Quân tử chi giao đạm như thủy

Thứ sáu - 15/12/2023 16:37

QUÂN TỬ CHI GIAO ĐẠM NHƯ THỦY

(Dương Chính Chức)

Quân tử chi giao đạm như thủy, tiểu nhân chi giao cam nhược lễ (tiếng Hàn 군자지교 담여수, tiếng Hán 소인지교 감약례 ( 君子之交 澹如水, 小人之交 感若醴 - quân tử chi giao đạm như thủy, tiểu nhân chi giao cam nhược lễ).

Ở đây, quân tử - bậc ngay thẳng, chi - của, giao - sự kết bạn, tiểu nhân - kẻ nhỏ mọn, cam nhược lễ - rượu ngọt.

Nghĩa đen của câu này là giao tình của bậc quân tử nhạt như nước lã, còn giao tình của kẻ tiểu nhân lại đậm như rượu ngọt.

Quân tử là người đáng để ta ngưỡng vọng mà lại nhạt như nước, tiểu nhân vốn là kẻ ta phải tránh xa thì lại đậm đà như rượu? Nghe nó lạ tai.

Nước lã nhạt bởi nó trong, không mùi vị. Tuy nhiên, nó đạm bạc vậy mà lại thật và lành, chỉ nhạt về vị chứ không nhạt về chất, bách lợi vô hại. Bậc quân tử chơi với nhau là vì yêu đức, mến tài, trọng cái chân thật, trong lành không mờ ám, hệt như tính của nước lã vậy.

Cảm nhược lễ là rượu thơm, có sức mê hoặc khó cưỡng, khiến người ta say sưa mà quên cái hại của rượu. Cảm nhược lễ tuy đậm đà nhưng lại không lành, cũng như đồ ăn thức uống cũng vậy, càng thơm, càng nhiều chất, càng bắt mắt thì càng độc, càng hại cho cơ thể. Tiểu nhân chơi với nhau cũng vì yêu những thứ giả tạo tạm bợ như vị, sắc, hương chứ không vì cái bản chất tốt xấu. Vậy nên tiểu nhân nó bách hại vô lợi, độc như rượu vậy.

Quân tử giữ nhạt để rồi kết thân, tiểu nhân trọng đậm để rồi gãy đứt. Vậy nên các bậc tu Đạo, tu Phật đều đề cao việc phản bổn quy chân bởi ý là như vậy. 

Các bài viết liên quan:

• Yêu
• Các Pháp tự Tâm sinh
• Bằng trình vạn lý
• Thật và giả
• Giảm cân
• Căn cước
• Hồ giả hổ uy

Những tác phẩm cũ hơn:

• Đồng bệnh tương liên
• Kỷ nhân chi ưu
• Thất điên bát...
• Bì cốt tương liên
• Thiên hựu thần trợ
• Sự tất quy chính
• Gần mực thì đen

Những tác phẩm mới hơn:

• Nghi nhân vật dụng, dụng nhân vật nghi
• Tháng Chạp
• Giáp nam Ất nữ
• Can đảm tương chiếu
• Thố tử cẩu phanh
• Tam tài
• Rằm tháng Giêng