Đầu dê, thịt chó

ĐẦU DÊ, THỊT CHÓ

(Dương Chính Chức)

Gần đây, bên Hàn ồn ào vụ một chính trị gia bị dư luận phê phán vì dùng từ "dương đầu cẩu nhục" (양두구육 - 羊頭狗肉) để ám chỉ bản chất một người khác. Việt Nam ta nói "Dương đầu cẩu nhục" là treo đầu dê bán thịt chó (양머리/염소머리를 내걸고 개고기를 팔다). Vị đó trách người ta chẳng nắm ý câu, chỉ sát vào nghĩa từ, chỉ biết đến thịt chó mà quên mất nghĩa của câu là trong ngoài không giống nhau. Vị đó cũng cho rằng nghĩa của "dương đầu cẩu nhục" nó cũng tương tự với "Biểu lý bất đồng" (表裏不同, 표리부동, biểu là ngoài, lý là trong, bất đồng là không như nhau). Trái nghĩa với của "Biểu lý bất đồng" thì là "Biểu lý nhất thể" (表裏一體, 표리일체). 

Rồi vị ấy bảo, không những thế, có vài câu cũng từa tựa như "Dương đầu cẩu nhục"  như là "Khuyến thượng dao mộc" (勸上搖木, 권상요목, ý là mời trèo lên cây rồi ở dưới rung cho ngã), "Diện tòng phúc bội" (面從腹背, 면종복배, mặt thì tỏ theo, bụng thì mưu phản), " Khẩu mật phúc kiếm" (口蜜腹劍, 구밀복검, bụng nam mô, bụng bồ dao găm), "Dương phụng âm vi" (陽奉陰違, 양봉음위, ngoài tỏ phụng sự, lòng âm thầm rời bỏ). 

Nghe thì các câu có vẻ giống nghĩa nhau thật, nhưng có vẻ tất cả đều không giống với "dương đầu cẩu nhục". Tuy cũng là cái này cái kia nhưng ý ám chỉ khác nhau, các cụ có thấy vậy không?

Trong các hành vi trên thì hành vi "khuyến thượng dao mộc" là đểu giả nhất.