Trong phần đầu bài thơ “Tháng ba thương mến”, mình đã viết 4 câu về hoa gạo: Hoa gạo ơi! Đừng kiêu hãnh đỏ bời bời như thế. Cả gan châm lửa đốt trời! Trời ở cao xa lắm Lửa lại rơi...cháy mình...đấy thôi.!...

Không nỗi khổ nào khuôn mặt giống nhau Có người khổ cả đời vì khổ sở Thiếu áo, đói cơm, cửa nhà tạm bợ Con cái nhóc nheo, công nợ ngập đầu Lại có người quá khổ vì sướng quá...

Có thể đấy là một sự thật. Người ta xì xào với nhau đó là một chuyện lạ. Tiền không phải từ trên trời rơi xuống. Việc người ta từ bỏ tiền quả là một chuyện khó tin. Vậy mà ông Quang lại dám cả gan từ bỏ tiền. Hình như vì danh. Còn nghe phong thanh, thì vì một người đàn bà!...

Cho đến bây giờ anh Cu Mão vẫn chưa hoàn hồn. Anh bị kiện, bị kết án và vào tù nhanh đến mức không ai ngờ lại như vậy. Tang vật sờ sờ ra đấy, có trời mà cãi. Anh oán trời không có mắt, có miệng. Anh Cu cố ngủ. Cũng lạ, khi còn ở nhà, cứ buổi tối là mắt anh đã díp lại....

Về đây em Khi nào em đứt gánh Đứt cung đàn Đứt cả gánh tháng năm Về đây em Dẫu tình đời dang dở Dẫu con đò Duyên nợ đã đứt dây...

Tôi đã đọc nhiều trường ca, cũng đọc một số bài phê bình trường ca; nhưng viết về thể loại này thì đây là lần đầu tiên. Âu cũng do duyên, khi bạn bè vừa động viên vừa thúc giục. Lại nhẩm câu thần chú: cái gì chả có lần đầu tiên!...

Bài này ban đầu mình định đặt tên là Nhà Thờ hay Nhà ở. Nội dung sẽ có nhiều đụng chạm, có lẽ có thể gây nhiều bức xúc, rất mong người đọc có thể bình tĩnh, đọc và nghĩ về cuộc sống, không chỉ của mình, của người thân hiện đang ở quanh mình, nghĩ về những cuộc sống hiện còn éo le khác, để đạt được......

Tết năm ấy, tôi học lớp bốn. Vào đúng lúc làng tôi mở hội vật, tôi nhận được một lời thách đấu. Chuyển lời thách đấu là cu Tèo. Cu Tèo bảo tôi: "Thằng Mẹo nó tức mày lắm....

Trong một chuyến đi, người chăn gia súc có một con lừa và một con la, cả hai đương nhiên đều chở đồ khỏe. Trong suốt đoạn đường ở đồng bằng, con lừa có thể thồ đồ đạc một cách dễ dàng, nhưng khi bắt đầu đến đoạn đường núi, nó cảm thấy quá sức và không thể chịu được nữa....

Năm nay vì dịch CoVid thực hiện giãn cách xã hội, sang đầu tháng Tám âm lịch đôi vợ chồng Ngưu Lang Chức Nữ mới được gặp nhau nên sướt mướt mãi. Gần đến tết Trung thu đất trời vẫn mọng nước, thỉnh thoảng lại đổ xuống đất lành một cơn mưa xối xả....

Tuổi thơ tôi lớn lên trong chiến tranh và nghèo khó thiếu thốn đủ bề, nỗi vất vả lo toan hằn lên khuôn mặt của những bậc mẹ cha ngày đó với nỗi lo cơm cháo hàng ngày quyển sách cái bút để con cái không thất học đến những việc vá vội manh áo quần sờn rách khi mà chưa thể may cho con một bộ đồ mới....

… Trên đời này, dù là thánh nhân hay kẻ bất cơ, không ai có thể chọn được tổ quốc, quê hương, dòng họ, cha mẹ và ngày sinh tháng đẻ của mình. Đêm nay, nằm thao thức miên man không ngủ được. Trên đất khách quê người nơi xứ tuyết, ta bồi hồi nhớ về quê hương, về những kỷ niệm ấu thơ nơi làng quê thôn......

Có thể khẳng định một cách chắc chắn rằng tính nhân văn cao cả của THÁNG BA THƯƠNG MẾN là sợi chỉ đỏ xuyên suốt không chỉ từ đầu đến cuối tập thơ CÒN ĐANG ĐÀN BÀ mà sẽ xuyên suốt thế giới thi ca của nhà thơ Ánh Tuyết. Bài thơ có vẻ đẹp vô cùng kỳ ảo về một vùng quê nghèo áo cơm nhưng giàu nhân......

Hoa gạo ơi! Đừng kiêu hạnh đỏ bời bời như thế Cả gan châm lửa đốt trời Trời ở cao xa lắm Lửa lại rơi cháy mình đấy thôi. Là vô cùng thương mến Tháng Ba ơi!...

Cuối thập niên 70 của thế kỷ trước tôi học trường Không quân trong Nha Trang, đơn vị tôi gồm người tứ xứ từ Bắc vô Nam nhưng quê Thái Bình chỉ có tôi và một anh người Hưng Hà....

Cả một buổi trưa bồn chồn, vơ vẩn. Tôi lý lẽ với mình: “Có gì khác đâu giữa chiều nay và sáng mai? Bây giờ đã muộn rồi, đường thì xa. Sáng mai đi, sẽ thong thả hơn!”. Nhưng không trấn tĩnh nổi mình. Cái phong thư mỏng manh, bình thản nằm yên, mà cứ làm bàn tay tôi rịn mồ hôi....

Đã lâu rồi quê tôi không có nước nổi. Tôi vẫn thèm nhớ, khát khao mong được trở về ngày xưa có những mùa nước nổi như một đứa trẻ dại khờ. Vâng, chỉ có những đứa trẻ dại khờ mới mong nước nổi....

Dã tràng ơi Hận biển tự bao giờ Mà cay đắng Mà cả gan lấp biển! Biển ồn ào, Không chịu mình bại trận Sóng bạc đầu luôn đối đầu em....