Tá tràng

Thứ hai - 26/07/2021 15:21

TÁ TRÀNG

1. Trước nay mình vẫn biết Tá Tràng có tên bên tiếng Hàn là 십이지장. Mãi đến lần vừa rồi, khi dịch bài về Phân mới để ý đến tên chữ Hán của 십이지장 là 十二指腸, mới vỡ lẽ ra là hóa ra Tá trong Tá tràng chính là số 12, tức 1 Tá (장/腸/tràng chính là "ruột").

Tìm tra mãi mới thấy giải thích nguồn gốc tên gọi Thập nhị chỉ (십이지 - 十二指), nó được giải thích là 길이가 손가락 12개 두께정도 된다고 붙여진 이름 (사실은 그것보다 조금 더 길다) tức là đoạn ruột mà chiều dài của nó bằng 12 ngón tay xếp liền với nhau (dù thực tế nó dài hơn).

 Thế là gọi nó là đoạn ruột 12 ngón tay (십이지장, thập nhị chỉ tràng), tức Tá tràng. 

Không hiểu do cùng tư duy, hay do xuất phát từ 1 gốc mà cả Việt, Tiên, Hàn lại dùng 12/Tá để đặt tên. Không hiểu ông Trung Quốc, ông Nhật Bản gọi là gì. 

2. Tiếng Việt còn có 1 cái tên khá quen thuộc là "Hành Tá tràng" (vốn hay bị gọi chệch là Hoành Tá tràng). 

Tra ra thì "Hành" trong Hành Tá tràng không phải chữ Hán âm Hán gì mà chính là vì nó có hình thù giống củ hành. Bên Tiên, Hàn, bộ phận lại được nhìn là hình bầu tròn, nên họ gọi là bộ phận hình Cầu (구부- 球部). Vậy nên "Hành Tá tràng" bên tiếng Hàn gọi là 십이지장 구부 (十二指腸 球部), tức thập nhị chỉ tràng cầu bộ (bộ phận hình bầu của Tá tràng).

Dương Chính Chức

Các bài viết liên quan:

• Khắc chu cầu kiếm
• Ngụy kinh, chân kinh
• Thiền định
• Độc tiếu
• Thủy ngư chi giao kim thạch chi giao
• Độc thư tam đáo
• Phần thư khanh nho

Những tác phẩm cũ hơn:

• Đôi lời về câu ca dao quen thuộc
• Những điều cần lưu tâm
• Chữ Nhân
• Sáu nẻo luân hồi
• Chữ Đạo trong tiếng Hán
• Tết Đoan Ngọ
• Bàn về chữ Đức

Những tác phẩm mới hơn:

• Chuyển họa vi phúc
• Sự thân dĩ hiếu - Ngày cha mẹ
• Tâm thuật khứ phúc
• Khang cù yên nguyệt
• Ăn quả đúng cách
• Tiền nhân vị đạp
• Tìm hiểu thành ngữ: Khuyến thiện trừng ác