Trần Nguyên Đán (1325 – 1390) hiệu Băng Hồ, là tôn thất nhà Trần, dòng dõi Chiêu Minh vương Trần Quang Khải. Làm quan tới Tư đồ dưới thời các vua Trần Nghệ Tông, Trần Duệ Tông và Trần Phế Đế, tước Chương Túc quốc thượng hầu....

Cách đây 8 năm, mình có trồng một cây mai. Đó là cây mai từng bị người ta bỏ ra thùng rác ở hè phố sau mấy ngày ăn Tết thưởng Xuân. Mình chăm sóc nó thường xuyên. Một ngày quên tưới, là thấy day dứt như có lỗi với cố nhân....

Xoan sắp xếp lại đống sách vở rồi lên giường nằm. Đồng hồ trên tường đã nhích sang con số 11 mà Dân vẫn chưa về. Cái bụng sắp đến ngày sinh làm chị trở mình thật khó khăn. Ngoài kia, gió lạnh rít từng cơn làm những tàu lá chuối xô vào nhau loạt xoạt, chị thấy lòng mình se thắt lại....

Núi sông Tây Việt hiểm mọi bề Cuối trời từ đây vượt sơn khê Đá quái bờ rơi nhìn giận dữ Chim nước dạn người chẳng bay đi Trời đất thuyền con nổi như lá...

Ngồi trên núi nhìn xuân mà nghĩ về cái đa sự, để cái giây phút suy niệm ấy vĩnh viễn đến ngàn đời. Bài thơ làm buồn cả một thời khi mình nhớ cố hương. Hồn Mai hẳn nhiên còn loáng thoáng những cánh vàng đâu đây...

Ừ nhỉ, chợ quê ta thì có gì đặc biệt? Ngày ngày vẫn họp, ngày nào cũng đông, hoạt động cả năm chẳng ngày nào ngưng nghỉ, hàng hóa bày bán thì phong phú vô cùng, kẻ bán người mua đông như trẩy hội… Có thể ai đó nói như thế, và nghĩ vậy thì cũng là điều bình thường, nhưng nếu họ có mặt ở chợ vào một......

Mãn Giác Thiền sư (1052 - 1096) là một vị cao tăng sống ở thời nhà Lý. Chuyện rằng, trước khi viên tịch, ông đã đọc cho các đệ tử nghe bài kệ (kinh kệ), nguyên tác bằng chữ Hán, phiên âm như sau:...

Từ nhỏ, tôi sống với ông bà nội. So với lũ trẻ trong xóm ngày ấy tôi là đứa sướng nhất vì có cả bố và mẹ đều làm cán bộ. Hơn nữa, tôi lại là cháu đầu nên được ông bà cưng chiều lắm. Ông bà tôi sinh được sáu người con: Hai trai, bốn gái, bố tôi là anh cả....

Sau Tết, nhằm chiều mồng bảy, tôi vừa giong trâu từ ngoài đồng về tới lối rẽ về nhà đã thấy bố tôi đứng đợi sẵn ở bến nước ven sông. Bên cạnh người, cái cày và cái bừa vừa được đánh sáng loáng, xếp cạnh nhau trên một vạt cỏ xanh....

Sáng ba mươi tháng mười một lịch trăng, bố tôi lọm cọm thuê xe lên Biên Hòa thăm ông bạn già vốn là nghệ nhân chuyên vẽ hoa văn trên gốm sứ. Chiều, người về, gọi lũ cháu lễ mễ khiêng từ xe xuống một gốc mai già. Người giữ khư khư trước ngực một bó tranh. Tôi trịnh trọng đặt cây mai vào cái chậu lớn....

Năm 1985, tôi phơi phới yêu đời và đầy khao khát trong ngần của tuổi 20. Thi tốt nghiệp xong, thây Trân Chấn Quyên hiệu trưởng và thầy Tạ Sĩ Lục - Trưởng phòng tổ chức của trường CĐSP Sông Bé gọi tôi lên Văn phòng đế trả lời về việc tôi có đồng ý ở lại làm cán bộ giảng dạy ở trường không, vẫn biết......

Ngẫm đi ngẫm lại, thấy cha ông ngày xưa nói thật đúng rằng, về tâm tính, con người dường như trẻ nít lại. Hình như qua bao bể dâu tang điền, chuyến tàu Sinh, Lão, Bệnh, Tử đang chậm dần đều để cho hành khách có thời gian suy ngẫm mà bước xuống sân ga vĩnh cửu của vòng quay ba vạn sáu ngàn ngày ngắn......

Mỗi dịp đón Tết Nguyên Đán, chúng ta thường nhắc đến Tết xưa: "Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh" Tết ngày xưa là vậy đấy. Phải có đủ những vật trên thì mới gọi là Tết. Thiếu một trong những thứ này, hẳn là Tết xưa sẽ thiếu vui....

Vào những năm năm mươi, sáu mươi của thế kỷ trước, quà Tết thường rất giản dị, mộc mạc. Các món quà nghiêng về bộc lộ tình cảm yêu quý, kính trọng, sự quan tâm đến nhau giữa người với người hơn là mang giá trị vật chất. Quà người bình dân dành làm quà biếu thường chỉ là những món quà theo đúng nghĩa......

Thành ngữ tiếng Hàn, tiếng Hán, tiếng Việt: 성화료원 (星火燎原 - tinh hỏa liệu nguyên. Ở đây, tinh hỏa - đốm lửa, liệu - đốt, nguyên - cánh đồng lớn. Ý câu này là đốm lửa đốt đồng. Nguyên câu là tinh tinh chi hỏa khả dĩ liệu nguyên (성성지화 가이료원-星星之火 可以燎原 ), tức là 1 đốm lửa nhỏ có thể đốt cháy cánh đồng....

Tôi có một đồ dùng dạy học: “Tập sưu tầm ảnh các nhà văn Việt Nam và thế giới” được Bộ giáo dục thưởng Huy chương đồng (xếp hạng C1), thỉnh thoảng vẫn giới thiệu cho anh chị em sinh viên trường Cao đẳng Sư phạm xem. Một hôm, một nữ sinh nói với tôi:...

Thầy tôi - là Cha tôi đó! Là “Bố”- như mọi người thường gọi bây giờ. Anh chị em tôi trong kí ức tuổi thơ của mình đã quen với những lời gọi “Thầy-Bu”. Có quê kiểng lắm không? Có lạc hậu, xưa cũ không? Với ai, thế nào, tôi không rõ, nhưng chúng tôi đã lớn lên, gắn bó với ngôn từ bình dị ấy quen rồi....

Năm ấy, tôi học lớp 11, đầy gian khổ với những ngày tháng trọ học xa nhà, thiếu thốn tình yêu thương và cũng cả những bữa đói meo. Chặng đường từ trường cấp III Phước Long về nhà tôi hơn 30km, nhưng ngày ấy đường xá vô cùng khó đi. Phương tiện giao thông cũng ít nữa....

Giờ đã trở thành một thói quen là mỗi buổi sáng thức giấc, tôi lại dành những quãng lặng nhớ lại những gì đã trôi qua. Cứ y như thời gian vẫn còn đấy. Những gì của ngày qua, những gì đã qua, đang tới và sẽ tới chẳng phải đã an bài hết rồi. Ta gọi là số phận? Thời gian đâu mất. Nó đang nằm ở một cảnh......

Thuở tôi còn nhỏ, nhà tôi nghèo đến mức cứ trông thấy cơm là tôi thèm có thể khóc lên được vì thương thân, tủi phận... Vào ngày họ làm đám giỗ cụ tằng tổ, tuy chỉ bé như cái kẹo, nhưng do được cụ trưởng họ bổ theo lệ một suất đinh, tôi cũng được gọi đến để trình diện trước bàn thờ tiền nhân....