Ma cô tao dương

MA CÔ TAO DƯƠNG

(Dương Chính Chức)

Thành ngữ Ma cô tao dương (tiếng Hàn: 마고소양 Tiếng Hán: 麻姑搔痒 - Ma cô tao dương) với Ma Cô - tên của tiên nữ, tao - gãi, dương - mụn ngứa. Câu này nghĩa đen là Tiên nữ Ma Cô gãi ngứa.

Trước hết phải nói là "Ma Cô" (麻姑) và "kẻ ma cô" không liên quan đến nhau. Một đằng là tên tiên nữ, một đằng là phiên âm từ "maquereau" của tiếng Pháp. Mà chữ "Ma" (麻) cũng không phải "Ma" trong ma quỷ. Hiện ở thôn Châu Cầu, xã Châu Phong, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh có chùa hay đền có tên là Ma Cô Tiên (麻姑仙).

Trong các thành ngữ cổ của Triều/Hàn thì 마고소양 (ma cô tao dương) là câu khá được chuộng trong cầu may. Nó xuất phát từ tích truyện: Tiên nữ Ma Cô vốn là tiên nữ có móng tay dài. Một lần Ma Cô tiên nữ xuống trần, ghé vào nhà Sái Kinh (蔡經 - 채경) chơi. Sái Kinh vốn bị bệnh ghẻ ngứa, nhìn thấy móng tay dài của Ma Cô thì thích quá, ước rằng "ngứa lưng mà được Ma Cô gãi cho thì còn gì bằng". Sái Kinh bị các tiên mắng cho một trận vì cái tội ước Ma Cô gãi lưng, khác gì đũa mốc đòi chòi mâm son.

Đấy là tích lấy từ Trung Hoa. Triều/Hàn có tích khác về tiên Ma Cô, đại ý có bà tiên tên Ma Cô, cào đất thành núi, vạch đất thành sông, giúp dân lập ấp, trị thủy. Nhưng tích này chả liên quan gì đến gãi ngứa.

Sau này, những ai cầu may đều nói câu này kiểu: lạy cậu lạy cô giúp cho con luôn may mắn như được "Ma Cô tao dương".

Tiếng Việt có câu nào giống không nhỉ?