Ngày xưa ở một bãi nhỏ heo hút mom sông Hồng cuối tỉnh Nam có hai cha con một lão nông sinh sống. Người cha tên là Trung Đình, thời trẻ đã đỗ đạt thăng quan nhưng do vợ mất sớm ông cáo vua về quê để làm tròn bổn phận với cha mẹ tổ tiên và chăm sóc cô con gái bé nhỏ....

Cầm trên tay tập thơ của chị Trần Huyền Tâm, cứ lật giở thêm từng trang, ngân nga thêm từng bài, nghĩ dài nghĩ xa về những năm tháng đã qua, những ngày giờ chưa tới, tôi thấy mình có lỗi với thời gian....

Tính bà tôi vẫn thế, lúc nào cũng hiền hậu và thường kể chuyện ngày xưa cho bọn tôi nghe. Từ ngày về với bà, tôi được biết thêm bao nhiêu chuyện, có chuyện chỉ riêng bà biết thôi. Bà bảo ngày còn trẻ, tóc bà dài và xanh lắm phải quấn lên mấy vòng khăn mới hết, cả làng ai cũng khen, thế mà bây giờ......

Tôi là một Người Nhà Quê một trăm phần trăm - tôi nghĩ thế - dù tôi sinh ra ở... Phố - Phố Tăng (thuộc làng Tăng) xã Phú Châu – Đông Hưng – Thái Bình. Làng tôi thật may may mắn vì được làm “vệ tinh” của những làng “ngôi sao” xung quanh....

Đêm đêm, mỗi khi ngước nhìn lên bầu trời đầy sao, chúng ta thường tự hào Trái đất là nơi duy nhất có sự sống trong vũ trụ. Chúng ta đâu biết rằng, những ngôi sao ta nhìn thấy trên bầu trời kia chỉ là cái chấm nhỏ trong Hệ Ngân Hà khổng lồ, còn Hệ Ngân Hà cũng chỉ như một chấm nhỏ trong vũ trụ bao......

Tám mươi năm trước, ở một miền quê ven sông trà, có hai bông “hoa chanh” cùng một cuống, giống nhau như hai giọt nước, tỏa hương sắc trong vườn nhà một phú nông giàu có mà người mẹ là cô gái họ Đào – một dòng họ có những người phụ nữ nổi tiếng thông minh, giỏi giang và phát đường “quan lộ” trong......

Giờ thì mình đang ngồi trước biển. Hoàng hôn bao giờ cũng dịu dàng và tin cậy. Những vệt sáng cuối cùng chìm xuống nước, vẫn để lại ánh lưu luyến, lung linh. Hoàng hôn như người đã đi qua tuổi hoa niên, âu yếm ngoảnh nhìn lại thời gian, nơi đã để lại phần “ngày” của mình ở đó....

Mùa thu ơi! Cho tôi được lặng im Giấu nỗi xót xa trong nụ cười nửa miệng Bạn bè tôi người đi rồi người đến Kỷ niệm bây giờ tôi đâu thể quên...

Trong cuộc đời, chúng ta sẽ gặp rất nhiều người. Nếu có duyên, sẽ đi cùng nhau một đoạn đường, thậm chí may mắn là cả con đường. Cuộc đời dài như vậy, mỗi một người đến trong đời ta, chịu đi chung với ta một con đường đều đáng trân trọng. Họ có ý nghĩa nào đó với ta và cuộc đời hữu hạn này!...

Tôi trở về thăm lại “bến đò” xưa Ngôi trường cũ nay đã thành kỷ niệm Giọt nắng cuối hè gợi niềm yêu mến Nhớ tiếng trống trường, nhớ bạn, nhớ thầy cô....

Năm 1976, tôi dự kỳ thi học sinh giỏi văn toàn quốc lớp 4 được giải nhì. Đây là kỳ thi học sinh giỏi đầu tiên tổ chức trên quy mô cả nước. Bài văn ấy là câu chuyện đồng thoại về cuộc sống của một chú gà trống, phần thưởng là chiếc áo dệt kim dày, rộng thùng thình mà mấy năm sau tôi mới mặc vừa và......

Chiều 23/7/2016, từ Phước Long, Bình Phước, tôi tìm về Sài Gòn thăm chú Nguyễn Khoa Đăng, một nhà thơ, nhà văn, nhà biên kịch và còn là nhà luật gia nổi tiếng nữa. Ông là gười thầy ân cần, đặc biệt của tôi ngay từ thuở thiếu thời....

Ở làng quê, những câu chuyện mọc lên như hoa dại. Chúng bình dị, mộc mạc, hồn nhiên mọc lên ở khắp nơi: bên hàng rào, viền quanh bờ giếng, dọc vệ đường đi, sát mép những cánh đồng lúa mì, lúa mạch. Không có ai tỉa tót, chăm bẵm chúng. Vậy mà chúng vẫn ngào ngạt hương và thắm sắc màu....

Hơn nửa đời người với bao thăng trầm biến cố, nhưng trong kí ức của tôi về thời thơ ấu, về những tháng năm được Hội Văn học Nghệ thuật Thái Bình“tuyển” về làm “một trại viên” dự lớp đào tạo, bồi bưỡng các em thiếu nhi có năng khiếu sáng tác văn học trong tỉnh, tôi không bao giờ quên được hình ảnh......

Sáng tinh khôi sợi nắng cũng trinh nguyên Hương dìu dịu, cánh đồng ngày thơ dại Ngọn gió lang thang rong chơi mê mải Lúa vàng như mơ trải khắp trên đồng...

Vùng sông nước miền Tây Nam bộ với hệ thống kinh rạch chằng chịt, hàng năm có mùa nước nổi về, tạo nên những cảnh vật đặc sắc, những sản vật độc đáo, phong phú mà không dễ nơi nào có được…...

Rồi cuộc sống bận mải cứ thế trôi đi trôi đi, chúng tôi không có điều kiện về thăm lại chốn cũ nơi xưa. Nhưng cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, tôi lại nhớ về làng quê nhỏ bé của mình, nơi đã giúp tôi cất giữ những tháng ngày thơ ấu thật đẹp. Và hình ảnh ngày đầu tiên đi học, hình ảnh người thầy đầu tiên......

Và cứ thế, cứ thế, tôi lớn lên sau chiếc yên xe đạp của thầy tôi mỗi tháng ngày. Con ngựa già mang tên “thiếu nhi” cứ nhẫn nại, miệt mài tiến lên, đưa tôi gần hơn cái đích cần đến thì tấm lưng gầy của cha tôi càng cong xuống gần chiếc ghi đông xe đạp. Một Tuổi Thơ Văn ngọt ngào, lấp lánh niềm vui......

Theo thống kê chưa đầy đủ, trong dân ca quan họ Bắc Ninh có hàng trăm câu hát mang âm hưởng Truyện Kiều của Đại Thi hào Nguyễn Du. Nhiều câu quan họ giữ nguyên cả đoạn thơ, cũng nhiều câu mượn ý mượn tứ trong thơ Kiều, song các nghệ sỹ dân gian đã thay đổi một vài chi tiết sao cho các câu Kiều mượt......

Chén hết cả bình mơ, cả đội say lúc nào không biết. Nửa ngày sau, nó nửa tỉnh nửa mê bò dậy, kinh hoàng khi nhìn thấy bảy người anh em của mình nằm dài thườn thượt trên một cái giường, đầu quay vào trong, chân quay ra ngoài, mà chân đứa nào cũng bôi đầy vôi trắng xoá....