• dau-title
  • Văn học dân gian
  • cuoi-title

Khách quan chủ quan

Chủ nhật - 06/11/2022 16:19


(Ảnh: Lê Thu)


KHÁCH QUAN - CHỦ QUAN


Khách quan - Chủ quan

-------


Chủ quan và Khách quan không phải là 1 cặp từ dễ lẫn lộn khái niệm với nhau như kiểu cặp Thực tế - Thực tiễn, mà là những khái niệm chưa được nhiều người hiểu đúng. 


1. Về khái niệm.

- Trước hết, nói về "quan" (觀, 관). Quan là sự nhìn nhận, ta hay nói vũ trụ quan, nhân sinh quan, thế giới quan, mỹ quan, ấy là cách nhìn nhận về vũ trụ, thế giới, về nhân sinh, về cái đẹp. 


- Trong "Chủ quan" (主觀, 주관) thì "chủ" (主) là chủ thể (主體, 주체) câu chuyện. Chủ quan là cách nhìn của bản thân chủ thể về câu chuyện của mình. Chủ là bản thân mình.


- Còn trong "Khách quan" (客觀, 객관) thì Khách (客) là người không phải mình, là người khác, là khách thể (客體, 객체) không liên quan gì đến của câu chuyện của mình. Khách là người ngoài.


- Tóm lại, Chủ quan là cách nhìn nhận của mình. Khách quan là cách nhìn của người ngoài nhìn vào việc của mình. Có đủ cả chủ quan và khách quan thì mới là toàn diện. 


2. Trong tiếng Việt, khái niệm của "Khách quan" được hiểu khá chính xác, tức là cách nhìn "vô tư", có sao nói thế. Nhưng khái niệm của "Chủ quan" đang bị hiểu sang khinh suất, phiến diện. 


- "Ý kiến chủ quan" là cụm từ hay gặp. Nó có thể là ý kiến chủ quan của tôi,  ý kiến chủ quan của anh, chị, tức là suy nghĩ, cách nhìn của cá nhân tôi, của anh chị. Nó hoàn toàn không có hàm ý là ý kiến khinh suất, ý kiến sai. Đôi khi, "ý kiến đó của anh chị tuy mang tính chủ quan nhưng cũng tương đồng với nhiều ý kiến khách quan khác". 


- Ý kiến, cách nhìn, đánh giá khách quan tuy có nghĩa tích cực là không áp đặt ý chí cá nhân ai, chủ quan của ai nhưng không phải ý kiến khách quan là luôn đúng.  Câu "Anh đánh giá khách quan đấy, nhưng sai" là một thí dụ. Khách quan chỉ là sự vô tư, không áp dụng ý chủ quan vào việc gì đó thôi. 


* Ai đó nói câu "suy nghĩ chủ quan của tôi là..." thì là họ chỉ muốn nhấn là "cá nhân tôi thấy rằng...". Còn câu "anh suy nghĩ vậy là rất chủ quan" thì nên hiểu là anh đang nhìn phiến diện, chưa toàn diện. Còn nên thay câu chê ai  "chủ quan lắm" thành các cách thể hiện khác như "quá ư tự tin", "phiến diện lắm",...

 

Các bài viết liên quan:

Những tác phẩm cũ hơn:

Những tác phẩm mới hơn:

 
Mời các Tác giả gửi bài cộng tác cho Ban Biên tập Nhà Búp qua hộp thư email: nhabup.vn@gmail.com
Văn phòng Thường trực Ban Biên tập Nhà Búp: Số 24, Lý Thường Kiệt, Q. Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội;
Ngoài địa chỉ: www.nhabup.vn, bạn có thể truy cập vào website này qua các tên miền quen thuộc: www.nhabup.net hoặc www.nhabup.com
Website đang được thử nghiệm và điều hành phi lợi nhuận, bởi các tình nguyện viên.