- Trang thơ
Độc thoại của một người thương binh về làng quê yêu dấu
Thứ sáu - 19/07/2024 11:35
(Ảnh: Nhà thơ Kim Chuông năm 1997)
ĐỘC THOẠI CỦA MỘT NGƯỜI THƯƠNG BINH
VỀ LÀNG QUÊ YÊU DẤU
(Kim Chuông)
I
Từ buổi dáng làng nằm trong chiếc ba lô
anh khoác lên vai mang vào mặt trận
một thời tuổi anh đồng nghĩa cùng cây súng
niềm vui sáng lên những khoảng trời
qua từng đợt bom rung
Đất nước
vào trận đánh hợp đồng
anh mang dáng làng xếp vào đội ngũ
trong Đất nước có dáng làng
trong dáng làng có anh
và anh mang một dáng làng riêng
bởi ngôi nhà của anh nằm bên dòng Trà Lý
vành trăng lững lờ như chiếc lưỡi câu xanh
cô gái
(đôi mắt ướt như vòm trời sau mưa)
ra bờ sông gánh nước
kỷ niệm quê hương như giọt nắng trong lành
Dáng làng trong anh là thế
bãi sông Trà giống như màu áo mẹ
cái màu áo nghìn năm đắp lên mặt cánh đồng
cái màu áo soi lên còn gặp nghìn trận bão
cái màu áo uống cạn ba trăm sáu mươi lăm
ngày Mặt trời cho Đất cứ tươi non
đất nhọc nhằn câu ca không tả hết
lịch sử chép nghìn trang thắng giặc
nhiều bà mẹ góa chồng
nhiều cuộc chia ly
khẩu sùng truyền tay những thế hệ ra đi
không một dáng làng nào
vắng mặt ngoài chiến trận
Nhưng trong anh
có một dáng làng riêng
bởi thế
khi giáp mặt quân thù
khẩu súng của anh nhằm vào hướng nào
cũng thấy như tựa vào dáng làng
trước mặt
cũng giống như tựa vào sông Trà
tựa vào cây đa làng thân thuộc
đường đạn
xuyên tim giặc
có khi bay lên từ một lời ru
từ một tiếng trẻ trở mình nơi quê nhà
còn vọng vào trí nhớ
từ một tiếng gọi đò đêm trở gió
một ánh mắt em yêu nói thay vạn lời dài
một bàn tay cài giùm khuy áo hở
da diết vô cùng xóm giềng ơi ...
Kỷ niệm Tổ quốc trong anh bắt đầu
từ những hình ảnh ấy
cái lớn lao đi từ cái nhỏ này
không một phút nào bên anh làng
vắng bóng
làng với anh là bạn đồng hành
Làng cùng anh ngủ hầm
vạch rừng truy kích địch
một trang thư mang làng đến chiến hào
cho trang thư rộng dài như chiến dịch
ở tiền phương
làng gọi anh trước mặt
như bóng với hình làng luôn đứng bên anh
II
Đất nước có nỗi đau lâu dài nhất – Chiến tranh !
nên cuộc đời anh có mảng đời chiến sĩ
anh hy sinh một phần cơ thể
lẽ đương nhiên là thế
khi anh hiểu giá từng thước đất quê nhà đi qua
tọa độ bom
Một cánh tay anh gửi lại chiến trường
sự hy sinh khác hoàn toàn cái chết
anh đau buồn
nhưng không tiếc
vì anh biết
hạt thóc rơi xuống đất đồng
sẽ xanh lại mùa sau
Tuổi đôi mươi
điều anh nghĩ nặng sâu
là Tổ quốc và Tồn tại
là anh và những ngày còn lại
Trước lúc “thương binh”
anh là người chiến sĩ anh hùng
phía sau người thương binh anh có gì để nói
xưa dáng làng nóng ran nòng súng gọi
nay biển lúa vàng quyện sóng hát ru anh
làng ra đi làng lại về gần gũi
đứng nơi đâu
làng cũng ở bên mình !
III
Hôm nay
một cánh tay anh không còn nữa
hình dáng anh có thể bất hài hòa
nhưng dáng làng trong anh vẫn tháng năm đầy đặn
Anh vẫn đến cánh đồng cháy nắng
vun cho từng cây lúa trổ bông vàng
người xẻ mai vác đất đắp đường
tiếng loa mang lời anh
và tiếng hát ...
người nghe không hề biết
không hề nhận ra cánh tay anh thiếu hụt
chỉ thấy tiếng hát say lòng
thấy tiếng hát rút ra từ bầu rung cảm con tim
như tơ rút ruột tằm
tiếng hát đầy như dòng sông Trà trước mặt
vẻ đẹp hài hòa
anh có ở bên trong !
Những đêm đông
dưới ngọn đèn xanh như hạt đỗ
nghe giọng anh đọc bài Chính tả
những cây bút gãi trên mặt giấy lặng thầm
trong lớp học ban đêm
này phép Cộng, phép Nhân
này mặt trận Tây Nguyên những ngày rực lửa ....
lời anh như nét vẽ
tất cả hiện lên sống động vô cùng
học viên thấy mình đi qua kiến thức
thấy mình đang bước đi dọc miền Đất nước
tất cả đặn đấy hơn sự đặn đầy
sự thiếu hụt chỉ còn
nơi riêng “một cánh tay” ....
IV
Năm tháng xóm làng vẫn sống giữa anh đây
sự mất mát như không hề mất mát
như đất lở bờ này cho bờ kia bồi đắp
như cánh hoa vàng lặn vào qủa trong cây
có thể
anh mất một cánh tay
nhưng mặt đất tan đi lô cốt giặc
miệng hố bom cây lúa non về mọc
bầu trời xanh yên nghỉ những chiều về
nơi cánh tay anh
thiếu hụt kia
có lúc nào không ấm đầy ánh mắt
bà mẹ nhìn anh anh thấy gió thổi se lòng
ngọn gió sẻ chia
ngọn gió tâm tình
ngọn gió làm anh dịu cơn nhức buốt
những em bé sà vào lòng
muốn lấy cánh tay mình
nối cho anh nửa vòng
để tình thương khép kín ...
làng lúc nào cũng ở bên anh
Làng lúc nào cũng ở bên anh
một mái nhà gianh
dựng trên đất mới
cô gái mười năm chờ đợi
giờ thành cô dâu ngày cưới
bát chè xanh làng mời
khói thuốc thơm làng chúc
tấm chăn mới thơm mùi hạnh phúc
vầng trăng mười năm đứng đợi bên thềm
cả ngôi sao bên khung cửa đêm sâu
anh nghĩ cũng của Làng
người yêu anh sẽ sàng
luôn tìm bên anh
một cánh tay nơi miền xa Đất nước
hai tình yêu
“Lứa đôi”
và
“Tổ quốc”
đều nằm trong một Con Người
khi tình yêu chân chính
khi bài ca Hạnh phúc đẹp tuyệt vời !
Nơi anh sinh ra Làng là một chiếc nôi
làng nuôi anh như nuôi bãi bờ, hoa trái
làng đi cùng anh
và những ngày trở lại
Ở đâu
Làng cũng đắp bồi
Cái hữu hạn trong mình có thể anh đi hết
Còn đất Làng ư?
Anh đi suốt cuộc đời
Sự thống nhất giữa Anh
và Năm tháng
như dòng sông Trà
và bờ bãi sinh sôi !
K.C
Kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, 27/7 năm 1997