Mải mê trẩy hội Lồng Tồng dạt trôi bẩy suối Kỳ Cùng, Thất Khê Mẫu Sơn rượu xóa đường về cho người hóa đá lời thề Vọng Phu,...

Quê hương ấy là nơi chôn nhau cắt rốn của mỗi con người. Quê hương thân thương mộc mạc, gần gụi mà giản dị, ở đó có ao rau muống, dậu mồng tơi và bát dưa cà, có lời ru của cha của bà bên cánh võng....

Đã gần đến tết, năm nay đã là năm thứ 5, Hoan xa nhà. Cứ mỗi độ tết đến xuân về, lòng anh lại bộn bề bao nhiêu nỗi nhớ nhà. Chiều nay nhận được thư, thì ra, mấy lá thư trước, gia đình gửi vào đều thất lạc....

Một năm 365 ngày, mỗi ngày 24 giờ đều đặn , mà sao những ngày cuối năm như hối hả, bận rộn hơn. Mọi người ai nấy đều tất bật, và thấy ngày trôi đi sao nhanh thế, thời gian sao mà ngắn ngủi thế....

Những năm tháng xa quê cha đất tổ, đôi lần sực nhớ tới hương tết quê nhà, tôi đã cất công đi tìm vị thứ bánh chưng để dành bằng cách thả bánh xuống giếng khơi mùa đông mà không kiếm được....

Không ít lần trong đời, tôi đã phải trải qua những ngày đói quay đói quắt. Lẻ gạo, bắp ngô, củ khoai, củ sắn, nắm rau xanh, ngọn cỏ lành lúc ấy quý ngang vàng. Bữa đói, chúng vỗ về,...

Ðã thành thông lệ, tôi không nhớ rõ từ bao giờ, nhà tôi thường gói bánh vào sáng ba mươi. Sau bữa cúng tất niên, bố tôi xếp ba chồng gạch thay cho ông đầu rau rồi đặt thùng bánh chưng lên, chất củi gộc vào, lấy lửa từ cái đèn dầu trên bàn thờ châm bếp luộc bánh....

Chợ quê tôi không biết có tự khi nào, từ khi ông bà, cha mẹ tôi sinh ra đã có chợ rồi, nghe nói chợ được hình thành cách nay đã mấy trăm năm. Chợ không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân địa phương mà chợ còn là giao thoa văn hóa cộng đồng, giao lưu văn hóa vùng miền....

Sau ngày đất nước liền một dải, u tôi nhận được tin chú tôi còn sống, hiện cư ngụ ở Sài Gòn. Tôi, một Việt kiều ở Pháp, đã trở về Việt Nam tìm chú, và từ đó đến nay, tôi đã về nước bốn lần....

Lạ thật! Tôi đã thấy trong số bạn bè mình rất nhiều người chẳng có dính dáng, hiểu biết gì về Biển mà tự nhiên cứ yêu nó. Trong số ấy có cả tôi......

Tuổi thơ, niềm sung sướng nhất của nó là được theo bà đi chợ! Vì bố mẹ đi công tác xa nên bà trông nom hai anh em nó. Trẻ con quê nó chả bao giờ biết ngủ nướng. Sáng sớm khi chú trống choai vừa dứt tiếng gáy bà đã vào âu yếm xoa má nó...

Mùng 9 tết rồi. Đào quất đã hoàn thành nhiệm vụ quay lại kiếp luân hồi. Sáng nay, còn tấm bánh chưng của nhà gói lấy. Bánh ngon quá. Mùng 9 rồi vẫn dẻo vẫn thơm....

Mùa Xuân, những nhành hoa ban bắt đầu đầu trút những bông hoa trăng trắng tím nhạt xuống rừng, thay bằng những đọt lá non mướt xanh của những ngày sau Tết cũng là lúc chợ tình Khau Vai đã mở. Chợ của những người tình, chợ không phải để bán buôn mà để hẹn hò gặp mặt hồi tưởng....

Chợ quê tôi không biết có tự khi nào, từ khi ông bà, cha mẹ tôi sinh ra đã có chợ rồi, nghe nói chợ được hình thành cách nay đã mấy trăm năm. Chợ không chỉ là nơi mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân địa phương mà chợ còn là giao thoa văn hóa cộng đồng, giao lưu văn hóa vùng miền....

Tôi kể cho Chị Hai nghe về một giấc mơ. Tôi thấy tôi ngẩn ngơ trước một ngã ba đường quê, không biết rẽ lối nào để đi đường tắt qua xã Đông Xá đến xã Đông Cường - nơi có Trại giống lợn mà Chị Hai đã làm việc 10 năm....

Tôi lớn lên, biết có quê cha. Tiếng Việt thực ra đã thổn thức trong ngực tôi nhiều năm, nhưng không bật ra được tròn vành, rõ tiếng. Những lần về Việt Nam tôi thường ở nhà chú. Ở đấy, em họ tôi, chú Bắc (một thầy giáo dạy phổ thông trung học) thường dẫn tôi đi chơi....

Sắp ngày ông Công ông Táo. Sáng nay Ông nội bảo năm nay cả nhà sẽ lại đón giao thừa, đón Tết ở quê. Cu Bi sung sướng, háo hức. Cho đến giờ, ấn tượng về lần đón Tết ở quê năm ngoái vãn còn in đậm trong đầu cậu. Nhớ năm ngoái, khi Ông nội thông báo về quê đón Tết, cu Bi không hiểu đón Tết ở quê thì......

Một mùa xuân nữa lại sắp về. Những ngày cuối năm này, công việc bận mải hơn và lòng người cũng bồi hồi nao nức nhiều hơn. Với một người xa quê đã lâu như tôi, cứ mỗi độ cuối năm, lòng lại bâng khuâng nhớ quê, nhớ về ký ức xa xưa đầm ấm ngọt ngào bên cha mẹ, họ hàng thân thuộc dù khi ấy, cuộc sống......

Giống như một con cá, làng Mả Cá của tôi lọt thỏm giữa đồng chiêm trũng. Tháng bảy, tháng tám nước đã mênh mông bốn phía. Chỗ nào cũng chỉ thấy nước. Từ Mả Cá muốn xuống Vượt Mới, lên Rin hoặc sang Bến Đò, Chùa Cả phải đi trên những con đường bé tí tẹo, đầy cỏ may, không đủ lối cho hai con trâu......

Không ít lần trong đời, tôi đã phải trải qua những ngày đói quay đói quắt. Lẻ gạo, bắp ngô, củ khoai, củ sắn, nắm rau xanh, ngọn cỏ lành lúc ấy quý ngang vàng. Bữa đói, chúng vỗ về, dằn cái cồn cào trong dạ xuống. Khi no, chúng xoa dịu, làm cho nỗi nhớ đồng quê phần nào được nguôi ngoai....