- Văn học dân gian
Duyên
Thứ bảy - 06/08/2022 18:42
DUYÊN
(Dương Chính Chức)
Duyên là một khái niệm không dễ hiểu. Chữ Duyên (緣) do bộ Mịch(糸) và chữ Thoán (彖) ghép lại mà thành. Mịch là sợ chỉ, sợi dây quấn, buộc. Thoán có nghĩa là sự giải đoán, nhưng cũng có nghĩa là viền, mép. Ở đây là nghĩa cái viền, mép.
Có người chiết tự thêm Thoán thành Thỉ (lợn) và Hỗ (qua lại), rồi giải nghĩa rằng có sợi dây ràng buộc, rồi tương tác, kéo theo con lợn quay thành lễ kết hôn phu thê. Nhưng, có lẽ chỉ nên dừng ở Mịch (sợi dây) và Thoán (viền áo) thôi.
Một bên viền gặp bên viền khác và chúng có cơ hội gắn với nhau bởi 1 sợi dây. Nhưng, nếu chúng chối từ, hay vô tình bỏ lỡ cơ hội gần nhau, sợi dây ấy sẽ không thể gắn chúng với nhau được. Thế là hữu Duyên vô Phận, Phận không không thành chẳng bởi tại Duyên. Duyên chỉ là Nhân thôi.
DUYÊN
Rượu, nồng nhạt bởi kẻ nấu
Tình, đậm phai tại người vun
Phận, ngắn dài do tâm ý
Duyên chẳng có liên quan gì.
Rượu, tỉnh say tại kẻ uống
Tình, buông giữ bởi do lòng
Phận, tụ tan do ta định
Duyên chẳng có liên quan gì.
Duyên, vốn chỉ là khởi sự
Là cơ hội được tặng ban
Duyên, chẳng đến vì vô cớ
Cho đến khi Nhân đủ đầy
Duyên vốn khó suy theo lệ
Là thế, tức là thế thôi
Kẻ chấp nê đòi minh bạch
Là lý dở hơi, ương gàn.
Duyên, là thứ gì kiêu ngạo
Đến một lần, chẳng lần hai
Thế nên xin đừng ngần ngại
Hãy giữ luôn, chớ có nhường
Nhớ nhé, Duyên là quà đấy
Nào phải ai cũng được đâu
Sống thiện, Duyên lành sẽ đến
Kiểu, ngoan là sẽ có quà