- Trang văn
Giếng làng
Thứ bảy - 01/07/2023 16:54
(Ảnh: Nhà văn Bùi Thanh Huyền tại Moldova)
GIẾNG LÀNG
(Bùi Thanh Huyền)
Ai từng ở miền đồi, mới hiểu được vì sao dân miền đồi yêu quý và trân trọng từng giọt nước. Cả Moldova là những quả đồi nối tiếp nhau. Làng nằm trong thung lũng. Đó thường là nơi có những hồ nước tự nhiên hoặc một mạch nước ngầm. Nguồn nước để ăn uống là từ những cái giếng đào. Đào giếng trên đồi thì hình dung được vất vả thế nào. Giếng sâu không dưới chục mét. Nhưng đáp lại công sức người, nước giếng trong lành, mát ngọt. Cái giếng được nâng niu, trân trọng như bầu sữa mẹ. Người ta thường dựng bên giếng những bức tượng Chúa, xung quanh giếng được trang trí cầu kỳ bằng những họa tiết dân gian, kẻ vẽ và sơn màu rực rỡ. Bao quanh giếng có những khóm hoa dại, mọc lên tự nhiên, hồn nhiên đón hớp những giọt nước rơi ra mỗi khi có người làng ra lấy nước. Hoa dại và người thân thiện với nhau, ngắm nhau, cùng biết ơn và nâng niu nguồn nước. Cái giếng còn là nơi tụ tập của các bà, các cô, tán chuyện trên trời dưới biển. Có khi đi lấy nước mà họ diện như đi hội, váy xếp nếp, áo viền đăng ten và khăn trùm đầu rực rỡ.
Vào ngày lễ Thánh, người làng ra giếng lấy nước, mang vào nhà thờ, đợi Cha xứ làm dấu Thánh, thả cái thập ác bằng bạc vào bình nước, rồi mang về cất một chỗ kín, mỗi khi nhà có việc thì mang nước ra rẩy khắp các góc nhà để trừ ma quỷ, hoặc khi trong nhà có ai ốm đau, dấp chút nước Thánh lên trán, lên môi, và tin là giúp người khỏi bệnh.
Người làng quê chỉ tin nguồn nước ngầm được dâng lên từ lòng đất mẹ tự nhiên, tinh khiết này. Có bà cụ già lên thành phố thăm con, lúc trở về “ngoa ngoắt” than phiền: Nước máy ở thành phố chắc chỉ có dạ dầy ngựa là chịu được. Chỉ có mỗi vị clo. Sau lần ấy, mỗi khi lên thăm con vài ba ngày, ngoài những lúc lỉu túi giỏ, hoa quả, bánh trái, thịt cá…bà cụ khư khư ôm cái bình thủy tinh 3 lít, chứa nước giếng làng, bên trong thả một chiếc thìa bằng bạc nguyên chất, cụ chỉ uống nước từ bình đó.
Mình về nông thôn rất thích ngắm những cái giếng làng như thế. Đôi khi gặp những họa sĩ lang thang vẽ giếng. Trong bộ sưu tập tranh Làng quê Moldova của mình có không ít những bức tranh vẽ giếng làng.
Dọc đường về miền quê, giữa đồng không mông quạnh, giữa mênh mông bát ngát, lại cũng gặp những cái giếng (thô sơ, chứ không diêm dúa như giếng trong làng). Người ta đào giếng đó cho khách bộ hành, cho cừu và dê, bò và ngựa đến uống.
Mình vục tay uống từng ngụm, thấy như cả mạch nguồn đang khe khẽ chảy vào lòng. Nhìn ra mênh mông, bỗng thấy đồng xanh hồn nhiên thế!
Bùi Thanh Huyền