Danh mục
- Tác giả - Tác phẩm
- Trang văn
- Trang thơ
- Văn học dân gian
- Lý luận - Phê bình
- Mỹ thuật - Âm nhạc
- Góc chia sẻ
- Giới thiệu
Video
Tin mới nhất
- Pha ấm trà mời tháng Mười cùng cơn mưa lạnh
- Mưa Thái Nguyên…
- Sau ngày mưa bão
- Mưa
- Thúy Vân
- Sương rơi
- Bươm bướm ma
- Trái "mưa"
- Bạn đồng hành
- Bà ngoại
- Tháng mười ơi!
- Chùm thơ 4 câu: Chém gió
- Uống rượu
- Triết lý cũ kỹ
- Giã biệt
Kết nối link
- Lý luận - Phê bình
"Khi mẹ vào thăm cha" Khúc thơ đời thường thấm đẫm yêu thương của Nguyễn Diệu Liên
Thứ sáu - 10/10/2025 09:32
“KHI MẸ VÀO THĂM CHA” KHÚC THƠ ĐỜI THƯỜNG THẤM ĐẪM YÊU THƯƠNG CỦA NGUYỄN DIỆU LIÊN
(Bùi Thị Biên Linh)Nguyễn Diệu Liên - cô giáo dạy toán đa tài, thơ Liên yêu thương như người vậy. Trong nhóm Nhà Búp - ai cũng đam mê sáng tác văn chương nghệ thuật từ thuở ấu thơ, Nguyễn Diệu Liên là một gương mặt thơ xinh xắn dễ thương và rất đỗi ân tình. Tôi đặc biệt xúc động khi đọc bài thơ “Khi mẹ vào thăm cha” của Liên. Đây là thi phẩm làm người đọc lặng đi vì thương, vì thấm thía, vì nhận ra trong thơ bóng dáng người thân của chính mình.
Không gian của bài thơ nơi căn phòng bệnh, cái nắm tay, cái vuốt ve, lời thì thầm khe khẽ... đã gợi ra tình yêu ở tuổi xế chiều, thẳm sâu, trìu mến, nghẹn ngào mà sâu nặng, vững chãi như lời nguyện thầm từ thời tuổi trẻ thắm xanh. Ở nơi đây, trong căn phòng ấy không chỉ là nơi thơ biểu hiện cảm xúc ra đời. Nó là một phương tiện tồn tại, gìn giữ và trân trọng của tình nghĩa vợ chồng, là nỗi lo âu, xót xa và buồn đau cùng những khát vọng được nắm tay nhau đến phút cuối cùng. Nguyễn Diệu Liên đã chuyển hóa chất liệu đời thường thành chất liệu thơ ca. Để yêu thương dù bình dị vẫn trở thành vĩnh cửu. Mở đầu bài thơ Diệu Liên dẫn người đọc bước vào không gian của một khoảnh khắc đời thường đầy xúc động.
“Trước cha nắm tay mẹ
Giờ mẹ nắm tay cha”.
Nếu trước kia, người cha là chỗ dựa, là bàn tay dẫn đường thì nay, sự chuyển dịch của thời gian và sức khỏe đã khiến mẹ trở thành người nâng đỡ theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Câu thơ ngắn cảm xúc và đời sống tự nhiên tự lên tiếng, vài từ thôi nhưng đã mở ra cả một vòng đời, một chu trình tình cảm đồng thời gợi ra triết lý về sự hoán đổi vai trò trong tình yêu dài lâu. Nhà thơ Nguyễn Đình Thi từng viết: “Chất thơ không phải ở chỗ lạ mà ở chỗ quen - chỗ quen đến mức thấm vào máu thịt và bật khóc lúc nào không hay!”. Thơ Diệu Liên khiến người đọc thổn thức nghẹn ngào.
“…Những tiếng gọi Bà ơi!
Trong chập chờn giấc mộng…”
Cha ốm trong cơn mê, giấc mộng, vẫn là tiếng gọi “Bà ơi” tha thiết và khát khao nương tựa. Câu thơ như tiếng nấc xót thương nhưng Nguyễn Diệu Liên không viết về bi kịch, về đớn đau mà tất cả như nén lại, để những câu thơ thủ thỉ nhẹ nhàng kể về hành trình cuộc đời, hành trình tình yêu son sắt thủy chung của cha và mẹ, gắn bó, sẻ chia qua những tháng năm:
“…Đã qua 69 mùa đông
Cha mẹ bên nhau đêm dài không lạnh
Bởi đôi bàn tay ủ ấm”...
Mẹ và cha gắn bó, đồng cam cộng khổ cùng nhau trong những lo toan, gồng gánh mưu sinh ở chốn quê xưa hay nơi đất khách quê người - nơi xứ xa trên vùng đất mới. Mồ hôi mẹ cha đã đổ trên sườn đồi, lưng dốc cho các con được chắp cánh ước mơ. Các con lớn khôn, mẹ cha đau yếu phải về lại thủ đô. Sau bao nhọc nhằn, cha mẹ đã có phút “Sớm tối bên nhau ngày dài thảnh thơi/cùng đọc sách, nghe đài bên ấm trà mỗi sáng/thầm thào kể chuyện ngày xưa…".
Điểm đáng trân trọng trong bài thơ là Diệu Liên đã viết về tình yêu “già” -một vẻ đẹp thường bị lãng quên trong thơ ca hiện đại. Tình yêu thủy chung của mẹ của cha được hiện lên trong bức tranh gia đình giản dị và thiêng liêng, ở đó tình yêu mộc mạc ân cần qua từng hơi thở, từng cái vuốt tay, từng câu nói tưởng như vô cùng thường nhật mà thấm sâu đến tận đáy lòng, gợi biết bao dấu yêu, thân thuộc. Nhà thơ Trần Đăng Khoa cho rằng “Làm thơ không phải để làm đẹp cuộc đời, mà để nói lên cái đẹp vốn đang bị lãng quên trong cuộc đời ấy”.
Tình yêu 69 năm biết mấy ngọt bùi đắng cay của mẹ cha được Diệu Liên làm sống dậy trong những vần thơ mộc mạc nhưng đong đầy cảm xúc. Nhất là những câu thơ viết về cảnh cha bệnh đau, mẹ buồn cận kề, mẹ vuốt tay khe khẽ nói: “Về nha Ông /về nhanh không ngủ một mình, tôi sợ /Cái tivi không có ông nó cũng buồn mà chẳng tiếng to, nhạc nhỏ…”.
Đồ vật, động vật vừa gợi không khí gia đình vừa là nhân chứng của tình yêu. Cái vuốt tay của mẹ lên bàn tay đau yếu của cha cùng câu nhắn nhủ “về nha” ông về nhanh nhé và những chăm chút yêu thương, nỗi lo lắng cho sức khỏe, là lời dỗ dành yêu mến thân thương. Ông hãy khỏe nhanh để về lại nhà ta, về để cho con cún con miu vui đùa, về cho chiếc tivi lại reo vui cùng “tiếng to, nhạc nhỏ…”. Trong lời dỗ dành dành cho người bệnh chứa đầy ước mong, hi vọng về sự trở về mạnh khỏe cho ngôi nhà đầy ắp niềm vui, sự sống chan hòa.
“Ông nhanh khỏe để về ông nhé!...
Thương tôi”.
Lời người vợ tào khang gắn bó 69 năm thủ thỉ vỗ về bên giường bệnh, thân thương và xúc động biết bao nhiêu! Cái vuốt tay kia, lời thủ thỉ dỗ dành này như là nghi thức của yêu thương, dịu dàng, thủy chung đến cuối cuộc đời. Thơ của Nguyễn Diệu Liên lấy cái bình dị và cảm xúc làm chất liệu, lấy cái thân thuộc, dịu hiền làm phương tiện để chuyên chở đến cuộc đời tấm lòng rộng lớn, đạo lý đậm sâu của lẽ sống con người. Bài thơ không dài, không nhiều tu từ và ảnh hình lộng lẫy, nhưng vẫn đủ sức chạm vào trái tim người đọc bằng chính sự bình dị, bằng cái thật cái thương và mong ước âm thầm. Đọc bài thơ và nhớ đến câu nói nổi tiếng của Paul Valéry “Thơ là chỗ trú ngụ cuối cùng của con người trước bão giông của thời gian”. “Khi mẹ vào thăm cha” không chỉ là nghệ thuật của sự bình dị và cảm xúc, nó còn là sự thể hiện gắn kết của đạo lý và văn hóa khi “tuổi già là mùa gặt của tình yêu” trong hành trình đồng hành âm thầm và yêu thương và đồng cảm.
Nguyễn Diệu Liên không chỉ phản ánh đời sống mà thơ cô gợi về cách con người cảm nhận và tái sinh đời sống bằng ngôn ngữ đời thường đong đầy cảm xúc. Bài thơ như một minh chứng lặng thầm cho quan niệm “Sự tìm về cái đẹp không nằm trong sự cao siêu, mà ở ngay trong cái bình thường của đời sống con người” - Nguyễn Minh Châu.
Với dòng thơ thủ thỉ nhẹ nhàng, chậm rãi và sâu sắc, khi mẹ vào thăm cha của Nguyễn Diệu Liên đã thật lắng trong những lời thầm lặng tình yêu không kết thúc khi tuổi trẻ đi qua, nó chuyển hình lặng lẽ và bền vững hơn, cảm động hơn trong hành trình cùng hướng về sự sống, về tình nghĩa vợ chồng trong buổi hoàng hôn của cuộc đời. Có nhà thơ đã cho rằng: Thơ cần được viết ra để giữ lấy những gì con người có nguy cơ quên đi - những tình cảm nhỏ bé bền bỉ và đẹp đẽ như chính sự sống này. Giản dị mộc mạc thôi nhưng bền bỉ và vĩnh cửu - “Khi mẹ đến thăm cha” là bài thơ như thế!
Tháng 9 năm 2025
Bùi Thị Biên Linh
Từ khóa:
khi mẹ, vào thăm, đời thường, yêu thương, của nguyễn, diệu liên, thương và, xúc động, bài thơ, người đọc, nắm tay, cái vuốt, tình yêu, không chỉ, cảm xúc, chất liệu, bình dị, cha mẹ, mẹ cha, cha là, bàn tay, câu thơ, đời sống, về sự, nhà thơ, viết về, thủ thỉ, hành trình, cuộc đời, thủy chung, của cha, gắn bó, trong những, mộc mạc, lời dỗ, con người, nguyễn, người, trong, không