽ còn mãi mãi ghi nhớ. Không ai đủ giàu mà bỏ qua không nhận lấy một nụ cười. Nụ cười tạo được hạnh phúc trong gia đình. Nụ cười là dấu hiệu của nhân ái. Nụ cười làm cho kẻ nhọc nhằn tìm được sự thoải mái dễ chịu. Nụ cười đem lại sự can đảm cho người nản chí, hoang mang.

Nếu có một lúc nào đó trong đời, bạn gặp một ai đó không cho bạn được một nụ cười như bạn đáng được nhận, thì bạn hãy quảng đại mà nở một nụ cười với người đó. Bởi vì không ai cần đến nụ cười cho bằng người không bao giờ biết cười”.

Nụ cười và người đón nhận nó không hề phải có quan hệ tiền tài giao dịch theo quan hệ thị trường. Nó được chiết xuất từ cái Tâm Nhân Đức và trả lại cũng bằng cái Nhân Đức ấy. Những nhà khoa học và kẻ vô thần nghiên cứu mãi và xếp các trạng thái tâm lý này vào cái ô thuốc Bắc. Đó là biểu hiện của ý thức. Nhưng cụ Nguyễn Công Trứ lại tâm sự:

Ngồi buồn mà trách ông xanh,

Khi vui muốn khóc, buồn tênh lại cười.

Kiếp sau xin chớ làm người,

Làm cây thông đứng giữa trời mà reo …

Nhà Phật giảng rằng phân chia vật chất và ý thức để tranh luận mãi về quả trứng và con gà mái là cái Mê lớn nhất của con người. Tưởng vô hại và thuần túy về triết học nhưng luân hồi lục dục và nhân quả báo ứng quay con người như dế cũng từ cái Mê ấy. Vật chất và ý thức thực ra là một. Ý thức thuần tịnh là một dạng siêu vật chất thuần tịnh. Ai bảo nụ cười không cho ta năng lượng. Nếu định lượng thì câu nói của cha ông chúng ta được hiểu theo nghĩa đen: một (1) nụ cười = năng lượng của mười (10) thang thuốc bổ!

Các vị Phật ngày xưa rất thích chơi với Trẻ. Các Thánh Nhân ngày xưa và các Hiền sĩ hôm nay rất thích trẻ. Hình tượng Phật Di Lặc luôn có 18 anh nhi vui đùa trên thân Ngài. Đức Jesus, Đức Phật thường bồng và nở nụ cười từ bi đồng hưởng với nụ cười con trẻ...

Các nhân vật chính khách giả nai, giết người như ngóe cũng thường bồng hoặc hôn một đứa trẻ để … lừa những đứa bé quàng khăn đỏ..

Có một câu chuyện kể rằng: Saint Exupery từng là phi công tham gia chống phát xít trong Đệ nhị Thế chiến. Chính từ những năm tháng này ông đã viết ra tác phẩm “Nụ cười”.. Không biết đây là một tự truyện hay một truyện hư cấu, nhưng tôi tin rằng nó có thật. Trong truyện, Saint Exupéry là một tù binh bị đối xử khắc nghiệt và ông biết nay mai có thể bị xử bắn như nhiều người khác.

Ông viết: “Tôi trở nên quẫn trí. Bàn tay tôi giật giật, cố gắng rút trong túi áo một điếu thuốc. Nhưng tôi lại không có diêm. Qua hàng chấn song nhà giam, tôi trông thấy một người cai tù. Tôi gọi: “Xin lỗi, anh có lửa không?”… Anh ta nhún vai rồi tiến lại gần. Khi rút que diêm, tình cờ mắt anh nhìn vào mắt tôi. Tôi mỉm cười mà chẳng hiểu tại vì sao lại làm thế. Có lẽ vì khi muốn làm thân với ai đó, người ta dễ dàng nở một nụ cười. Lúc này dường như có một đốm lửa bùng cháy nhanh qua kẽ hở giữa hai tâm hồn chúng tôi, giữa hai trái tim con người. Tôi biết anh ta không muốn, nhưng do tôi đã mỉm cười nên anh ta phải mỉm cười đáp lại.

Anh ta bật que diêm, đến gần tôi hơn, nhìn thẳng vào mắt tôi và miệng vẫn cười. Giờ đây trước mặt tôi không còn là viên cai ngục phát xít mà chỉ là một con người. Anh ta hỏi tôi: “Anh có con chứ?”. Tôi đáp: “Có” và lôi từ trong ví ra tấm hình nhỏ của gia đình mình. Anh ta cũng vội rút trong túi áo ra hình những đứa con và bắt đầu kể lể về những kỳ vọng của anh đối với chúng.

Đôi mắt tôi nhoà lệ. Tôi biết mình sắp chết và sẽ chẳng bao giờ gặp lại được người thân. Anh ta cũng bật khóc. Đột nhiên, không nói một lời, anh ta mở khoá và kéo tôi ra khỏi buồng giam. Anh lặng lẽ đưa tôi ra khỏi khu vực thị trấn chiếm đóng, thả tôi tự do rồi quay trở về. Thế đó, cuộc sống của tôi đã được cứu rỗi chỉ nhờ một nụ cười”.

Khốn nỗi, nếu muốn có một nụ cười hồn nhiên như các bé này thì phải buông bỏ phần Hậu Thiên tinh quái do tranh tranh đấu đấu vì Danh, Lợi, Tình. Một nụ cười như vậy phải được tinh luyện từ cái Tâm vô vi thanh tịnh. 

Câu chuyện nàng Đông Thi thô lậu bắt chước cái nhíu mày huyền thoại của Tây Thi cũng có thể cho ta liên tưởng tới một nụ cười tự nhiên và một nụ cười bắt chước.

Nghe nói, nhiều quốc gia đào tạo các nhân viên giao dịch bằng những khóa học nụ cười.

Có lẽ nhân loại biến dị trên diện rộng, thật giả bất phân, cho nên những nụ cười giả này được coi là lịch sự. Nói thực, mình nhột nhạt với những nụ cười như thế. Chẳng thà người đẹp đừng cười còn hơn ráng nặn ra nụ cười nhạt thếch.

Hiển nhiên, khó mà có được nụ cười con trẻ. Nhưng hãy thực hành thường hằng Chân,Thiện, Nhẫn, mình tin chúng ta sẽ có một nụ cười ấm lòng người lạnh lùng và mát lòng người đang bốc hỏa..

Nhớ không nguyên văn lời Đức Jesus: Ta cho các con làm điều Ác. Nhưng là cái Ác của trẻ con.

Chợt giật mình quan điểm Đạo Gia trong câu nói của Trang Tử "Đời ta có hạn mà tri thức thì không bờ. Lấy cái có hạn mà đuổi theo cái không bờ thì nguy. Đã biết nguy mà còn đuổi theo thì càng nguy hơn. Làm điều thiện không gần danh, làm điều ác không gần hình phạt, duyên đốc dĩ vi kinh, có thể giữ được thân mình, có thể bảo toàn được sinh mệnh, có thể phụng dưỡng được mẹ cha, có thể sống trọn tuổi trời".

Cái Ác và cái Thiện của trẻ con không xê dịch nhiều trong nụ cười tươi tắn dưới nắng mai…

Kết thúc bài viết này, mình muốn tặng các độc giả một “Nụ cười bỏ quên” mà mình mới tìm đọc được. Chúc các bạn cho đi và nhận lại nhiều nụ cười tinh khôi, thức tỉnh để tâm thái của chúng ta luôn vui tươi an lành cho cả ngày, cả tháng, cả năm..

NỤ CƯỜI BỎ QUÊN

(Tác giả: Trần Huyền Tâm)

Hẳn là... đêm qua, em ghé thăm tôi,

Hữu ý để quên nụ cười bên cửa

Sáng sớm nay khi lời xuân vừa mở,

Tôi gặp nụ cười tỏa nắng lung linh.

Nụ cười như hoa, tươi ánh bình minh.

Dịu dàng tỏa hương, trong veo tiếng hát.

Tiếng nhạc ngân nga, diệu huyền, thánh khiết

Nước chảy đầu nguồn, vằng vặc, phiêu linh…

Nụ cười Hằng Nga, đôi núm tiền xinh!

Cứ rót ân lành, khơi nguồn diệu phúc

Thức trong tôi xa xưa lời thệ ước

Thiên quốc cao cao mây phủ lối thăng về.

Cảm ơn nụ cười đã hoá giải cái mê

Kết lại cơ duyên bị quên nơi trần thế

Để người tiếp người trong cuộc đời dâu bể

Tỏ lối quay về, cập bến giác an nhiên…

Anh Vũ