- Tản Văn
Mùa Xuân, và Thiện tâm của con người
Thứ ba - 16/01/2024 14:57
(Ảnh: Trần Bảo Toàn)
MÙA XUÂN, VÀ THIỆN TÂM CỦA CON NGƯỜI
(Phan Bá Ất)
Khóm lan nhà tôi đã cố gắng tồn tại sự sống của nó được ba năm. Người ta bảo đây là loại lan được nhân giống trong phòng thí nghiệm nên khó thích nghi với môi trường thay đổi, tuổi thọ không được là bao; không sánh được với giống lan rừng, loài lan tự nhiên, hoang dã, sức đề kháng rất đáng nể. Khóm lan xác xơ, kiệt quệ, khó có khả năng sống được, chưa nói tới chuyện ra hoa!
Vậy mà, thật kỳ diệu, khóm lan của tôi hôm nay bật chồi và nhú lên một mầm hoa! Có thể khóm lan không đủ sức và có đủ sức chăng nữa cũng không đủ thời gian trổ hoa trong dịp tết. Không sao, miễn là nó vẫn sống và đã bật chồi hoa! Chẳng hiểu gió xuân, khí tiết của mùa xuân đã thủ thỉ, giục giã và thuyết phục khóm lan thế nào mà sức sống đem lại cho nó kỳ diệu đến vậy. Người ta bảo mùa xuân là mùa của sự sống và sự hồi sinh. Bất giác tôi nhớ lại bài thơ Xuân năm xưa của chính mình:
Xuân!
Dẫu đỏng đảnh trong gam màu phức hợp bốn mùa
Xuân thôi thúc
Quả chuông lồng ngực
Đồng hồ tâm thức
Ngọn lửa mơ hồ
Rạo rực!
Hiển thị
Những ấp ủ chìm sâu
Ký ức!
Em!
Phút thiêng liêng
Trời đất chuyển vần!
Và xuân!
Thời khắc giao hòa
Miên viễn em
Và miên viễn xuân…
Thật thiêng liêng, thật kỳ diệu! Mùa xuân như đánh thức tất cả những gì tốt đẹp tiềm ẩn trong vạn vật. Cảm ơn đấng tạo hóa tối cao, dẫu sự sống và vũ trụ chưa hề giải mật mã được đủ đầy thỏa mãn. Liệu có không những thiện tâm, những thiên lương tiềm ẩn trong con người tùy duyên khởi. Nhà văn Phu Xích có viết, đại ý “Trong tâm hồn mỗi một con người đều có cứng cát và mềm yếu, dũng cảm và khiếp nhược,kiên định và dao động, thuần khiết và bẩn thỉu. Vấn đề là chỉ tồn tại một trong hai, không thể nào khác được”. Đúng! Ranh giới giữa Thiện và Ác, Tốt và Xấu thật mong manh. Cả hai phẩm chất đối lập ấy đều có trong mỗi chúng ta, đấu tranh nhau, tồn tại và khởi hiện! Ai đó nói rằng “Sự khốn nạn của con người có thể xảy ra trong chốc lát, nhưng nếu chiến thắng,vượt qua được giây phút đó anh sẽ trở thành nghĩa hiệp”!
Tôi chợt nhớ và nghĩ đến vụ cướp hy hữu xảy ra trên địa bàn Phường An Phú, xã Thuận An, tỉnh Bình Dương ngày 28 tháng 12 năm 2019 mà báo Dân Trí điện tử, Việt Nam nét, Đại Kỷ Nguyên... và nhiều trang mạng xã hội ngày 2-2-2019 có thông tin. Theo đó, ngày 28-12-2019 chị PTBT bị một tên cướp giật túi khi đang lưu hành bằng xe máy trên đường thuộc địa bàn phường An Phú. Tài sản bị mất là một túi trong đó có 107 triệu tiền mặt (VNĐ) và hai điện thoại di động. Chị T đã báo công an. Tuy nhiên, ngày 29-12-2019 công an Phường An Phú đã nhận lại được 100 triệu đồng, hai điện thoại và một bức thư xin lỗi nạn nhân của chính người phạm tội . Bức thư dài ba trang, (Có ảnh chụp bức thư với nét chữ của người phạm tội), nội dung người viết thư rất ân hận mình phạm tội và hết lời xin lỗi công an cùng nạn nhân. Người phạm tội trần tình anh ta túng quẫn, bế tắc, không đấu tranh nổi vì không có tiền trả nợ tín dụng đen. Anh cùng vợ con và gia đình đang bị xã hội đen đe dọa xử lý; vợ anh vừa sinh con được ba tháng tuổi. Người phạm tội ân hận và lo sợ phải đối mặt với chính con mình sau này về sự thủ ác của mình, đồng thời anh băn khoăn với số tiền cướp giật quá lớn, chắc nạn nhân sẽ rất đau khổ, bất hạnh và bế tắc khi cần sử dụng khoản tiền này vào một việc có lẽ rất bức thiết. Người viết thư xin lỗi thêm vì đã tiêu mất một số tiền trong số đã cướp, dùng vào việc để trả nợ, anh hứa sẽ hoàn lại sau thời gian kiếm đủ; nhờ công an tìm người bị hại trả giúp!
Chị T sau khi đọc thư và nhận tài sản đã xin công an tha cho kẻ phạm tội, đừng truy đuổi anh ta nữa. Chị muốn xin cho anh ta cùng vợ con và gia đình được bình an ăn tết! Chị T cũng muốn ngân hàng nhà nước tạo điều kiện cho những người nghèo vay nợ, tránh những hệ lụy khi vướng vào tín dụng đen đầy hiểm họa, dẫn đến làm liều. Chị T nhắn người phạm tội cướp tài sản của mình, tha thứ cho anh, thông cảm hoàn cảnh của anh và bức thư thành tâm hối hận của anh. Chị T cầu chúc cho anh và gia đình được an lành, chị không trách anh nữa.
Hiện tại tôi không biết công an và cơ quan hữu trách xử lý vụ án ra sao, chỉ biết trong những tờ báo trên, có đưa tin vị cán bộ công an phường có nói đại ý “Hành vi cướp giật đó là trọng tội rõ ràng rồi, nhưng trong cái lý còn phải xét cái tình”. Nhiều người tiên lượng rằng có thể miễn truy cứu trách nhiệm! Câu chuyện này, báo Đại Kỷ Nguyên đưa vào mục”Tin tốt đẹp ngày 1-2-2019”.
Vâng, thật đáng buồn và đau xót, nhưng cái kết cục cũng đúng là “Tin Tốt Đẹp” vậy!
Tôi cứ xúc động và thấm thía mãi câu chuyện về vụ cướp hy hữu này. Tôi thấy câu chuyện như một chứng minh tương thích cho những câu danh ngôn và triết lý tôi đã có dịp nêu trên.! Ôi, Thiên lương và Thiện tâm tiềm ẩn trong một kẻ phạm trọng tội đã thức dậy và chiến thắng! Cũng chính con người đó đã từng một phút mất nhân tính, trở thành kẻ tội đồ thủ ác. Thời điểm đó, hành vi đó, quả anh ta thật là một kẻ khốn nạn! Sau phạm tội, lương tâm anh ta cắn rứt, rằn vặt. Thiện tâm trong anh đã trỗi dậy, anh ta đủ dũng cảm chiến thắng mình! Chỉ riêng nhận thức đúng đắn về tội lỗi để dẫn tới hành vi cần thiết, chiến thắng dục vọng sở hữu 100 triệu đồng và hai chiếc điện thoại có giá, trong lúc anh ta cần tiền đến như thế nào, điều đó cũng đã là dũng cảm lắm. Kẻ phạm tội còn biết xấu hổ với chính mình, xấu hổ và lo sợ bị đối mặt với chính con mình.Con sẽ dành cho anh- dành cho người bố một sự khinh bỉ! Vậy là chút liêm sỉ vẫn còn tiềm ẩn trong anh và được nhân lên. Ôi, trách nhiệm làm cha và lương tri đã cứu anh! Người phạm tội đã đủ sức viết một bức thư dài ba trang giấy như một sự rửa tội thành tâm, kiểm điểm nghiêm khắc bản thân mình. Món tiền 7 triệu anh trả nợ tín dụng đen, suy cho cùng, trong tội lỗi ấy phải chăng ta nhìn thấy anh muốn cứu vợ con và gia đình trong cơn nguy kịch và bế tắc nhường nào! Hãy mở lòng tha thứ, hãy coi anh còn một món nợ 7 triệu, anh đã hứa trả món tiền này khi kiếm được. Thật không dễ dàng gì, nhưng tôi tin anh! Anh đã phạm tội, anh phải chịu và đã chịu trách nhiệm với tội lỗi của mình, sám hối và hoàn lương, ngộ ra, dừng lại, không tiến sâu thêm vào tội lỗi! Giây phút mà anh hoàn lương và có những hành vi phục thiện, đúng đắn, anh thật dũng cảm và cũng rất anh hùng khi dám đấu tranh và chiến thắng chính mình! Thiện tâm đã chiến thắng!
Cảm động thay sự phục thiện của kẻ phạm tội đủ sức ảnh hưởng, lan tỏa, cảm hóa đến trái tim thánh thiện của chị T, người bị nạn, người đủ quyền luận tội và phán quyết kẻ đã hại mình. Thiện tâm, Tình yêu thương, lòng bao dung độ lượng tiềm ẩn trong chị T đã phát lộ, long lanh vẻ đẹp “Hãy yêu thương và tha thứ cho nhau!”
Chưa hết, cho dù diễn biến tiếp theo thế nào chăng nữa,chúng ta cũng thấy tĩnh tâm hơn khi một đại diện của pháp luật nói trên, đã phát biểu cảm nghĩ của ông về vụ án này, thật nhân văn.
Nhà văn hóa, bác sĩ Nguyễn Khắc Viện có nói :”Cao hơn pháp luật là tình người, là lòng nhân”. Tôi thích câu nói này!
Những người có lương tri không khỏi bất an trước thực trạng cuộc sống có nhiều biểu hiện đi xuống của đạo đức. Người ta quan ngại rằng những suy thoái đạo đức đó ảnh hưởng và hệ lụy tới không chỉ một hai thế hệ, nếu không muốn nói là dễ làm mất đi vẻ đẹp truyền thống phẩm chất của cả một dân tộc. Điều đáng lo ngại là người ta vô cảm trước cái ác, cái xấu, thiếu đi lòng yêu thương nhau.
Lòng yêu thương là phẩm chất cao quý làm nên nhân cách con người, là nền tảng cho một xã hội tốt đẹp, văn minh.
Đức chúa GiêSu phán bảo :”Chúng ta hãy yêu thương nhau”
Nhà văn lớn Dostoievski như cảnh tỉnh chúng ta, ông viết:”Địa ngục trong lòng những người không còn biết yêu thương”
Trang Tử cũng từng dạy :”Một ngày không nghĩ đến điều thiện, mọi điều ác đều từ đó dấy lên!”
Và xin được trích một câu trong kinh thánh cầu nguyện, vừa như khẳng định cho hết thảy những ai có Thiện tâm: “Bình an dưới thế cho người thiện tâm” (kinh Thánh)
Hy vọng mùa xuân đến sẽ đem lại cho chúng ta những vẻ đẹp đầy sức sống và những thiên lương, thiện tâm của mọi người trong cộng đồng dân tộc được khởi lộ phong phú, tốt lành và đầy niềm tin