
- Trang văn

Người thắp lửa và giữ lửa của Nhà Búp
Thứ bảy - 18/10/2025 10:36

(Ảnh: Các nhà văn nhóm Búp và nhà văn Nguyễn Ngọc Tư tại Cà Mau tháng 7/2023)
NGƯỜI THẮP LỬA VÀ GIỮ LỬA CỦA NHÀ BÚP
(Trần Thu Huê)
Với chúng tôi, chị Trần Huyền Tâm là người chị lớn của nhóm Búp Trên Cành. Không phải do Chị nhiều tuổi hơn, vì Chị chỉ hơn đám em út tụi tôi một vài tuổi; Chị cũng không cao lớn, chỉ nho nhỏ, xinh xinh; giọng nói thì cứ chậm rãi, nhỏ nhẹ, khi nói thì ánh mắt cứ lấp lánh như biết cười. Nhưng từ Chị luôn tỏa ra ánh sáng dịu dàng, ấm áp như nắng sớm khiến mọi người luôn lắng nghe, như lắng nghe một khúc nhạc lành giữa cuộc sống vốn luôn bộn bề âm thanh…
Chị là người có công rất lớn trong việc tìm kiếm, kết nối, quy tụ các thành viên nhí từng dự các khóa bồi dưỡng sáng tác thơ văn thiếu nhi do Hội Văn học nghệ thuật Thái Bình tổ chức từ cách đây gần 50 năm, để chúng tôi được quây quần bên nhau trong mái nhà chung: Nhóm Búp Trên Cành (gọi tắt là Nhóm Búp)– nơi mọi người yêu thương nhau như trong một nhà, cùng nhau chia sẻ niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống, động viên nhau tiếp tục duy trì, phát huy niềm đam mê văn chương từ thuở nhỏ. Sau này, có thêm những nhà văn, nhà thơ trong và ngoài tỉnh, vì yêu thích trang văn thơ của Nhóm Búp mà tham gia gởi bài cộng tác, tham dự một số hoạt động chung của Nhóm, nên từ Nhóm Búp đã trở thành Nhà Búp với số lượng thành viên đông đảo hơn và số tác phẩm cũng nhiều hơn, chất lượng hơn.
Trong Nhóm Búp và sau này là Nhà Búp, Chị vẫn là người viết nhiều, viết hay, “cân” nhiều thể loại. Ngay từ nhỏ, trong số những Búp ngày đó, Chị là người sớm đạt nhiều giải thưởng từ các cuộc thi viết vẽ dành cho thiếu nhi cả nước và của tỉnh. Sau này, khi lên đại học, những bài thơ của Chị được nhiều bạn sinh viên chuyền tay nhau…Hơn 32 năm công tác trong ngành Ngoại giao, với những chuyến công du tới nhiều đất nước, nhiều miền đất mới, dù công việc bộn bề và nhiều áp lực, Chị vẫn sáng tác chăm chỉ. Viết lách – với Chị, như là nhu cầu cuộc sống, viết để lưu giữ kỷ niệm, để chia sẻ cảm nhận của mình với mọi người, để thêm yêu đời, yêu người. Chị viết nhiều thể loại: tản văn, truyện ngắn, lý luận phê bình và nhiều nhất vẫn thơ…với gần mười đầu sách riêng mang tên tác giả Trần Huyền Tâm và 07 cuốn sách chung của Nhà Búp do Chị làm chủ biên. Tản văn của Chị nhẹ nhàng, dung dị mà giàu cảm xúc, thể hiện sự quan sát tinh tế và sự cảm nhận sâu sắc. Thơ của Chị đa dạng nhiều thể loại: thơ tự do, thơ lục bát, thơ Đường luật…vừa truyền thống, vừa hiện đại, chủ đề cũng phong phú: về tình yêu đôi lứa, tình yêu quê hương đất nước, triết lý cuộc sống, gần đây chị viết nhiều thơ thiền…câu chữ uyển chuyển, giàu hình ảnh, lúc thì bay bổng, trong trẻo như một khúc ca tình yêu cuộc sống, lúc lại lắng sâu, đầy chiêm nghiệm của một người từng đi nhiều, trải nghiệm nhiều. Thơ của Chị giàu chất nhạc, nên có đến mấy chục bài thơ của chị được các nhạc sĩ phổ nhạc – những giai điệu da diết ấy khi cất lên, góp phần cho bài thơ lan tỏa sâu rộng hơn, làm rung động lòng người và tôn thêm vẻ đẹp trong tâm hồn thi sĩ.
Trong lý luận phê bình – lĩnh vực mà ít thành viên Nhà Búp “chạm” tới được do độ khó, đòi hỏi người viết phải nắm vững kiến thức lý luận văn học, có năng lực cảm thụ và phân tích tác phẩm, có nhiều kinh nghiệm sáng tác và am hiểu về tác giả, có sự nghiên cứu sâu sắc tác phẩm… thì Chị lại là người viết được nhiều nhất, đóng góp nhiều nhất. Mỗi cuốn sách của thành viên Nhóm Búp xuất bản, đều có bóng dáng và tấm lòng Chị trong đó, qua những trang viết giới thiệu tinh tế, đầy ắp cảm xúc, giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn cái hay, cái đẹp qua từng câu chữ, còn tác giả thì lại xôn xao xúc động vì sao Chị hiểu và yêu mình nhiều đến thế! Chị trân trọng nâng niu bài viết của từng thành viên, dù ngắn hay dài, dù tác giả viết nhiều hay ít; Tôi rất xúc động khi được biết có những đêm Chị đã thức rất khuya để sửa từng lỗi chính tả hay thao thức tìm từ phù hợp để sửa cho bài viết hay hơn…Đó là nguồn động viên, là động lực để chúng tôi viết bài chăm chỉ hơn, cẩn thận hơn nữa.
Hơn 10 năm qua, Chị còn tự nguyện làm “Tổng biên tập” không lương, không phụ cấp và cũng chẳng có nhiệm kỳ - nhưng lại là người được tín nhiệm nhất trong Nhà Búp. Chị chính là người thắp lửa và giữ lửa cho trang Web Nhà Búp – nơi quy tụ bài viết của gần 200 thành viên từ nhiều vùng miền đất nước và cả ở nước ngoài. Chị là “bà đỡ” tận tâm cho mấy chục đầu sách của các thành viên cùng 07 ấn phẩm chung của Nhóm Búp và sau này là Nhà Búp. Chị cũng là người dành nhiều thời gian, công sức để tìm kiếm, sao chép, lưu giữ cẩn thận, khoa học bài viết của từng thành viên Nhóm Búp từ những bài viết đầu tiên trong tuyển san “Búp trên cành” của Hội Văn học Nghệ thuật Thái Bình mà có khi chính tác giả cũng không biết bài viết ấy ở đâu nữa… Chị còn là “nhà tổ chức sự kiện” tận tâm, nhiệt tình, chu đáo. Mọi hoạt động của Nhà Búp như: sinh hoạt nhóm, dã ngoại, giao lưu văn học, tổ chức ra mắt sách… đều có tâm huyết, công sức của Chị, từ việc chủ trì lấy ý kiến các thành viên trong việc chọn địa điểm, bố trí thời gian; lên kế hoạch tổ chức; phân công người đảm nhiệm từng khâu, từng việc… chi tiết, khoa học và … rất dân chủ. Địa điểm được chọn tổ chức họp mặt luôn mới mẻ và có sức thu hút, khiến cho những người vì lý do bất khả kháng không dự được thì tiếc nuối, người tham gia được thì vô cùng hân hoan và sau mỗi chuyến đi, lại có thêm động lực để viết nhiều hơn, hay hơn…
Trong cuộc sống đời thường, chị là người chân tình, ấm áp, yêu thương tất cả mọi người. Những vui buồn, cả những biến cố trong cuộc sống của các thành viên Nhà Búp, của các cô bác, các chú, các anh từng tham gia bồi dưỡng cho Nhóm Búp ở Hội VHNT Thái Bình ngày ấy… Chị luôn là người nắm thông tin trước, kịp thời chia sẻ động viên. Chị là hình mẫu để chúng tôi luôn hướng về, nhắc nhớ nhau sống tốt hơn, viết chăm chỉ hơn, chau chuốt hơn từng câu chữ….
P/S: Em viết bài này để làm món quà sinh nhật tặng chị - chị Ba của chúng em!
Tây Ninh, tháng 8/2025



