
- Tản Văn

Giấc mơ xanh dịu ngọt
Thứ tư - 05/11/2025 17:28

(Ảnh: Phương Thủy)
GIẤC MƠ XANH DỊU NGỌT (2)
(Nguyễn Phương Thủy viết tặng cha)
Con chào bố trong một giấc mơ thu. Bố ạ, thu về bên con rộn rã lắm, đủ đầy lắm. Thu rơi nhiều lá, lá nào cũng đẹp. Mẹ kể khi còn bé, bé lắm, chưa biết nói... con đã chơi rất lâu với một chiếc lá mẹ đưa. Khi nhà mình ở Rạch Giá con hay chơi một mình trên mặt bể nước. Nơi ấy con gần lá hơn. Những chiếc lá phượng thanh mảnh xếp đều đặn dọc cuống xanh tròn, cầu kỳ như một nét vẽ. Nắng lọt qua in hình lấm tấm trên mặt bể óng ánh sắc bạc. Gió cũng lọt qua và lá chỉ rung nhè nhẹ, điệu đà. Hết chơi trên bể con lại chạy một mình trong bãi cỏ trước khu tập thể. Cỏ cao đến đầu gối. Trong con mắt của con ngày ấy nó là một cánh rừng hoang sơ. Cao vợi là trời. Dưới chân là bí ẩn ngợp trong cỏ rậm. Ở giữa là con!
Bố có nghĩ con thích thiên nhiên là do thừa hưởng tính "ướt át" của mẹ không ạ?
- Hứ! Con tưởng thế à, bố còn lãng mạn bằng mấy mẹ ấy!
Thật thế bố nhỉ. Một sáng mai tĩnh lặng, bố và con đến thăm ngôi chùa trên Đà Lạt. Bố ngắm nghía, nâng từng cánh hoa lạ, trầm trồ, muốn biết tên của nó. Bố đứng giữa đồi thông "chụp cho bố cái ảnh!". Bố chăm chút cây xanh, bố mua hoa rực rỡ đón con, những bông ngọc lan nồng nàn trắng muốt theo bố về tỏa hương.
- Đàn ông mà không biết yêu cái đẹp thì lấy sao được vợ?
Bố sẽ nói với con như thế. Nhưng mà... cũng đúng thật. Thôi con không cãi bố vụ này. Phụ nữ là phái đẹp... Nghe nâng niu lắm. Con cảm ơn bố.
Con gái bố thích cái đẹp từ bé. Khi con học lớp bốn, mới chín tuổi thôi nhưng rất thích đi guốc cao gót. Mốt thời ấy là guốc gỗ màu vàng, in những hình tròn nâu thẫm và quai bằng nhựa trong suốt. Mồng một đầu năm mình đi bộ về quê chúc tết ông bà. Con đường thôn Xuân Vũ lầy lội, trơn trượt. Con bấm chân chặt từng bước nhỏ... và kìa! Bố ngã oạch xuống bùn đất, hai tay giơ cao cái đôi guốc mới tinh của con!
- Hà hà, nhớ kỹ nhỉ! Sau này cầm dép giúp bố nhé!
Vâng, con sẽ làm, nhưng mà... cho tới giờ bố có nhờ con cái gì đâu?
Sáng sớm bố đã đạp xe ra chợ, Hải Phòng hay Sài Gòn cũng vậy, mua xôi, bánh chưng, bánh cuốn...
- Thủy! Thủy! Dậy ăn sáng. Có cà phê pha rồi đấy.
Chao ôi sao mà buồn ngủ thế, con đã quen giờ đâu!
Trưa thì canh cua, cá rán, ốc om chuối xanh, chiều lại dứa, xoài, đu đủ, mít, mía...
Bố ít khi được khen nấu ăn ngon, nhưng món giò xào của bố là hợp khẩu vị con nhất, vô địch bố ạ!
À! Bố ơi, mới rồi con xem một bộ phim, nội dung nhắc tới điệu nhảy của bố và con gái. Cô bé trong phim ước ao được nhảy điệu ấy. Con đã có! Một lần cả nhà mình đến câu lạc bộ của mẹ tập ké. Bố nhảy với con. Tay trái con đặt vai bố, tay phải bố cầm... mình bước cha-cha-cha. Lúc ấy con hạnh phúc lắm, thân thương và tự hào. Được cha cầm tay dung dăng dung dẻ dưới trăng rằm, được cha kiệu trên vai lênh khênh trời đất, nay được cha dẫn bước nhịp nhàng...
Nghĩ đến bố là con nghĩ đến nụ cười tươi, giọng nói to, hể hả, hay đùa, hay chọc tức, hay nói ngang. Nhưng không chỉ thế. Con không quên những lời tâm sự sâu sắc, con không quên tâm trạng da diết của bố.
Thủa nhỏ khi đi ngủ, con cuộn trong lòng bố nghe chuyện. Bố vừa kể vừa nghĩ, tức là bịa ấy. Giấc ngủ không đến bởi vì chuyện li kỳ quá. Hồi ấy con chừng bốn tuổi, "đêm tối, rừng sâu, có ba người con trai đi tìm... một người tự nhiên ngã tụt xuống hố..." (êm đềm cỡ đó ai mà ngủ được!)
Khi trưởng thành con được nghe chuyện thật. Chuyện mang tính chất lịch sử.
Một chiều mưa Sài Gòn... không khí mát rượi. Cành lá xào xạc lốp bốp đón hạt rơi. Rì rào... như những buổi tối giông gió ấm cúng rúc vào chăn bông ôm mẹ đi ngủ... tí tách như những chiều chủ nhật ướt chượt tàu lá chuối, bụi xuân bay, chén trà thơm trong vắt...
Mẹ đã ngủ ngon lành. Hơi thở đều đặn. Bố con mình ngồi trên chiếc giường bên, rủ rỉ. Bố kể con nghe về xưa... thật xưa, khi con chưa có ở trên đời. Giọng bố ấm, trầm hòa vào giai điệu khoan thai của thiên nhiên, đưa con về quá khứ, một giai đoạn không thể không biết, không thể bỏ qua. Đó là thời đen tối của đất nước mình, khi giả thật khó lòng phân biệt, khi con người cảnh giác cao độ, khi niềm tin hiếm hoi và nỗi sợ ngự trị trong từng mái nhà... thời cải cách ruộng đất. Ai là ta, ai sẽ bị quy là địch, ai nay là địch mai lại hóa thành ta... Bố thật may mắn đã trọ học ở nơi khác nên không bị "diệt" oan. Bố gặp lại người rình rập âm mưu ấy sau mấy chục năm... Bố thản nhiên như trời hết mưa lại nắng. Khi kể chuyện bố gọi ông nhạc của mình là "cụ Nguyễn Công Uân", vừa nể trọng vừa đậm tính thời sự. Những hình ảnh mà con chưa từng biết đã dần dần rõ nét. Làng quê. Cây tre ngoan cường làm giáo chống giặc. Cây trẻ dẻo dai dựng cửa xây nhà. Cây tre hiền hòa bóng xanh rợp tỏa. Cây tre... làm lạt, vót đũa, gọt tăm...
Sức mạnh của nó, ai cũng từng nghe đến. Nhưng giữa đêm đen, giữa con đường mòn vết chân quen, dưới hàng tre rậm rịt ngút ngàn những chiếc lá nhọn ráp, một chiếc đũa đóng xuyên hai lỗ tai người... hỏi còn lại gì?! Ơi hỡi những khổ đau!
- Sao con nhắc lại những chuyện ấy? Bố nói riêng với con thôi mà.
Vâng bố, nhưng...
Rì rào. Chiều mưa ấy đã để lại một ấn tượng rất đặc biệt trong con. Quan trọng và thân thiết. Bố rất gần con.
Thế nhưng hôm ấy con vẫn chưa hiểu hết về bố. Bản thân bố cũng chưa hiểu hết mình!
- Mày nói cái gì lạ thế con?
Hì hì, hôm ấy bố chưa thành thi sĩ. Bố chẳng biết đâu, con xúc động rơi nước mắt khi thấy bài thơ "Màu xanh kỳ lạ" của bố được Nhà Búp đăng. Rơi thật ấy, sụt sịt trong điện thoại với chị Trần Huyền Tâm. Ai mà ngờ chứ? Tâm hồn xanh của bố đã thốt nên lời! Và niềm vui không chỉ dừng ở đó. Tập văn, thơ Duyên 2 của Nhà Búp có in các tác phẩm của gia đình mình: bố, mẹ, con và cháu.
Bố ơi tháng mười một đã về! Sinh nhật bố, con kính gửi muôn lời yêu nhớ. Tám chín hay chín mươi, bố trẻ khỏe, bố vui với đời bố nhé!
Con chào bố trong giấc mơ thu.
Chuyện còn nữa, con hẹn bố trong hồi ức phần sau.
À tí nữa con quên mất! Trước khi đi con có gửi mẹ mấy cái ôm hôn thắm thiết, bố hỏi mẹ xem còn giữ không nhé!
02.11.2025



