Vầng trăng cổ tích

VẦNG TRĂNG CỔ TÍCH

(Linh Tâm)

Theo lịch, tối nay toàn thị xã bị cúp điện. Loay hoay một lúc, mấy cây nến cũng tạo nên thứ ánh sáng nhờ nhờ. Căn nhà hai tầng bỗng trở nên tối tăm, ngột ngạt vì không có điện. Con gái liền đề xuất đi dạo.

Chỉ hơn 10 phút chạy xe, những tòa nhà sừng sững trong khu nội ô đã lùi lại phía sau. Bỗng trước mắt hai mẹ con vỡ òa một thứ ánh sáng bàng bạc, huyền ảo như trong cổ tích. Và gió, gió lồng lộng từ khoảng không mênh mông phả vào mặt tôi hơi thở của ruộng đồng với mùi nồng nồng của phân chuồng, của bùn đất, mùi ngai ngái của cỏ dại và mùi hương đặc trưng của những ruộng lúa đang thì con gái. Ngước mắt nhìn lên, một vầng trăng tròn vành vạnh và trong văn vắt lộng lẫy trên nền trời đêm đen thẫm. Trăng rằm! Tôi thì thầm với con gái, chỉ sợ làm xao động cái không gian yên ắng, tinh khiết giữa cánh đồng tràn ngập ánh trăng.

Không biết đã bao lâu rồi, tôi mới lại được đắm mình trong thứ ánh sáng thiên nhiên huyền diệu như đêm nay. Ánh trăng đưa tôi về những kỷ niệm xa xưa nơi làng quê yêu dấu. Ngày ấy, khi bằng độ tuổi con gái tôi bây giờ, quê tôi chưa có điện. Những đêm trăng sáng, đám thanh niên trong làng thường í ới rủ nhau ra sân đình làng chơi. Không mất quá nhiều thời gian cho việc học hành nên lũ con nít như tôi tha hồ lăn lóc ngoài đình với đủ trò chơi đến tận khuya mới về nhà. Kéo co, lò cò, đá cầu, trốn tìm … trò nào tôi chơi cũng giỏi. Ở một góc sân, mẹ tôi ngồi lẫn trong đám mấy bà mấy chị, vừa bỏm bẻm nhai trầu, vừa nói chuyện con cái, chuyện mùa màng, đồng áng. Cánh trung niên thì đánh bệt xuống nền sân quanh chiếc ra-đi-ô nhỏ xíu của ông đội trưởng. Vừa xong bản tin thời sự, những lời bình luận về tình hình thế giới, tình hình trong nước om sòm cả một góc sân, chẳng ai để ý đến đám thanh niên cứ từng đôi một tách dần khỏi không khí ồn ã nơi sân đình.

Sương đêm xuống ướt đẫm cả tóc nhưng mẹ phải gọi tới hai, ba lần tôi mới rời được sân đình trong sự tiếc nuối. Và lần nào cũng thế, khi đám con nít chúng tôi ngừng la hét, rượt đuổi nhau thì người lớn cũng lần lượt ra về. Những tiếng rì rầm theo bước chân người tỏa về các hướng. Trên những lối nhỏ trở về nhà, tôi vừa thập thững bước theo sau mẹ, vừa ngửa cổ nhìn vành trăng vành vạnh đang đuổi theo mình. Ánh trăng tràn ngập trên những mái tranh nghèo, trăng trải dài trên những nẻo đường quê, trăng lấp lánh trên những tàu lá dừa, lá chuối đẫm sương đêm, trăng đậu trên vai áo nâu bạc màu của mẹ. Vục một gầu nước giếng mát lạnh cho tôi rửa mặt, rửa tay chân, mẹ giục mau vào đi ngủ. Và giấc ngủ đến với tôi thật mau. Trong cơn mơ, tôi vẫn thấy mình đang sục sạo trong các góc tối nơi sân đình với trò chơi trốn tìm. Lại có lúc thấy mình đang ngụp lặn giữa dòng sông lấp lánh ánh trăng như dát bạc. 

Những đêm mùa hạ sao yên bình đến thế. Trăng bất ngờ nhô lên sau lũy tre làng. Cánh đồng trước ngõ chợt ngập tràn ánh vàng dìu dịu và gió ngoài sông hiu hiu thổi vào mát rượi. Khi những người lớn kéo nhau ra bờ sông hóng gió, chuyện trò thì đám trẻ con ơi ới gọi nhau ra mấy ô ruộng cạn đầu làng. Cánh đồng sau mùa gặt chỉ còn trơ gốc rạ, cỏ vàng khô và trăng tỏa ánh sáng chan hòa. Đó là những đêm vui bất tận của lũ trẻ làng tôi. Nơi quê nghèo của tôi, từ bao đời những đứa trẻ cứ âm thầm lớn lên như cây lúa ngoài ruộng, như quả bầu quả bí trên giàn và chỉ quẩn quanh bên bờ tre ruộng lúa. Tuổi thơ của chúng tôi chỉ gắn với đồng sâu ruộng cạn, với con diều giấy tự làm và vầng trăng bầu bạn. Trẻ con ở thôn quê có bao nhiêu trò chơi với đồng ruộng, chỉ cần một vầng trăng tỏ là thôn xóm đã tràn ngập tiếng vui đùa. Bởi thế, những đêm trăng không chỉ là dịp để lũ trẻ được thỏa mong ước với những trò chơi đồng dao mà còn là vầng sáng rạng ngời trong muôn ngàn tưởng tượng; là mơ ước về những chân trời xa tít tắp của những đứa trẻ mang nhiều mộng tưởng. Tôi nhớ cả những đêm trăng hạ - những mùa trăng không bao giờ tìm lại được khi chàng trai cùng xóm rủ đi tát nước cho lúa. Giữa trời trăng lộng gió, chúng tôi vừa tát nước vừa mải mê chuyện trò đến độ nước tràn bờ ruộng tự bao giờ mà không hề hay biết. 

Những ngày tháng xa quê hương, cuốn theo dòng đời xuôi ngược, tôi vẫn cất giữ trong lòng những kỷ niệm vui buồn nơi làng quê yêu dấu. Ở đó, tôi có những tháng ngày hạnh phúc cùng gia đình và những đứa bạn lấm lem bùn đất một thời. Ở đó, tâm hồn tôi được thấm đẫm ánh trăng quê. Nhiều lúc tôi tự hỏi, không biết mình sẽ là người thế nào nếu không có những tháng ngày lăn lóc nơi đình làng với những trò chơi kéo co, trốn tìm, đánh du kích dưới ánh trăng vàng như ánh ngọc!

Thật tình cờ và cũng thật may mắn, nhờ sự cố mất điện đêm nay, tôi mới được sống lại những kỷ niệm ấu thơ dưới ánh trăng rằm giữa cánh đồng lộng gió. Chỉ ít phút chạy xe nữa thôi, tôi cùng con gái phải từ biệt ánh trăng vàng, đi qua những con phố hẹp với những tòa nhà cao tầng để trở về nhà mình trong cái nóng ngột ngạt vì mất điện. Ánh sáng điện, nhà cao tầng, những điều kiện vật, chất tiện nghi chưa bao giờ đến trong những giấc mơ thuở ấu thơ của tôi giờ đã thành hiện thực, nhưng lại chính là tác nhân khiến người ta quên lãng vầng trăng. Bỗng thấy thương cho sự thiệt thòi của các con tôi. Với chúng, vầng trăng chỉ còn là cổ tích. 

Linh Tâm