- Góc chia sẻ
Chừa lại một lối về
Chủ nhật - 06/04/2025 08:05
(Ảnh: Bích Nga)
CHỪA LẠI MỘT LỐI VỀ
(Dương Chính Chức)
Đánh giá 1 người khó lắm.
1. Ta thấy họ đang làm tốt, ta đánh giá họ là người tốt, mọi thứ của họ từ trước tới nay là tốt, mọi sai lầm của họ trước nay nếu có chỉ là lầm lỡ nhất thời. Hay ta thấy sai lầm hiện nay của họ, ta nói họ xấu xa từ trước tới giờ, những điều tốt họ làm trước đó đều là diễn, giả tạo.
Đây là lỗi quy chụp theo hướng đồng hoá, chủ quan, cảm tính và chẳng có căn cứ gì. Cuộc đời là một chuỗi thời điểm, sự kiện, chúng không đại diện cho nhau. Đánh giá đúng đắn nhất là chỉ nhìn vào thời điểm cụ thể đó và đánh giá nó. Anh chị đang làm tốt, anh chị đang làm không tốt, anh chị đang làm đúng, anh chị đang làm sai. Chỉ nên thế thôi.
Vậy nên rất cần sự khách quan, công bằng khi đánh giá ai đó, nhất là đánh giá thành tựu và thất bại của họ. Đừng quy về bản chất, không coi là cả đời.
2. Quang Linh rõ ràng là sai rồi. Em ấy sẽ phải chịu trách nhiệm về lầm lỗi của mình trước pháp luật. Pháp luật luôn bình đẳng, nghiêm minh. Bênh lỗi của Linh là hại em ấy, là mua thêm oán ghét của người khác cho em ấy. Quý mến em ấy thì không nên bênh.
Nhưng những việc Quang Linh và anh em làm cho người dân Angola, hay những công việc thiện nguyện tại Việt Nam từ trước tới nay, những lớp học cho vùng cao, sách vở cho học sinh khó khăn, những khoản tiền lớn đóng góp chống dịch Covid-19, khắc phục lũ lụt Yagi, 14 dự án cung cấp nước sạch trải dài từ Nghệ An đến Huế, những cuộc livestream gây quỹ ủng hộ cho người có hoàn cảnh khó khăn... đều là những đóng góp có thật, ý nghĩa, thực chất, hiệu quả mà không phải ai, như tôi hay bạn cứ bảo làm là có thể làm được. Những cái đó chúng ta phải nhìn và công nhận.
Nói vậy bởi có nhiều người đã phủ nhận sạch những điều tốt đẹp mà Linh và các anh em đã làm, cho rằng đó chỉ là làm màu, rằng ai cũng có thể làm. Lạ là, ta có thể cảm nhận được sự hả hê từ sự đố kỵ, hằn học trong không ít những lời lẽ ấy.
Như đã nói, pháp luật nghiêm minh sẽ phán xử em ấy và em ấy sẽ phải trả giá cho sai lầm của mình. Chúng ta đừng vì trót quý mến mà bênh vực cái sai ấy, hãy cứ để pháp luật làm việc. Còn chúng ta thì cần có lòng bao dung, dù buồn, bất mãn với sai lầm của em ấy thì chúng ta vẫn nên dành cho em ấy một kỳ vọng để em ấy lấy làm động lực cải sửa sau khi hoàn thành trách nhiệm trước pháp luật. Còn mạt sát, hả hê, nói câu đạo lý sáo rỗng với người sa cơ cũng không làm ta trong trẻo, rực rỡ hơn. Hãy tiếp tục yêu thương và ủng hộ cho các anh em của Cộng đồng Team châu Phi.
Con người là phàm nhân, không phải thánh nhân, không có kẻ toàn ác, không có người toàn thiện. Đang thế này mà thế kia, ta gọi là biến chất. Đang tốt chuyển xấu ta gọi là thoái hoá, đang sai, biết sửa rồi làm điều đúng đắn, ta gọi là tiến bộ. Đời người là một chuỗi đúng-sai, một quá trình thoái hoá, tiến bộ, nhưng là hướng về đều tốt đẹp, ta gọi là tu thân, tức tu tâm dưỡng tính.
Vì chúng ta không phải thánh nhân nên chúng ta có nhiều nguy cơ phạm lỗi, và để tránh phạm lỗi, ta luôn phải tu tâm dưỡng tính. Và khi đã sai, ta cần nhận thức được là ta sai, chấp nhận bị trừng phạt, trả giá và sẵn sàng cải sửa.
Vẫn nói quay đầu là bờ, nhưng cũng phải để thuyền cho họ quay lại chứ? Phải không ạ? Thuyền ấy chính là tâm bao dung của chúng ta - những người có một cái tên khác gọi là gia đình, bạn bè và xã hội.