Nếu

Thứ bảy - 22/02/2025 09:08

(Ảnh: Trần Bảo Toàn)

NẾU

(Bùi Đại Dũng)

Nếu con bình tĩnh trong khi

Mọi người hoảng hốt ngờ vì lỗi con

Nếu con giữ tấm lòng son

Tự tin khi mọi người còn chưa tin,

Chấp nhận người - mọi cách nhìn

Kiên tâm chờ đợi chí bền không lơi.

Bị dối lừa, chẳng lừa ai

Bị ghét cũng chẳng nhạt phai thiện lòng.

Chẳng trưng ra tốt từ tâm

Không câu chữ khéo khoe dòng khôn ngoan.

Nếu có mơ ước, chớ ham

Biến mơ thành ngục trói giam đời mình.

Nghĩ suy - phương tiện phân minh

Nhưng con đừng biến “nghĩ” thành mục tiêu.

Nếu thắng lớn nếu thua đau

Hai danh tự đó như nhau khác gì.

Nếu con có thể chịu nghe

Sự thật ai đã nói về chính con.

Bị kẻ gian hại héo hon

Hoặc việc tâm huyết đời con tan tành.

Nếu con cúi xuống lòng thành

Xây dựng lại hết tay mình gắng công.

Nếu con mạo hiểm mất không

Những gì đã thắng cuối vòng trò chơi

Rồi thua, chơi tiếp, hỏng rồi

Không bao giờ thốt một lời hận thua.

Nếu luyện thân thể gân cơ

thần kinh trí óc vượt bờ tử sinh

Con sẽ tự tại vô ngần

Vẫn còn Ý CHÍ, dù mình thành không.

Nếu con đối diện đám đông

Vẫn giữ được hạnh trắng trong của mình,

Đi cùng hoàng đế uy quyền

Mà không mất vẻ ân cần bao dung

Kẻ thù hay bạn cũng không

Làm con thương tổn làm lòng con đau,

Mọi người đáng trọng như nhau

Nhưng đừng thiên vị người nào quá cao.

Nếu con nhận thấy khi nào

Mình sao nghiệt ngã biết bao với người

Thì con chớ có đãi bôi

Nỗ lực bứt phá như người chạy đua

Vượt ra thoát khỏi ơ hờ

Con hoà vạn vật nắng mưa địa cầu

Và còn hơn nữa—con yêu!

Con thành đúng nghĩa thẳm sâu CON NGƯỜI.

Tác giả: Rudyard Kipling

BĐD dịch, 24/12/24

Nguyên tác:

IF

by Rudyard Kipling

If you can keep your head when all about you

Are losing theirs and blaming it on you,

If you can trust yourself when all men doubt you,

But make allowance for their doubting too;

If you can wait and not be tired by waiting,

Or being lied about, don’t deal in lies,

Or being hated, don’t give way to hating,

And yet don’t look too good, nor talk too wise:

If you can dream—and not make dreams your master;

If you can think—and not make thoughts your aim;

If you can meet with Triumph and Disaster

And treat those two impostors just the same;

If you can bear to hear the truth you’ve spoken

Twisted by knaves to make a trap for fools,

Or watch the things you gave your life to, broken,

And stoop and build ’em up with worn-out tools:

If you can make one heap of all your winnings

And risk it on one turn of pitch-and-toss,

And lose, and start again at your beginnings

And never breathe a word about your loss;

If you can force your heart and nerve and sinew

To serve your turn long after they are gone,

And so hold on when there is nothing in you

Except the Will which says to them: ‘Hold on!’

If you can talk with crowds and keep your virtue,

Or walk with Kings—nor lose the common touch,

If neither foes nor loving friends can hurt you,

If all men count with you, but none too much;

If you can fill the unforgiving minute

With sixty seconds’ worth of distance run,

Yours is the Earth and everything that’s in it,

And—which is more—you’ll be a Man, my son!

—----

* Joseph Rudyard Kipling (1865 –1936) là nhà văn, nhà thơ và nhà báo nổi tiếng người Anh, được nhận giải Nobel năm 1907. Bài “Nếu” là một tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, sáng tác năm 1895.

Các bài viết liên quan:

• Thể thơ... tuyệt
• Lý Thông em
• Nắng khóc mưa cười
• Lạ
• Bùi đại
• Chơi đá cảnh
• Nếu

Những tác phẩm cũ hơn:

• Truyện cổ dê trắng dê đen
• Viết cho ngày sau ngày Valentine
• Nói với em
• So sánh
• Sông biển và em
• Thơ ngây và bóng đêm
• Ru con

Những tác phẩm mới hơn:

• Em đi
• Rao bán linh hồn