Thầy tôi - là Cha tôi đó! Là “Bố”- như mọi người thường gọi bây giờ. Anh chị em tôi trong kí ức tuổi thơ của mình đã quen với những lời gọi “Thầy-Bu”. Có quê kiểng lắm không? Có lạc hậu, xưa cũ không? Với ai, thế nào, tôi không rõ, nhưng chúng tôi đã lớn lên, gắn bó với ngôn từ bình dị ấy quen rồi....

Giống như một con cá, làng Mả Cá của tôi lọt thỏm giữa đồng chiêm trũng. Tháng bảy, tháng tám nước đã mênh mông bốn phía. Chỗ nào cũng chỉ thấy nước. Từ Mả Cá muốn xuống Vượt Mới, lên Rin hoặc sang Bến Đò, Chùa Cả phải đi trên những con đường bé tí tẹo, đầy cỏ may, không đủ lối cho hai con trâu......

Cơ sở của văn học là đời sống xã hội. Mỗi trang viết có được của người nghệ sỹ là sự kết tỉnh hài hòa, nhuần nhuyễn giữa cái Tôi - Nhà văn với cái Ta rộng lớn. Từ những trang viết của Nguyễn Du, Lý Bạch, Đỗ Phủ hay Lép Tôn-x-tôi, Ta-go, Ban-zắc... Giá trị có được của những áng văn chương kim cổ......

Không chỉ là hai nhân vật nổi tiếng đều làm quan to, đều là nhà thơ, đều kính ngưỡng Thần Linh mà là tôi lựa chọn hai bài thơ xuân của họ bởi bất giác thấy lý thú với hai cái tên mà cha mẹ đã đặt cho các ông. An Thạch gợi về sự an nhiên không lay động, vững như đá ngàn năm không bị phong hóa. Cuộc......

Năm ấy, tôi học lớp 11, đầy gian khổ với những ngày tháng trọ học xa nhà, thiếu thốn tình yêu thương và cũng cả những bữa đói meo. Chặng đường từ trường cấp III Phước Long về nhà tôi hơn 30km, nhưng ngày ấy đường xá vô cùng khó đi. Phương tiện giao thông cũng ít nữa....

Đang là mùa xuân, một mùa xuân căng mọng tràn đầy sức thanh tân, bất ngờ nhận được tập tản văn của Trần Huyền Tâm “Tản mạn miền sương khói”, tôi lập tức bị cuốn hút bởi tò mò muốn biết Trần Huyền Tâm viết gì qua tập tản văn này....

Giờ đã trở thành một thói quen là mỗi buổi sáng thức giấc, tôi lại dành những quãng lặng nhớ lại những gì đã trôi qua. Cứ y như thời gian vẫn còn đấy. Những gì của ngày qua, những gì đã qua, đang tới và sẽ tới chẳng phải đã an bài hết rồi. Ta gọi là số phận? Thời gian đâu mất. Nó đang nằm ở một cảnh......

Tiện đang ồn ào về khái niệm "Dân", Mình tìm hiểu thì thấy người ta nói về nguyên nghĩa của "Dân" như thế này: 1. Chữ hay khái niệm về "Dân" vốn thê thảm lắm....

Cứ mỗi dịp giáp Tết, thời tiết hanh khô, người ta lại nhắc nhau về việc việc cảnh giác đạo tặc, đề phòng củi lửa. Nghe nói, ngày xưa, dịp này mõ làng lại đi khắp làng vào buổi tối để gõ mõ chiềng làng: "tiết trời hanh khô, đề phòng củi lửa, tháng củ mật, cẩn thận kẻ gian"....

Thành ngữ tiếng Hàn, Hán, Việt: 공리공론(空理空論 - không lý không luận. Ở đây, không - rỗng, lý - xử lý, luận - bàn. Nói thêm rằng chữ "Không" (空) ở đây vừa có nghĩa rỗng tuếch, vừa có nghĩa là không thực tế. Chữ "Lý" (理) vừa có nghĩa là lý lẽ, vừa có nghĩa là tu chỉnh, xử lý....

Nhắc đến hình tượng “gieo Thái Sơn”, những người từng đọc “Chinh phụ ngâm” hẳn còn nhớ bốn câu thơ này: Chí làm trai dặm nghìn da ngựa, Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao. Giã nhà đeo bức chiến bào, Thét roi cầu Vị, ào ào gió thu....

Tôi được may mắn biết Sapa từ những năm 1990. Lúc đó Sapa quả thật là rất hoang sơ mà đẹp lạ lùng. Chắc chắn tôi chỉ là một trong số nhiều người bị Sapa quyến rũ, nên thứ bảy hàng tuần lại bắt xe từ Lào Cai lên Sapa. Đường đi hồi đó thật khủng:...

Không ít lần trong đời, tôi đã phải trải qua những ngày đói quay đói quắt. Lẻ gạo, bắp ngô, củ khoai, củ sắn, nắm rau xanh, ngọn cỏ lành lúc ấy quý ngang vàng. Bữa đói, chúng vỗ về, dằn cái cồn cào trong dạ xuống. Khi no, chúng xoa dịu, làm cho nỗi nhớ đồng quê phần nào được nguôi ngoai....

Tôi đọc tập Tản văn “Tản mạn miền sương khói” của Trần Huyền Tâm vào những ngày đầu xuân, trong tâm trạng của một người vừa rời xa cái rét căm căm, mang theo bao nỗi nhung nhớ bâng khuâng về Hà Nội; mang theo những xao xuyến sắc hoa rực rỡ của triền bãi đá Sông Hồng về với phương Nam ngập tràn nắng......

Có những câu thơ đi suốt cả một đời người. Nó như một thứ gen (gene) văn chương, gen tư tưởng đồng hành với chúng ta. Nó như nhắc lại những kỉ niệm bắt cá giữa đường khi con sông quê đục ngầu nước lũ tràn qua mảnh ruộng, ao làng....

Đêm khuya rồi, chưa ngủ Ngồi lặng, nhìn vào trong Gạt bỏ mớ lộn xộn Tìm khoảng không vô cùng....

Ngày 08/12 Âm lịch là ngày được cho là Đức Thích Ca thành Đạo, đạt đại giác ngộ thành Phật....

Thành ngữ tiếng Hàn, Hán, Việt: 조삼모사 (朝三暮四 - triêu tam mộ tứ. Ở đây, triêu - buổi sớm, mộ -buổi chiều, tam - ba, tứ - bốn. Ý câu này là sáng ba chiều bốn....

Lên lầu Quan Tước là một bài thơ ngũ ngôn tứ tuyệt của Vương Chi Hoán. Bài thơ được tất cả những người yêu thơ Đường đều ưa chuộng, được truyền tụng từ nghìn xưa, sáng sủa trôi chảy, tả cao nhìn xa, lại chỉ dùng số từ rất ít mà mở ra triết lý thâm sâu. Đơn giản chỉ là lên một cái lầu có tên......

Hát ru là một hình thức hát dân ca độc đáo được cho rằng chỉ có duy nhất ở Việt Nam. Lời hát ru được lấy chủ yếu từ thơ lục bát trong ca dao dân ca. Diễn xướng là tất cả mọi người ai có trẻ nhỏ trong nhà và có một tâm hồn thấm đẫm chất nhân văn....