So với các bạn, các anh chị em trong lớp bồi dưỡng năng khiếu sáng tác văn học thiếu nhi, tôi và Trần Huyền Tâm có "duyên" đặc biệt với nhau, từ cái thuở cả hai cùng có mặt trong Đại hội học sinh giỏi của huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Cùng trong đoàn chủ tịch, cùng điều khiển chương......

Năm 1985, tôi phơi phới yêu đời và đầy khao khát trong ngần của tuổi 20. Thi tốt nghiệp xong, thây Trân Chấn Quyên hiệu trưởng và thầy Tạ Sĩ Lục - Trưởng phòng tổ chức của trường CĐSP Sông Bé gọi tôi lên Văn phòng đế trả lời về việc tôi có đồng ý ở lại làm cán bộ giảng dạy ở trường không, vẫn biết......

Ngẫm đi ngẫm lại, thấy cha ông ngày xưa nói thật đúng rằng, về tâm tính, con người dường như trẻ nít lại. Hình như qua bao bể dâu tang điền, chuyến tàu Sinh, Lão, Bệnh, Tử đang chậm dần đều để cho hành khách có thời gian suy ngẫm mà bước xuống sân ga vĩnh cửu của vòng quay ba vạn sáu ngàn ngày ngắn......

Tôi lớn lên, biết có quê cha. Tiếng Việt thực ra đã thổn thức trong ngực tôi nhiều năm, nhưng không bật ra được tròn vành, rõ tiếng. Những lần về Việt Nam tôi thường ở nhà chú. Ở đấy, em họ tôi, chú Bắc (một thầy giáo dạy phổ thông trung học) thường dẫn tôi đi chơi....

Tiện đang ồn ào về khái niệm "Dân", Mình tìm hiểu thì thấy người ta nói về nguyên nghĩa của "Dân" như thế này: 1. Chữ hay khái niệm về "Dân" vốn thê thảm lắm....

Nước mưa mình hứng ngọn cau Ấy làm một ngụm cho nhau mát lành Nước mưa mình đựng vại sành Ấy đem về gội cho xanh mái đầu...

Tôi đọc tập Tản văn “Tản mạn miền sương khói” của Trần Huyền Tâm vào những ngày đầu xuân, trong tâm trạng của một người vừa rời xa cái rét căm căm, mang theo bao nỗi nhung nhớ bâng khuâng về Hà Nội; mang theo những xao xuyến sắc hoa rực rỡ của triền bãi đá Sông Hồng về với phương Nam ngập tràn nắng......

Có những câu thơ đi suốt cả một đời người. Nó như một thứ gen (gene) văn chương, gen tư tưởng đồng hành với chúng ta. Nó như nhắc lại những kỉ niệm bắt cá giữa đường khi con sông quê đục ngầu nước lũ tràn qua mảnh ruộng, ao làng....

“Cùng em gánh nước cầu ao, Để câu lục bát rơi vào mắt nhau.” Bắt gặp hai câu thơ trong bài “Lục bát đêm trăng” trích trong tập thơ Hương Mộc lan (NXB HNV – 2014), tôi cảm thấy chạnh lòng, bâng khuâng chợt nhớ về hình ảnh những cái ao làng của quê hương....

Thuở nhỏ, tôi mê đi hái tầm xuân. Bây giờ tìm tầm xuân không dễ. Còn nhớ ở miếu làng gần đình Cổ Nhuế có một bụi tầm xuân, tôi thử đến tìm. Tự trách mình trí nhớ lá khoai, thấy đường mở rộng, nhà cửa vài ba tầng mọc lên san sát, quên cả lối xưa, thở dài đi ngược về Chèm…...

Tạm biệt những con đường xào xạc lá rơi, tạm biệt những cây phong vàng rực lao xao trong gió! Vậy là mùa thu đẹp đẽ yêu kiều rồi cũng qua đi. Khi mùi hương hoa sữa hết nồng nàn, buông sắc trắng nhẹ tênh vào nhớ nhung hoài niệm; khi những chiếc lá bàng úa đỏ yếu ớt sắp sửa lìa cành, lặng lẽ thả mình......

Ngày còn nhỏ, mình hay nghe bà ngoại ngâm nga mấy câu ấy. Đó là những buổi tối mùa đông, những ngày giỗ, lễ, mình được cùng ba mẹ về nhà bà ngoại, bà trải cái ổ rơm, mình bao giờ cũng được nằm giữa....

Trong phòng triển lãm, tôi bị cuốn hút vào bức tranh ấy đến nỗi mấy hôm sau đều quay lại ngắm nhìn. Một bếp củi, ngọn lửa hồng ấm áp. Chiếc nồi đang sôi, xì ra mấy luồng khói. Mọi thứ cạnh bếp đều lờ mờ trong ánh lửa bập bùng. Chiếc đèn dầu le lói đằng trước mấy cái chai cao thấp. Trên chiếc ghế......

Thiết nghĩ, ngày nay chúng ta làm thơ Đường, chủ yếu là mô phỏng hình thức của nó thôi. Chứ cái nội dung tư tưởng, cái hồn của thơ Đường phải là nhân cách Đạo Đức vô thường, siêu thượng dựa trên một triết lý rất uyên áo của Đạo và Phật. Khốn nỗi, đây lại là hai thứ con người hiện đại sùng bái vật......

Đời người, ngẫm ra có những chuyến ra đi thì dễ mà trở về thì khó. Cái nơi mà tuổi thơ tôi đã từng ở đó và có rất nhiều kỷ niệm, chỉ cách nơi tôi đang ở hiện tại chừng 20 cây số, vậy mà hơn 30 năm sau, tôi mới lại tìm về....

Chị choàng tỉnh dậy giữa cơn mơ, mồ hôi vã ra ướt đẫm trên trán và cổ. Đưa tay vuốt gọn lại mái tóc, chị cố hình dung lại hình ảnh vừa gặp. Một cô gái có khuôn mặt đượm buồn, đội chiếc mũ tai bèo màu xanh lá cây bàng bạc, bộ quân phục phủ dầy lớp bụi đỏ. Hình như cô đi từ rất xa, rất xa tới tìm chị......

Hình như mùa vừa mới qua đây Thoáng lao xao một vùng trời Bắc Mây xanh thế mà cánh chuồn thì thấp Ngâu nhạt nhòa mí ướt hanh hao....

NHÀ ĐIÊU KHẮC HÀ TRÍ DŨNG: Nghệ sĩ phải gắn bó với dân tộc mình trong máu thịt nhưng phải có cảm quan thế giới sâu rộng...

Ngày xưa ở một bãi nhỏ heo hút mom sông Hồng cuối tỉnh Nam có hai cha con một lão nông sinh sống. Người cha tên là Trung Đình, thời trẻ đã đỗ đạt thăng quan nhưng do vợ mất sớm ông cáo vua về quê để làm tròn bổn phận với cha mẹ tổ tiên và chăm sóc cô con gái bé nhỏ....

Tính bà tôi vẫn thế, lúc nào cũng hiền hậu và thường kể chuyện ngày xưa cho bọn tôi nghe. Từ ngày về với bà, tôi được biết thêm bao nhiêu chuyện, có chuyện chỉ riêng bà biết thôi. Bà bảo ngày còn trẻ, tóc bà dài và xanh lắm phải quấn lên mấy vòng khăn mới hết, cả làng ai cũng khen, thế mà bây giờ......