• dau-title
  • Lý luận - Phê bình
  • cuoi-title

Tìm hiểu về chữ niên và con niên (p2)

Thứ sáu - 23/02/2024 13:43



(Ảnh: Đặng Văn Tôn)


TÌM HIỂU VỀ CHỮ NIÊN VÀ CON NIÊN (P2)

(LA VINH)

tiếp theo

Tuy nhiên, theo truyền thuyết, thì NIÊN ở đây là một con vật. Người xưa, cho ta gặp trong sách vở rất nhiều các giống vật, loài hoa cỏ mà khi có những biến đổi đặc biệt ở cõi người nó mới xuất hiện. Cứ đọc Tư Mã Thiên, Tam Quốc, Đông Chu ....thì thấy thời ấy, Thần linh dường như đồng hành với con người. Khi nào thì chim Phượng Hoàng về đậu đầy các cây ngô đồng nhảy múa và hót; khi nào thì con Kỳ và con Lân xuất hiện; khi nào thì rồng uốn lượn trên bầu trời Thăng Long; khi nào thì con Giải Trãi vào trong triều húc vào những tên hôn quân, bạo chúa… Tất cả đều báo hiệu những sự kiện lớn có ảnh hưởng tới cuộc sống con người. 

Cũng vậy, người xưa cho rằng, vào dịp sau mùa thu hoạch đã xuất hiện một loài quỷ tác oai tác quái đối với dân lành. Và cũng nhờ Thần Phật bảo hộ mà người ta tránh được tai họa.


Chữ TẤT (hình trái) NIÊN (hình giữa) NGƯU (hình phải).Ta thường nói đón Tất Niên, cũng là đón Tết, đón năm mới. 

Chữ NIÊN như là biến thể của chữ NGƯU ( bò, trâu). Câu chuyện về con Niên chắc có liên quan tới chữ tượng hình này 


Nhìn chữ NIÊN, quả thật ta thấy nó là biến thể của chữ NGƯU (bò, trâu). Trong chữ Hán bộ Ngưu này thường đứng bên cạnh những danh từ chỉ súc vật. Gõ vào Google ta có thể gặp rất nhiều biến thể dài ngắn về câu chuyện con NIÊN này. Có câu chuyện như thế này:

"Tết Âm lịch trong tiếng Hán là Guo Nian (tạm dịch "Quá niên"), trong đó Guo nghĩa là "đã qua" còn Nian ( NIÊN) hay "Năm" thực ra là tên một con quỷ mang đến vận xui trong quan niệm của người Trung Quốc.

Theo một truyền thuyết lâu đời của người Trung Hoa kể lại, Niên là một con quái vật có sừng quanh năm sống dưới đáy biển sâu và chỉ mò lên bờ đúng vào đêm giao thừa để ăn thịt gia súc, gia cầm và cả người dân trong làng Hoa Đào.

Niên là một con quái vật có sừng quanh năm sống dưới đáy biển sâu và chỉ mò lên bờ đúng vào đêm giao thừa để quấy phá dân lành.


Niên là một con quái vật có sừng quanh năm sống dưới đáy biển sâu và chỉ mò lên bờ đúng vào đêm giao thừa để quấy phá dân lành. Chính vì vậy, dân làng bảo nhau bỏ nhà chạy lên núi để tránh quái vật Nian quấy phá. Cứ đến đúng ngày đó là không ai dám ngủ, cả nhà phải quây quần lại với nhau đề phòng quái vật nên mới có tục thức đêm lúc giao thừa.

Thế nhưng, một đêm trừ tịch nọ khi dân làng chuẩn bị rủ nhau đi trốn thì một ông lão ăn xin râu tóc bạc phơ, tay bị tay gậy từ đâu xuất hiện. Ai cũng sợ sệt, vội vàng chạy trốn nên chẳng có ai để ý đến ông lão ăn xin trừ một người phụ nữ tốt bụng. Người phụ nữ này cho ông lão ăn rồi còn bảo ông cùng lên núi trốn quái vật Niên. Nghe vậy, ông lão ăn xin chỉ cười và nói: “Thưa bà, nếu bà để tôi ngủ lại nhà bà đêm nay, tôi hứa sẽ diệt trừ con quái vật Nian đó giúp bà”.

Bà này hết sức ngạc nhiên, nhìn ông lão từ đầu đến chân. "Rõ ràng, ông lão này cũng là người trần mắt thịt, lấy đâu ra cái nhuệ khí đó?", bà thầm nghĩ và tiếp tục thuyết phục ông cụ đi theo nhưng ông chỉ cười mà không trả lời. Không còn cách nào khác, người phụ nữ đành chạy đi để ông lão ở lại một mình trong căn nhà.

Đêm đến, Niên hùng hổ chạy vào làng nhưng nó ngay lập tức nhận thấy có điều gì đó rất khác lạ. Con quái vật nhìn quanh và phát hiện ra tờ giấy đỏ dán trên cửa nhà người phụ nữ kia. Trong nhà thắp nến sáng bừng.Niên tru lên một tiếng rồi điên loạn lao về phía căn nhà. Vừa bước chân tới cửa, con quái vật bị giật mình bởi tiếng pháo nổ. Ngay lúc đó, cửa đột ngột mở ra, ông lão ăn xin bước ra trong bộ quần áo đỏ và bật ra một tràng cười. Quái vật Niên sợ quá, mặt cắt không còn giọt máu, vội vã ù té chạy.

Sáng hôm sau, dân làng trở về và vô cùng ngạc nhiên khi thấy mọi thứ vẫn còn nguyên vẹn chứ không phải cảnh hoang tàn như những năm trước. Lúc này, người phụ nữ kia chợt nhớ lại chuyện ông lão ăn xin tối qua và liền kể lại với dân làng. Dân làng lập tức kéo nhau tới nhà người phụ nữ để xem chuyện gì đã xảy ra. Tại đó, họ thấy hai dải giấy đỏ dán trên cửa, xác pháo và nến vẫn còn đang cháy. Mọi sự đã được hóa giải. Thì ra con quái vật Niên sợ màu đỏ, tiếng pháo nổ và ánh sáng.

Vui sướng vì từ nay đã có cách đối phó với con quái vật gian ác, dân làng tổ chức tiệc tùng linh đình đón chào năm mới và mong chờ vận may sẽ tới. Tất cả đều diện quần áo mới và chúc nhau những câu tốt lành.

Từ đó, cứ tới đêm giao thừa, nhà nào cũng dán câu đối đỏ trước cửa, thắp đèn lồng, đốt pháo và thức để đón năm mới sang. Ngày đầu tiên của năm mới, anh em làng xóm sẽ sang nhà nhau chúc tết cùng với bao lì xì đỏ thắm."

(Theo Thu Trang,Tri thức trẻ )

 

Các bài viết liên quan:

Những tác phẩm cũ hơn:

Những tác phẩm mới hơn:

 
Mời các Tác giả gửi bài cộng tác cho Ban Biên tập Nhà Búp qua hộp thư email: nhabup.vn@gmail.com
Văn phòng Thường trực Ban Biên tập Nhà Búp: Số 24, Lý Thường Kiệt, Q. Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội;
Ngoài địa chỉ: www.nhabup.vn, bạn có thể truy cập vào website này qua các tên miền quen thuộc: www.nhabup.net hoặc www.nhabup.com
Website đang được thử nghiệm và điều hành phi lợi nhuận, bởi các tình nguyện viên.