Vào dịp này của năm 1979, tôi bước vào Trường cấp III chuyên Phan Bội Châu (Nghệ Tĩnh). Trường tôi nằm cách chợ Cọi (xã Hưng Lộc, tp. Vinh) chừng 2 cây số....

Vậy là đã 40 năm ngày rời xa Trường cấp III chuyên Phan Bội Châu (Nghệ Tĩnh) thân thương. Chưa được gặp lại thầy cô, bạn bè như mong ước nên đành nhớ và ghi lại vài câu chuyện ngày xưa ấy…...

Lạ thật! Tôi đã thấy trong số bạn bè mình rất nhiều người chẳng có dính dáng, hiểu biết gì về Biển mà tự nhiên cứ yêu nó. Trong số ấy có cả tôi......

Anh em tôi sinh ra và lớn lên vào những năm khốc liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ. Hàng đàn máy bay B 52 đêm ngày gầm rú trên đầu. Nhà bố mẹ gần bến cảng - mục tiêu thả bom của giặc lái Mỹ. Đã bao lần tôi cố tuột khỏi tay bà nội ngoi lên...

Tôi yêu Sài Gòn- Thành phố Hồ Chí Minh từ lúc nào không biết. Thành phố phương Nam nắng và gió. Nắng chang chang và mưa thì ào ạt, không có kiểu thời tiết “ẩm ương” như miền Bắc quê tôi....

Hôm nay là ngày TÌNH YÊU, chợt nhớ một cuộc thi vô tiền khoáng hậu 40 năm trước ở Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội: THI ĐỊNH NGHĨA VỀ TÌNH YÊU. Số là năm ấy tôi vào năm Thứ Nhất Đại học Tổng hợp Hà Nội....

Nực nồng cả mấy tháng rồi, Đêm nay mưa đổ, tưởng mùa vào mưa... Thầm thì to nhỏ lời xưa, À ơi, tiếng mẹ như vừa ru nôi......

Bỗng dưng Mỵ lắm chuyện. Việc gì Mỵ cũng xía vô, hết ý kiến rồi lại suy đoán, lại buồn phiền. Cứ như thể Mỵ đang muốn quản cả thế giới, vơ “chuyện của người ta” vào, để rồi lo toan, để mà giãi bày. Cái “bỗng dưng” của Mỵ thực ra là có nguyên cớ. Đó là Mỵ bị vướng vào nỗi niềm tâm sự của mấy đứa em....

Lão về hưu đã được 10 năm. Vợ lão bị bạo bệnh qua đời từ hồi lão còn đi làm, con lão còn rất bé. Lão chỉ có một cô con gái rượu. Tuy gà trống nuôi con, nhưng được cái lão tháo vát, chịu khó, một tay nuôi dạy con gái từ khi cô bé mới 7-8 tuổi....

“Buổi chiều chợt nhớ Cố nhân….” Tôi mạo muội mượn một câu trong bài hát “Hoài cảm” của nhạc sĩ Cung Tiến mở đầu câu chuyện tình thời trai trẻ, tuy chỉ thoáng qua nhưng đầy cảm động, không thể nào quên dù sau nửa thế kỷ....

Mạc quê ở làng Thự. Làng cách bốt Cổ Gia hai cây số. Trước khi Nhật vào, bốt chỉ có một tiểu đội lính Tây đen và hai tiểu đội lính dõng trú đóng. Lúc Nhật đảo chính Pháp, bốt bị bỏ hoang. Năm bốn lăm, Việt Minh cắm cờ đỏ sao vàng trên nóc bốt....

Thời @ nối gần bao miền đất, có thể gửi tia nắng ban mai của nơi này đến cho nơi kia, đổ một cơn mưa đầu mùa hạ đến một miền khô khát mong chờ.Tất cả đủ đầy trong thông tin và gần gũi trong cảm xúc… Sao bỗng dưng lại nhớ đến những phong thư ngày xưa, những cánh thư được bọc trong phong bì và gửi qua......

… Trên đời này, dù là thánh nhân hay kẻ bất cơ, không ai có thể chọn được tổ quốc, quê hương, dòng họ, cha mẹ và ngày sinh tháng đẻ của mình. Đêm nay, nằm thao thức miên man không ngủ được. Trên đất khách quê người nơi xứ tuyết, ta bồi hồi nhớ về quê hương, về những kỷ niệm ấu thơ nơi làng quê thôn......

Vẫn là buổi chiều xuân chợt nắng, chợt mưa. Và lòng người cứ ngập tràn niềm thương nỗi nhớ vỗ về nơi cõi thế. Một cảm giác rất lạ, không giống những chiều tháng 3 của những ngày xưa tháng cũ. Bỗng dưng thấy thèm được ngắm nhìn những vạt nắng vàng mơ lung linh lung linh nơi mắt hồ sóng biếc....

Bà nội tôi 94 tuổi, móm mém chẳng còn cái răng nào nhưng vẫn ăn được bánh đa, mỗi ngày vẫn chăm mấy đứa chắt, đi bộ giữ sức khoẻ và đặc biệt rất minh mẫn. Mỗi mùa đông, Bà nội vẫn vận cái áo len và cái khăn nhung tôi mua tặng 15 năm về trước. Bà nội vẫn thích giản dị vậy thôi....

Năm 1985, tôi phơi phới yêu đời và đầy khao khát trong ngần của tuổi 20. Thi tốt nghiệp xong, thây Trân Chấn Quyên hiệu trưởng và thầy Tạ Sĩ Lục - Trưởng phòng tổ chức của trường CĐSP Sông Bé gọi tôi lên Văn phòng đế trả lời về việc tôi có đồng ý ở lại làm cán bộ giảng dạy ở trường không, vẫn biết......

Tiết Đại hàn là thời điểm lạnh giá cực điểm hay chính là chính giữa thời điểm lạnh cao điểm trong năm. Nếu như Tiểu hàn là thời điểm chớm vào giai đoạn cực lạnh thì tiết Đại hàn nghĩa là chính thức trong thời điểm cực lạnh đó. Tiết Đại hàn được bắt đầu từ ngày 20 hoặc 21. 01 và kết thúc vào ngày 04.......

Trong phòng triển lãm, tôi bị cuốn hút vào bức tranh ấy đến nỗi mấy hôm sau đều quay lại ngắm nhìn. Một bếp củi, ngọn lửa hồng ấm áp. Chiếc nồi đang sôi, xì ra mấy luồng khói. Mọi thứ cạnh bếp đều lờ mờ trong ánh lửa bập bùng. Chiếc đèn dầu le lói đằng trước mấy cái chai cao thấp. Trên chiếc ghế......

Đời người, ngẫm ra có những chuyến ra đi thì dễ mà trở về thì khó. Cái nơi mà tuổi thơ tôi đã từng ở đó và có rất nhiều kỷ niệm, chỉ cách nơi tôi đang ở hiện tại chừng 20 cây số, vậy mà hơn 30 năm sau, tôi mới lại tìm về....

Chị choàng tỉnh dậy giữa cơn mơ, mồ hôi vã ra ướt đẫm trên trán và cổ. Đưa tay vuốt gọn lại mái tóc, chị cố hình dung lại hình ảnh vừa gặp. Một cô gái có khuôn mặt đượm buồn, đội chiếc mũ tai bèo màu xanh lá cây bàng bạc, bộ quân phục phủ dầy lớp bụi đỏ. Hình như cô đi từ rất xa, rất xa tới tìm chị......