Chợ quê tôi không biết có tự khi nào, từ khi ông bà, cha mẹ tôi sinh ra đã có chợ rồi, nghe nói chợ được hình thành cách nay đã mấy trăm năm. Chợ không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân địa phương mà chợ còn là giao thoa văn hóa cộng đồng, giao lưu văn hóa vùng miền....

Năm nay vì dịch CoVid thực hiện giãn cách xã hội, sang đầu tháng Tám âm lịch đôi vợ chồng Ngưu Lang Chức Nữ mới được gặp nhau nên sướt mướt mãi. Gần đến tết Trung thu đất trời vẫn mọng nước, thỉnh thoảng lại đổ xuống đất lành một cơn mưa xối xả....

Tôi kể cho Chị Hai nghe về một giấc mơ. Tôi thấy tôi ngẩn ngơ trước một ngã ba đường quê, không biết rẽ lối nào để đi đường tắt qua xã Đông Xá đến xã Đông Cường - nơi có Trại giống lợn mà Chị Hai đã làm việc 10 năm....

Những dịp về quê mỗi khi vãn cảnh chợ là nghe thấy những tiếng gọi chào từ tứ phía nào là Cậu ơi Chú ơi với những lời mời thưởng thức món bánh quê mà chúng đang bán ở chợ thì chợt lòng thấy cũng vui vui mặc dù ngồi xơi bánh nơi đây chả phải phong cách của tôi....

Chị là một nhà thơ. Thơ chị thiết tha và ngập tràn cảm xúc. Chị từng được mệnh danh một thời là “Xuân Quỳnh của quê lúa Thái Bình”. Hiện nay, chị là một trong số ít ỏi nữ giữ chức vụ quyền Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thái Bình. Có lẽ ở cương vị này, chị quan tâm nhiều hơn đến phong trào văn......

Đêm. Thì hết người rao mời bánh tét, bánh chưng, rồi thì những tiếng lách chách của những miếng sắt khua nhau loảng xoảng...Có lần tôi gọi cái anh chàng mặc áo quần và đội cái nón cối như ông già tôi ngày vừa giải phóng miền Nam từ Trường Sơn Đông trở về nhà lên tẩm quất....

Ừ nhỉ, chợ quê ta thì có gì đặc biệt? Ngày ngày vẫn họp, ngày nào cũng đông, hoạt động cả năm chẳng ngày nào ngưng nghỉ, hàng hóa bày bán thì phong phú vô cùng, kẻ bán người mua đông như trẩy hội… Có thể ai đó nói như thế, và nghĩ vậy thì cũng là điều bình thường, nhưng nếu họ có mặt ở chợ vào một......

Sau Tết, nhằm chiều mồng bảy, tôi vừa giong trâu từ ngoài đồng về tới lối rẽ về nhà đã thấy bố tôi đứng đợi sẵn ở bến nước ven sông. Bên cạnh người, cái cày và cái bừa vừa được đánh sáng loáng, xếp cạnh nhau trên một vạt cỏ xanh....

Cuối năm Khăn nhung mẹ quấn vành dây Áo nhung Hà Nội Mẹ đi lể chùa Tuổi thơ én liệng như mơ Gió giao mùa rộn bên tờ lịch bay...

Lạ như Tết mà cũng quen như Tết Hạ, thu qua, đông đến, rồi xuân Năm mới tới đúng khi năm cũ hết Mỗi đời người vừa vơi bớt một năm...

Về ăn Tết quê để ăn thương nhớ Xanh bánh chưng cùng với đỏ lụa giòbThịt mỡ, dưa hành, nem chua, chả quế Món quê nhà no con mắt đói quê...

Xuân đã về đầu ngõ nhưng chưa vội "Giơ tay bồng ông Phúc vào nhà" mà cứ vẩn vơ nhớ Tết. Năm nay mình đã có "ngũ ngũ" cái xuân xanh, kể từ khi đến tuổi biết nhớ (chứ không phải là tuổi biết yêu) thì cũng ngót nghét nửa thế kỷ được ăn Tết rồi. Tết nào cũng vui, cũng đáng nhớ. Giờ......

Mỗi dịp đón Tết Nguyên Đán, chúng ta thường nhắc đến Tết xưa: "Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh" Tết ngày xưa là vậy đấy. Phải có đủ những vật trên thì mới gọi là Tết. Thiếu một trong những thứ này, hẳn là Tết xưa sẽ thiếu vui....

Tôi lớn lên, biết có quê cha. Tiếng Việt thực ra đã thổn thức trong ngực tôi nhiều năm, nhưng không bật ra được tròn vành, rõ tiếng. Những lần về Việt Nam tôi thường ở nhà chú. Ở đấy, em họ tôi, chú Bắc (một thầy giáo dạy phổ thông trung học) thường dẫn tôi đi chơi....

Vào những năm năm mươi, sáu mươi của thế kỷ trước, quà Tết thường rất giản dị, mộc mạc. Các món quà nghiêng về bộc lộ tình cảm yêu quý, kính trọng, sự quan tâm đến nhau giữa người với người hơn là mang giá trị vật chất. Quà người bình dân dành làm quà biếu thường chỉ là những món quà theo đúng nghĩa......

Sắp ngày ông Công ông Táo. Sáng nay Ông nội bảo năm nay cả nhà sẽ lại đón giao thừa, đón Tết ở quê. Cu Bi sung sướng, háo hức. Cho đến giờ, ấn tượng về lần đón Tết ở quê năm ngoái vãn còn in đậm trong đầu cậu. Nhớ năm ngoái, khi Ông nội thông báo về quê đón Tết, cu Bi không hiểu đón Tết ở quê thì......

Một mùa xuân nữa lại sắp về. Những ngày cuối năm này, công việc bận mải hơn và lòng người cũng bồi hồi nao nức nhiều hơn. Với một người xa quê đã lâu như tôi, cứ mỗi độ cuối năm, lòng lại bâng khuâng nhớ quê, nhớ về ký ức xa xưa đầm ấm ngọt ngào bên cha mẹ, họ hàng thân thuộc dù khi ấy, cuộc sống......

Giống như một con cá, làng Mả Cá của tôi lọt thỏm giữa đồng chiêm trũng. Tháng bảy, tháng tám nước đã mênh mông bốn phía. Chỗ nào cũng chỉ thấy nước. Từ Mả Cá muốn xuống Vượt Mới, lên Rin hoặc sang Bến Đò, Chùa Cả phải đi trên những con đường bé tí tẹo, đầy cỏ may, không đủ lối cho hai con trâu......

Lội xuống cày thửa ruộng sâu Hùng Vương theo bước chân trâu bùn chằm, Hái dâu nương, gỡ kén tằm Ngọc Hoa khéo tựa gái làng Phong Châu......

Không ít lần trong đời, tôi đã phải trải qua những ngày đói quay đói quắt. Lẻ gạo, bắp ngô, củ khoai, củ sắn, nắm rau xanh, ngọn cỏ lành lúc ấy quý ngang vàng. Bữa đói, chúng vỗ về, dằn cái cồn cào trong dạ xuống. Khi no, chúng xoa dịu, làm cho nỗi nhớ đồng quê phần nào được nguôi ngoai....