Hình như Nguyễn Tuân có một ý kiến khá thú vị: Muốn biết một bát phở có ngon hay không thì phải xem cách thái miếng thịt bò. Muốn biết một nhà thơ có phải thứ thiệt hay không thì phải nếm mùi Lục Bát....

Để hiểu được một người sống có đạo hay không, hơn 2000 năm trước đây, Gia Cát Lượng có đưa ra bảy cách: Đem điều phải, lẽ trái hỏi họ để biết trí hướng; Lấy lý luận dồn họ vào thế bí để biết khả năng biến thái; Lấy mưu trí trị họ để trông thấy kiến thức; Nói cho họ thấy khó khăn để xét đức, dũng;......

Ta trở về nơi cất giữ ngày xưa Thuở cái vạc, cái nông ngủ quên trong câu hát Cánh cò trắng bay ngang miền cổ tích Cái bống cái bang bên Tấm kết duyên lành....

Tôi là một Người Nhà Quê một trăm phần trăm - tôi nghĩ thế - dù tôi sinh ra ở... Phố - Phố Tăng (thuộc làng Tăng) xã Phú Châu – Đông Hưng – Thái Bình. Làng tôi thật may may mắn vì được làm “vệ tinh” của những làng “ngôi sao” xung quanh....

Có một câu hỏi, con người đã và đang tồn tại qua bao nhiêu thiên kỷ trên trái đất? Văn học nghệ thuật cũng đã hiện diện qua bao nhiêu niên đại trước đời sống xã hội con người. Trong dài xa, trong biến thiên của vũ trụ rộng lớn, văn học nghệ thuật liệu còn chăng trên dặm dài đãi lọc?...

Đêm đêm, mỗi khi ngước nhìn lên bầu trời đầy sao, chúng ta thường tự hào Trái đất là nơi duy nhất có sự sống trong vũ trụ. Chúng ta đâu biết rằng, những ngôi sao ta nhìn thấy trên bầu trời kia chỉ là cái chấm nhỏ trong Hệ Ngân Hà khổng lồ, còn Hệ Ngân Hà cũng chỉ như một chấm nhỏ trong vũ trụ bao......

Trong cuộc đời, chúng ta sẽ gặp rất nhiều người. Nếu có duyên, sẽ đi cùng nhau một đoạn đường, thậm chí may mắn là cả con đường. Cuộc đời dài như vậy, mỗi một người đến trong đời ta, chịu đi chung với ta một con đường đều đáng trân trọng. Họ có ý nghĩa nào đó với ta và cuộc đời hữu hạn này!...

Nếu là ngã vào tình yêu “Fall in Love” thì ta đã sai rồi. Khi bạn bị rơi vào tình yêu, bị hút bởi một cô gái đẹp, một người đàn ông hào hoa – nghĩa là nó có lực từ rất lớn, nó làm bạn bị hút vào, nó dẫn dắt bạn và bạn bắt đầu chạy theo nó. Nhưng hai người - đàn ông và đàn bà chỉ có thể yêu nhau khi......

Tôi có chuyến trở về thăm quê sau gần 40 năm xa cách. Cảm xúc dâng trào và bồi hồi khi chiếc máy bay hạ cánh xuống sân bay Cát Bi, thành phố Hải Phòng. Chân vừa chạm đất, tôi đứng lặng nhìn bầu trời quê hương và nghe không khí lành lạnh thân thương của một chiều cuối đông đang thấm vào da thịt....

Huyền Tâm hát những diệu khúc tháng năm. Nhưng hình như không phải của thời hiện tại. Dù nói với cơn mưa Hà Nội đang rì rào, dù nói về hoa sen trước mắt trong ánh hồng buổi sáng, thì thơ của cô cứ trong veo, theo suốt, dẫn ta về cái ngày xửa ngày xưa, như cổ tích. Xa xăm hơn là những cánh hạc Tiên......

Chiều 23/7/2016, từ Phước Long, Bình Phước, tôi tìm về Sài Gòn thăm chú Nguyễn Khoa Đăng, một nhà thơ, nhà văn, nhà biên kịch và còn là nhà luật gia nổi tiếng nữa. Ông là gười thầy ân cần, đặc biệt của tôi ngay từ thuở thiếu thời....

Ở làng quê, những câu chuyện mọc lên như hoa dại. Chúng bình dị, mộc mạc, hồn nhiên mọc lên ở khắp nơi: bên hàng rào, viền quanh bờ giếng, dọc vệ đường đi, sát mép những cánh đồng lúa mì, lúa mạch. Không có ai tỉa tót, chăm bẵm chúng. Vậy mà chúng vẫn ngào ngạt hương và thắm sắc màu....

Như một người đi mải miết Không ngoái lại nhìn Chỉ đến khi mệt mỏi Dừng chân lại Nghỉ Đấy là mùa thu!...

Người ta thường nói: “Thời gian là phương thuốc nhiệm màu, chữa lành mọi nỗi đau”. Thế nhưng nếu thời gian lại vô nghĩa với “cái mất”; và “cái mất” cứ tươi nguyên như vậy, thì chắc hẳn “cái mất” đó là nỗi đau vượt ra ngoài những thứ mà thời gian có thể chữa lành....

Nào có ai khập khiễng thế ở đời Gà cứ gáy trước nghìn bình minh đỏ Biển cứ tan trong lòng mình sôi dữ Là mặt hồ con sóng cứ lặng im...

Với “tự thức”, nơi “Nơi Quán trọ - Miền sương khói đời người” là gì? Đấy phải chăng, là cõi “vô biên độ” khói sương? Là cả một đại giác mà ta “ngộ” ra cái sân si, ái ố, dục ...? Là tất cả những bóng hình cuộc đời với bao nhiêu dáng vẻ mịt mùng mà ta đang bước đi, đang gặp, đang thấm trải, đang vật......

Buổi sớm nay Nắng đẹp đến xao lòng Tôi bỗng nhớ những ban mai thuở trước Một phần cuộc đời Có thể nào quên được? Lá me bay mát rượi cả sân trường...

Quê ngoại mình là vùng quê nghèo đất cằn sỏi đá của tỉnh Hòa Bình, giáp Nho Quan (Ninh Bình). Thuở nhỏ mỗi khi mùa hè đến mình lại được bố đưa về quê chơi. Mấy ngày hôm trước thấy bố hì hụi vặn chặt ốc vít và bơm căng lốp chiếc xe đạp Thống Nhất là mình vui sướng không kể xiết reo váng lên: “ A, thế......

Và cứ thế, cứ thế, tôi lớn lên sau chiếc yên xe đạp của thầy tôi mỗi tháng ngày. Con ngựa già mang tên “thiếu nhi” cứ nhẫn nại, miệt mài tiến lên, đưa tôi gần hơn cái đích cần đến thì tấm lưng gầy của cha tôi càng cong xuống gần chiếc ghi đông xe đạp. Một Tuổi Thơ Văn ngọt ngào, lấp lánh niềm vui......

Bột, Đen, Mập, Còi, Lùn, Sếu . . . vân vân và vô số kể, đó là những biệt danh mà một thời chúng tôi đặt cho mấy đứa bạn trong lớp để sau này lại mỉm cười mỗi khi nhắc lại. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết, cũng nhớ về gốc tích những biệt danh của bạn bè....