Bông lúa cúi đầu

Thứ sáu - 05/12/2025 15:56

(Ảnh: Pixabay)

BÔNG LÚA CÚI ĐẦU

Bông lúa cúi đầu và một cách nhìn khác của tác giả Shin Soon Seop. Cũng là một cách nhìn theo Đạo Tự nhiên, phá bỏ sự chấp niệm vào cách nhìn cũ về khiêm tốn và đạo đức. 

1. Vô vi (無爲) của bông lúa cúi đầu

"Ngươi nghĩ rằng lúa trên đồng cúi đầu vì nó biết 'khiêm tốn' chăng? Vậy thì những hạt lúa lép toàn vỏ đứng thẳng đơ kia là vì nó 'ngạo mạn', muốn đâm thủng trời cao hay sao? Người đời cứ muốn dùng quy chuẩn lễ nghĩa để đo xét Tự nhiên, thật là thứ ngu xuẩn và mệt mỏi"

2. [Tề vật luận: Phá bỏ thị phi]: Người ta thấy bông lúa chín cúi đầu rồi quay ra dạy rằng 'con người thành công cũng phải khiêm tốn'. Nhưng lúa đâu có cúi đầu để quỵ lụy ai đâu. Chỉ là hạt đầy nên nặng, nặng rồi theo trọng lực (Đạo) mà tự nhiên rủ xuống dưới thôi. Cớ sao lại cố nhồi nhét cái đạo đức gọi là 'khiêm tốn' của con người vào đó? Chín hay chưa chín, cúi hay thẳng đơ, đó chỉ là trạng thái tự nhiên, chứ nào đâu phải đúng sai (thị phi) gì.

3. Nhạo báng nhân vi. 

Nhân gian nhãn quan (Human Eye) cho rằng "địa vị càng cao, biết càng nhiều thì càng phải hành xử khiêm tốn. Ngẩng cao, hiên ngang cái đầu là hành vi kiêu ngạo của kẻ tiểu nhân, dù không muốn cũng phải cúi cái đầu xuống để thể hiện rằng mình có Đức”.

Thiên nhãn quan (Heaven's Eye) thì thấy "nặng thì rủ xuống, nhẹ thì ngẩng lên. Đó chính là Đạo. Cúi đầu gượng ép là giả tạo. Bên trong mà đầy thì dù không muốn nó cũng tự rủ. Đừng gắng làm gì."

4. [Vô dụng chi dụng: Ích lợi của sự vô dụng]: Người ta quý trọng những bông lúa căng mẩy và gặt hái chúng, còn bông lép thì coi là vô dụng mà bỏ lại. Hãy ngẫm xem, vì nó rỗng nên đã không bị gặt đi, được ở lại đồng ruộng múa may cùng gió và sống trọn tuổi tuổi trời cho đấy sao? Đôi khi ' sự “sung mãn' (Fullness) lại chiêu mời cái chết, còn 'trống rỗng' (Emptiness) lại bảo toàn sinh mệnh. Vậy nên đừng quá xấu hổ vì không thể cúi được đầu. Có thể ngươi đang sắp được tận hưởng cơn gió mát đấy.

5.  Tiêu dao du: cách tự do lai vãng

[Vô vi: Đừng khiên cưỡng]: Kẻ cố gắng tỏ ra khiêm tốn thực ra đã kiêu ngạo rồi. Khiêm tốn thực sự là cảnh giới tự họ không hề biết mình đang cúi đầu. Chỉ cần nuôi dưỡng “Khí” trong tâm thì cái đầu sẽ tự nhiên hướng xuống đất và tâm trở nên thanh thản. Hãy thả lỏng cổ. Hãy để mặc cơ thể mình cho trọng lực.

[Tâm trai: Cho tâm trống rỗng] Ngươi có bao giờ nghe bông lúa khoe rằng "ta đây có tận 100 hạt thóc!" chưa? Sự đầy đặn đúng nghĩa sẽ không bao giờ cất tiếng. Hãy để cho tri thức, tài sản, danh vọng của mình đang trú trong tâm mình được trỗng rỗng (Fast the mind). Khi ta bỏ suy nghĩ rằng mình là 'người hoành tráng' thì tức khắc tự mình sẽ không còn muốn tranh đấu với thế gian nữa.

[Vật hóa: xóa bỏ ranh giới]: hãy quên đi việc ta là lúa hay lúa là ta. Lúa chín cúi đầu, hay còn xanh non nên thẳng đơ… tất cả đều chỉ là cảnh sắc chốc nhát của mùa màng. Đừng vênh vì thành công, cũng đừng nản vì thất bại. Hãy cứ lay động mỗi khi gió thổi đến, hãy cứ ấm áp mỗi khi mặt trời lên. 

Đó ta gọi là tiêu dao du (逍遙遊).

Dương Chính Chức dịch từ bản tiếng Hàn

1.고개 숙인 벼의 무위(無爲) - 

"자네는 들판의 벼가 '겸손'을 알기 때문에 고개를 숙인다고 생각하는가? 그렇다면 꼿꼿이 서 있는 빈 껍데기는 '오만'해서 하늘을 찌르는 것인가? 세상 사람들은 예의범절(禮)로 자연을 재단하려 하니, 참으로 어리석고 피곤한 노릇일세."

2. [제물론: 시비의 해체]: 사람들은 벼가 익으면 고개를 숙이는 것을 보고 '사람도 성공하면 겸손해야 한다'고 가르치네. 허나, 벼는 남에게 굽실거리기 위해 숙이는 것이 아닐세. 그저 알맹이가 차오르니 무거워졌고, 무거우니 중력(道)을 따라 자연스레 아래로 향했을 뿐이지. 거기에 무슨 '겸손'이라는 인간의 도덕을 갖다 붙이는가? 익은 것과 안 익은 것, 숙인 것과 꼿꼿한 것은 그저 자연의 상태일 뿐, 옳고 그름(是非)이 아니다.

3. 인위(人爲)를 비웃다 - (人爲)

- 세상의 눈 (Human Eye): "지위가 높고 아는 것이 많을수록 겸손하게 행동해야 한다. 고개를 뻣뻣하게 드는 것은 오만한 소인배의 행동이니, 억지로라도 고개를 숙여 덕(德)을 보여라."

- 하늘의 눈 (Heaven's Eye): "무거우면 내려가고, 가벼우면 뜬다. 이것이 도(道)다. 억지로 고개를 숙이는 것은 가짜다. 속이 꽉 차면 시키지 않아도 내려가는 법이다. 애쓰지 말라."

4. [무용지용: 쓸모없음의 쓸모]: 사람들은 알곡이 꽉 찬 벼를 귀하게 여기고 베어가지만, 속이 빈 쭉정이는 쓸모없다 하여 내버려 둔다. 보게나, 속이 비어 있기에 베어지지 않고 들판에서 바람과 함께 춤을 추며 천수를 누리지 않는가? 때로는 '가득 참(Fullness)'이 죽음을 부르고, '비어 있음(Emptiness)'이 생명을 지킨다. 그러니 고개를 숙이지 못한다고 해서 너무 부끄러워 말게나. 자네는 아직 바람을 즐길 준비가 된 것일 수도 있으니.

5. 소요유: 자유롭게 노니는 법 

- [무위: 억지 부리지 않기]: 겸손하려고 애쓰는 자는 이미 교만한 자다. 진짜 겸손은 자신이 고개를 숙이고 있다는 사실조차 모르는 경지다. 그저 내면의 기운(氣)을 기르면, 머리는 저절로 땅을 향하고 마음은 평온해진다. 목에 힘을 빼라. 중력에 몸을 맡겨라.

- [심재: 마음 굶기기]: 벼가 "나는 쌀알이 100개나 들었어!" 하고 자랑하는 소리를 들은 적 있는가? 진정으로 꽉 찬 것은 소리가 없다. 자네의 지식, 자네의 재산, 자네의 명예를 마음에서 굶겨라(Fast the mind). 자신이 '대단한 사람'이라는 생각 자체를 비울 때, 비로소 세상과 다투지 않게 된다.

- [물화: 경계 허물기]: 내가 벼인지, 벼가 나인지 잊어버려라. 익어서 고개를 숙이든, 덜 익어서 꼿꼿하든, 그것은 계절이 지나가는 풍경일 뿐이다. 성공했다고 우쭐대지도 말고, 실패했다고 기죽지도 말라. 그저 바람이 불면 흔들리고, 해가 뜨면 따뜻해하라. 

그것이 소요유(逍遙遊)다.

Các bài viết liên quan:

• Góc học tiếng Hàn: Lỡ
• Nhàn cư vi
• Rằm tháng Mười - Hạ Nguyên Giải ách
• Bông lúa cúi đầu
• Độ
• Luật là thế
• Ngu!

Những tác phẩm cũ hơn:

• Góc học tiếng Hàn: Lỡ
• Gà rán
• Chuồn chuồn kim
• Chỉ tại... chẳng may....
• Tản mạn về học trò
• Bạo lực học đường
• Đồng âm dị nghĩa

Những tác phẩm mới hơn:

• Độ