Có một tháng mang tên thời gian, Ngắn thiên thu mà dài khoảng khắc, Ngoài chấn động nhưng trong ắng lặng, Mưa lửa nồng còn nắng ướt loang....

Hôm nay là ngày TÌNH YÊU, chợt nhớ một cuộc thi vô tiền khoáng hậu 40 năm trước ở Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội: THI ĐỊNH NGHĨA VỀ TÌNH YÊU. Số là năm ấy tôi vào năm Thứ Nhất Đại học Tổng hợp Hà Nội....

Ngẫm đi ngẫm lại, thấy cha ông ngày xưa nói thật đúng rằng, về tâm tính, con người dường như trẻ nít lại. Hình như qua bao bể dâu tang điền, chuyến tàu Sinh, Lão, Bệnh, Tử đang chậm dần đều để cho hành khách có thời gian suy ngẫm mà bước xuống sân ga vĩnh cửu của vòng quay ba vạn sáu ngàn ngày ngắn......

Văn hóa truyền thống vốn mang nội hàm rất lớn. Nếu chỉ xem bề mặt chữ nghĩa mà không hiểu được ngữ cảnh phát xuất câu nói, lại vội vàng gán ghép cho tác giả những ý tứ bản thân thiển cận hiểu được, như vậy thật đáng tiếc và uổng công tâm sức của những bậc thánh hiền!...

Hạnh phúc hôm nay, ngày Một tháng Mười Thêm một lần con được về bên MỆ Được nói lên công ơn trời bể Của bậc sinh thành dưỡng dục chúng con...

Mùa Xuân, những nhành hoa ban bắt đầu đầu trút những bông hoa trăng trắng tím nhạt xuống rừng, thay bằng những đọt lá non mướt xanh của những ngày sau Tết cũng là lúc chợ tình Khau Vai đã mở. Chợ của những người tình, chợ không phải để bán buôn mà để hẹn hò gặp mặt hồi tưởng....

Như một quy luật bất biến của đời người, cái gì mất đi thì mới biết quý tiếc, nhưng đến khi đó mọi thứ đã quá muộn. Biết rằng sẽ có những mấp mô trên đường đời, sẽ có lần trượt ngã để lớn khôn hơn, nhưng sao cứ phải vô tình để rồi mất đi những điều lẽ ra sẽ không phải mất. Một bức tâm thư của trẻ......

Khả năng của con người vô tận, nhưng hầu hết chúng ta vẫn chưa thể hoàn toàn khai phá hết. Chúng ta thích những thứ quen thuộc, thoải mái, và thú vui trần tục. Vì vậy phần lớn cuộc đời, chúng ta sống tầm thường thay vì thú vị, ly kỳ và đầy ý nghĩa....

“Buổi chiều chợt nhớ Cố nhân….” Tôi mạo muội mượn một câu trong bài hát “Hoài cảm” của nhạc sĩ Cung Tiến mở đầu câu chuyện tình thời trai trẻ, tuy chỉ thoáng qua nhưng đầy cảm động, không thể nào quên dù sau nửa thế kỷ....

Thực lòng là tôi chả muốn nhớ tới cái thời ấy đâu vì khổ quá, cái vất vả nhọc nhằn của mưu sinh hằn lên từng thân hình khuôn mặt của các bậc ông bà cha mẹ khi phải lo cho con cháu từng bữa ăn manh áo quyển vở cái bút để đến trường, cái nghèo cái đói cứ như dìm cuộc đời con người trong một thời gian......

Mạc quê ở làng Thự. Làng cách bốt Cổ Gia hai cây số. Trước khi Nhật vào, bốt chỉ có một tiểu đội lính Tây đen và hai tiểu đội lính dõng trú đóng. Lúc Nhật đảo chính Pháp, bốt bị bỏ hoang. Năm bốn lăm, Việt Minh cắm cờ đỏ sao vàng trên nóc bốt....

Những người đầu tiên có công xây dựng nên một nhà nước được phong là KHAI QUỐC CÔNG THẦN. Những người đầu tiên đóng góp công sức xây dựng một nhà trường thì được gọi là KHAI TRƯỜNG CÔNG THẦN....

Tết Đoan Ngọ… cả một thời ấu thơ với bao mong ngóng, rộn ràng. Cái mong ngóng,rộn ràng có lẽ chỉ xếp thứ hai sau cái mong ngày Tết Nguyên đán. Tôi đã luôn bắt đầu nhẩm đếm nó từ ngày mùng một đầu tháng, lúc mẹ tôi mua ở chợ nải chuối vàng ươm về thắp hương trên bàn thờ....

Cún con tung tăng ra ngõ, cái đuôi ngoe nguẩy cùng với bộ lông mượt mà bóng lên dưới ánh nắng. Gió rì rào trên các ngọn cây hòa vào tiếng ve sầu và tiếng chim hót, thành một bản nhạc tuyệt diệu. Cún con vào vườn. Vườn vắng lặng....

Nó vừa nói vừa chỉ cho chúng tôi thấy rõ những chùm hoa trắng ẩn trong màu xanh của lá. Thỉnh thoảng, những cánh hoa nhỏ theo gió nhảy dù xuống vỉa hè, rơi cả vào đầu, vào vai chúng tôi. Tôi ngây người trước mùi thơm đầy quyến rũ ấy, rồi bảo các bạn...

Đó là cơn mưa Cũng ồn ào như ngàn cơn mưa khác! Sấm đùng đoàng gọi chớp Mưa khanh khách cười mãn nguyện, hồn nhiên....

Có một tháng mang tên thời gian, Ngắn thiên thu mà dài khoảng khắc Ngoài chấn động nhưng trong ắng lặng, Mưa lửa nồng còn nắng ướt loang....

Khi Hasan, một nhà hiền triết Hồi giáo sắp qua đời, có người hỏi ông: “Thưa Hasan, ai là thầy của ngài?” Hasan đáp: “Những người thầy của ta nhiều vô kể. Nếu điểm lại tên tuổi của các vị ấy hẳn sẽ mất hàng tháng, hàng năm, và như thế lại quá trễ vì thời gian của ta còn rất ít. Nhưng ta có thể kể về......

... Hè năm ấy, thi tốt nghiệp cấp II xong, tôi được bố mẹ cho ra Quảng Ninh thăm anh Lê Bính, lúc đó đang công tác ở Đoàn địa chất Thủy văn 2H Tràng Bạch, Đông Triều. Mẹ chuẩn bị cho nửa ký lạc rang, vài ký khoai tây và hai chú gà giò to hơn vốc tay, để làm quà cho anh và bè bạn....

… Trên đời này, dù là thánh nhân hay kẻ bất cơ, không ai có thể chọn được tổ quốc, quê hương, dòng họ, cha mẹ và ngày sinh tháng đẻ của mình. Đêm nay, nằm thao thức miên man không ngủ được. Trên đất khách quê người nơi xứ tuyết, ta bồi hồi nhớ về quê hương, về những kỷ niệm ấu thơ nơi làng quê thôn......