Những ngày cuối năm thường gợi thương, gợi nhớ, chân muốn đi, lòng muốn đến một nơi thân quen nào đấy sau một năm bận rộn, quên lãng. Ý nghĩ ấy đang muốn thực hiện thì...

“Cùng em gánh nước cầu ao, Để câu lục bát rơi vào mắt nhau.” Bắt gặp hai câu thơ trong bài “Lục bát đêm trăng” trích trong tập thơ Hương Mộc lan (NXB HNV – 2014), tôi cảm thấy chạnh lòng, bâng khuâng chợt nhớ về hình ảnh những cái ao làng của quê hương....

Thuở nhỏ, tôi mê đi hái tầm xuân. Bây giờ tìm tầm xuân không dễ. Còn nhớ ở miếu làng gần đình Cổ Nhuế có một bụi tầm xuân, tôi thử đến tìm. Tự trách mình trí nhớ lá khoai, thấy đường mở rộng, nhà cửa vài ba tầng mọc lên san sát, quên cả lối xưa, thở dài đi ngược về Chèm…...

Cả một buổi trưa bồn chồn, vơ vẩn. Tôi lý lẽ với mình: “Có gì khác đâu giữa chiều nay và sáng mai? Bây giờ đã muộn rồi, đường thì xa. Sáng mai đi, sẽ thong thả hơn!”. Nhưng không trấn tĩnh nổi mình. Cái phong thư mỏng manh, bình thản nằm yên, mà cứ làm bàn tay tôi rịn mồ hôi....

Chợ Thuận Vi, đó chính là nơi hội tụ sự giàu đẹp, ấm no của dân làng là trái tim đập nhịp đều đặn mang sức sống đi khắp ngả. Từng phiên chợ dù là từng nhịp sống mới mỗi ngày một tràn trề, phong phú. Chợ Thuận Vi, niềm thương nhớ của người đi, tình yêu của người ở lại, mãi mãi là niềm tự hào tươi......

Ta gửi vào mùa thu Cơn mưa chiều cuối hạ Rót vào lòng xa xót Lời ru ngân dài Da diết Ầu ơ......

Đời người, ngẫm ra có những chuyến ra đi thì dễ mà trở về thì khó. Cái nơi mà tuổi thơ tôi đã từng ở đó và có rất nhiều kỷ niệm, chỉ cách nơi tôi đang ở hiện tại chừng 20 cây số, vậy mà hơn 30 năm sau, tôi mới lại tìm về....

Thế là đã qua một đợt nắng nghịch mùa. Giờ đây làng quê nghiêng mình trong đêm trở gió. Buổi chiều hôm trước bầu trời lênh láng màu mỡ gà, mặt trời đỏ rực hắt lên những tia nắng chói, mây vần vũ đủ màu sắc....

Đã lâu rồi quê tôi không có nước nổi. Tôi vẫn thèm nhớ, khát khao mong được trở về ngày xưa có những mùa nước nổi như một đứa trẻ dại khờ. Vâng, chỉ có những đứa trẻ dại khờ mới mong nước nổi....

Ngày xưa ở một bãi nhỏ heo hút mom sông Hồng cuối tỉnh Nam có hai cha con một lão nông sinh sống. Người cha tên là Trung Đình, thời trẻ đã đỗ đạt thăng quan nhưng do vợ mất sớm ông cáo vua về quê để làm tròn bổn phận với cha mẹ tổ tiên và chăm sóc cô con gái bé nhỏ....

Cầm trên tay tập thơ của chị Trần Huyền Tâm, cứ lật giở thêm từng trang, ngân nga thêm từng bài, nghĩ dài nghĩ xa về những năm tháng đã qua, những ngày giờ chưa tới, tôi thấy mình có lỗi với thời gian....

Tôi là một Người Nhà Quê một trăm phần trăm - tôi nghĩ thế - dù tôi sinh ra ở... Phố - Phố Tăng (thuộc làng Tăng) xã Phú Châu – Đông Hưng – Thái Bình. Làng tôi thật may may mắn vì được làm “vệ tinh” của những làng “ngôi sao” xung quanh....

Mình ở Phú Quốc nhiều hơn 12 tháng, nhưng lại chưa qua 1 năm. Vì chưa đi hết 4 mùa. Tháng 12 năm nay là lần đầu tiên mình biết biển bờ Tây vào những ngày vắng mưa. Thông thênh lắm. Bầu trời rộng, vòm trời cứ cong mãi lên, khô hanh như một vòm kim loại. Hoàng hôn bây giờ không nồng nàn sắc thắm với......

Giờ thì mình đang ngồi trước biển. Hoàng hôn bao giờ cũng dịu dàng và tin cậy. Những vệt sáng cuối cùng chìm xuống nước, vẫn để lại ánh lưu luyến, lung linh. Hoàng hôn như người đã đi qua tuổi hoa niên, âu yếm ngoảnh nhìn lại thời gian, nơi đã để lại phần “ngày” của mình ở đó....

Tôi có chuyến trở về thăm quê sau gần 40 năm xa cách. Cảm xúc dâng trào và bồi hồi khi chiếc máy bay hạ cánh xuống sân bay Cát Bi, thành phố Hải Phòng. Chân vừa chạm đất, tôi đứng lặng nhìn bầu trời quê hương và nghe không khí lành lạnh thân thương của một chiều cuối đông đang thấm vào da thịt....

Ở làng quê, những câu chuyện mọc lên như hoa dại. Chúng bình dị, mộc mạc, hồn nhiên mọc lên ở khắp nơi: bên hàng rào, viền quanh bờ giếng, dọc vệ đường đi, sát mép những cánh đồng lúa mì, lúa mạch. Không có ai tỉa tót, chăm bẵm chúng. Vậy mà chúng vẫn ngào ngạt hương và thắm sắc màu....

Có một cái giếng cổ đã tồn tại hàng nghìn năm nay, vẫn không ngừng tuôn ra dòng nước ngọt ngào nuôi dưỡng đời sống và tâm linh của người dân nơi đây. Đó là Giếng Ngọc nằm trong Khu Di Tích Đền Bà thuộc Thôn Viêm Xá (Làng Diềm), Xã Hòa Long, Bắc Ninh....

Em ở đâu rồi nơi ấy nắng vàng không? Nơi ta ở đang mùa mưa ngâu và lòng người đầy bão tố Chặng đường ta qua đã bao mùa lá đổ Sao vẫn thấy chạnh buồn mỗi độ thu sang....

Như một người đi mải miết Không ngoái lại nhìn Chỉ đến khi mệt mỏi Dừng chân lại Nghỉ Đấy là mùa thu!...

Với “tự thức”, nơi “Nơi Quán trọ - Miền sương khói đời người” là gì? Đấy phải chăng, là cõi “vô biên độ” khói sương? Là cả một đại giác mà ta “ngộ” ra cái sân si, ái ố, dục ...? Là tất cả những bóng hình cuộc đời với bao nhiêu dáng vẻ mịt mùng mà ta đang bước đi, đang gặp, đang thấm trải, đang vật......