Tầng thứ và giác ngộ

Thứ tư - 19/03/2025 08:32

(Ảnh: Trần Bảo Toàn)

TẦNG THỨ VÀ GIÁC NGỘ

(Dương Chính Chức)

1. Trong lớp có nhiều học sinh. Sau một thời gian học, trình độ có sự khác biệt, kẻ học mãi không thông, người thì rất tinh tấn, thông làu mọi thứ, hay cùng về một vấn đề nhưng lại có các cách hiểu khác nhau, ai cũng nghĩ mình đúng. Đấy là còn học chung 1 lớp. Học cùng khối, khác lớp thì khác biệt còn lớn hơn, học khác khối thì sự khác biệt còn lớn nữa. Tôn trọng khác biệt thì mới ở cùng nhau được.

Tu hành cũng thế. Cũng là tu hành theo Phật nhưng ngộ tính khác nhau nên kiến giải khác nhau dẫn đến diễn giải khác nhau và tất nhiên ai cũng cho mình là đúng.  Sự tranh cãi đúng sai sẽ rất vô nghĩa, không giải quyết được gì, chỉ gây chia rẽ, phân biệt và bất hoà. 

*Tất nhiên, việc một người cho rằng mình đúng và đi thuyết phục người khác tin điều đó là một điều nguy hiểm. Người nghe cần tỉnh táo, phân biệt.

2. Có một tòa nhà cao tầng. Vài người đi vào, lần lượt đi tầng thấp lên cao. Có người mỏi dừng lại ở  tầng 5. Có người chịu khó hơn lên đến tầng 10, chỉ một hai người lên đến tầng nóc . Bởi vậy, cách hiểu về tòa nhà mỗi người một khác. Người đến tầng 10 thì biết nhiều hơn người đến tầng 5, người ở tầng nóc biết rõ hơn cả vì họ đã qua các tầng, lại có thể nhìn được ra xa, nhìn được lên cao và nhìn được từ trên xuống từ tầng cao nhất. Thật khó để người ở tầng 5 hiểu về tầng 10 và khó để tất cả hình dung được quang cảnh tầng nóc. Tốt nhất là im lặng.

Tu hành cũng thế, cùng vào Phật môn tu nhưng mỗi người lại ở tầng thứ khác nhau và người tầng thứ thấp sẽ không thể hình dung trí huệ của người tầng thứ cao hơn mình, cố nói có khi lại vị phê phán là bịa, loè người rồi sinh tâm sân, tâm si. 

*Có điều nguy hiểm là người mới đến tầng 10 lại nghĩ đấy là toàn thế giới, là tầng thứ tu hành cao nhất rồi thuyết phục người khác tin điều đó. Người nghe cần tỉnh táo, phân biệt.

3. Ba người đi chung 1 con đường chông gai để đến 1 nơi. Hai người đi chậm, mãi mới đến nửa đường. Một người đi nhanh, đã kịp đến đích và quay lại. Trên đường quay lại, gặp hai người kia, người đó nói: đích đến rất đẹp, các anh hãy cố gắng đi, trên đường nhiều ổ gà, có rắn độc, hổ báo rất nguy hiểm, nhưng các anh hãy cứ giữa đường mà đi, bước nào chắc bước ấy, thì sẽ đến đích, một nơi vô cùng đẹp đẽ. Một người tin tưởng bước tiếp, người kia thấy khổ quá nên dừng bước. Người trở về từ đích chỉ biết thở dài buồn bã vì anh ấy chỉ có thể chỉ đường, hướng dẫn cách đi chứ không thể cõng người kia đến đích được. 

Tu hành cũng thế. Giống như Phật là người đã đến đích và chỉ dẫn cách đi cho ta, ta nương theo hướng dẫn mà đi chứ Phật không thể độ ta đến ngay đích đến. Đi tiếp hay không là tùy ta.

*Điều dở ở đây là người không đi sinh niềm tin rằng chẳng có đích nào như thế. Người đi nửa chừng quay lại vì tin là họ đã đến đích. Rồi họ thuyết phục người khác tin là vậy. Người nghe cần tỉnh táo, phân biệt.

4. Tu hành, đấy là sự trải nghiệm của những người dám đi với tín tâm dù mới chỉ nghe tả chứ chưa biết đích đến là gì. Có tâm tu là điều tốt đẹp, người phát tâm tu chấn động mười phương, thế nên ta không thị phi cách tu của người khác, không chế nhạo bất kỳ ai phát tâm tu hành.

 5. Sống cũng là quá trình tu thân, tu tâm tính. Ai ai thì cũng cứ nên lặng lẽ tu và quán sát chính bản thân mình, tránh vọng ngữ, tránh vọng kiến, tránh phô trương, mê tín và dị đoan.

Các bài viết liên quan:

• Bất toàn
• Có tuổi, ấy là sự chúc phúc
• Mười điều lưu tâm đối nhân xử thế
• Thức đêm
• Phụ nữ là Vua!
• Tầng thứ và giác ngộ
• Những bí mật tâm lý ẩn giấu

Những tác phẩm cũ hơn:

• Mười điều lưu tâm đối nhân xử thế
• Bất toàn
• Có tuổi, ấy là sự chúc phúc
• 50 nguyên tắc giúp khẳng định bản thân
• Mối lương duyên
• Thói quen sống sáng suốt
• 7 điều lưu ý sau khi ăn

Những tác phẩm mới hơn:

• Những bí mật tâm lý ẩn giấu
• Phụ nữ là Vua!